خبرگزاری شبستان: یک اندیشکده آمریکایی در واکنش به اظهارات اخیر سرلشگر قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس ایران به گمانهزنی و پیشبینی راهبرد جدید ایران در سوریه پرداخت و شدیداً توصیه میکند که غرب باید نگران تغییر شرایط میدان نبرد باشد.اندیشکده امریکن انترپرایز در یادداشتی به قلم جی. متیو مکینِس به احتمال تغییر در سیاست منطقهای ایران و رویکرد نظامی این کشور در عراق و سوریه پرداخته است. مکینِس در این یادداشت به تحلیل اظهارات اخیر سردار قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس، شاخه برونمرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در خصوص سوریه و احتمال شرکت مستقیم نیروهای سپاه در میدان نبرد سوریه پرداخته و آن را مایه نگرانی آمریکا و متحدانش دانسته است
این نویسنده نوشته است که سردار قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس، شاخه برونمرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، پس از بازدید از خطوط مقدم نبرد در سوریه در سیویکم ماه مه وعده داد که در چند روز آینده جهانیان از آنچه ما با همکاری فرماندهان نظامی سوریه در حال آماده کردن مقدمات آن هستیم غافلگیر خواهد شد. روزنامه السفیر، طرفدار دولت سوریه، روز سوم ژوئن گزارش داد که ۲۰ هزار سرباز ایرانی و عراقی در حال انتقال به دمشق هستند تا از این شهر دفاع کرده و برای انجام ضدحمله در شمال غربی سوریه آماده شوند. منابع دیگر این تعداد را بین ۱۰ تا ۱۵ هزار نفر اعلام کردهاند. اگر این خبر صحت داشته باشد، نشان از تغییر قابلتوجهی در استراتژی منطقهای ایران دارد که میتواند پیامدهای بسیار گستردهای داشته باشد.
نقش محوری نیروهای سپاه پاسداران در سوریه
مهمتر از همه، مسئولیت سربازان سپاه پاسداران ایران (که تعدادشان ۱۵۰۰ نفر گزارش شده) در هسته گروه جدید سردار سلیمانی است؛ البته با این فرض که بقیه نیروها اکثراً نیروهای شبهنظامی سوری یا عراقی هستند. تاکنون هزاران نیروی سپاه پاسداران ایران نقش مهمی در تمامی ابعاد حکومت سوریه داشتهاند؛ ازجمله مشاوره، توسعه راهبردی، آموزش، تأمین سلاح و مهمات، لجستیک، اطلاعات، ایجاد نیروهای شبهنظامی سوریه، و هماهنگی عملیاتهای حزبالله لبنان. این همان جنگ هیبریدی ایران است که طی سالهای گذشته شاهد تحولات آن در عراق و سوریه بودهایم.
هسته اصلی دکترین نظامی ایران
افسران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، برخلاف حزبالله، در هیچیک از دو میدان عراق و سوریه بهطور مستقیم وارد عمل نمیشوند. (خوانندگانی که بحثهای میان باراک اوباما و منتقدان وی در کنگره را بر سر “سربازان میدان نبرد” در عراق دنبال میکنند، باید به خوبی متوجه این وجه تمایز بشوند.) نیروهای نظامی ایران، از زمان جنگ ایران و عراق تاکنون از انجام مستقیم هر اقدامی خارج از مرزهای این کشور خودداری کرده و ترجیح دادهاند که دیگران برای آنها بجنگند. این هسته اصلی دکترین ایران است. با این حال، اگر این “مبارزان” سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مستقیماً در نبردهای سوریه شرکت کنند، اساس دفاعی نیروهای نظامی ایران تغییر خواهد یافت و به نیرویی تبدیل خواهد شد که تمایل و توانایی شرکت و دخالت در جنگهای فرامرزی را دارد؛ حتی اگر علت این تغییر، نه آرمانهای کشورگشایی، بلکه تشدید تهدیدات باشد. و این رویداد غافلگیرکننده نگرانی آمریکا و متحدانش را در پی خواهد داشت.[i]
تحلیل :
در منطقه حساس خاورمیانه ، ایران ، ترکیه و عربستان سعودی سه قدرت منطقه ای هستند که برای بسط نفوذ خود با یکدیگر رقابت می کنند. در نبر علیه اسرائیل ، ایران بر اساس اصول اسلام ناب محمدی ، جانب مظلوم را می گیرد و این همان نقطه عطف دیپلماسی انقلابی است. زیرا در قواعد دیپلماسی جهانی ، هژمون و متحدان آن در پی منافع خود هستند مظلوم و ظالم برای آنان فرقی ندارد. لذا در بحران سوریه ایران به دنبال حفظ جریان مقاومت علیه اسرائیل است.ایران به عنوان کشوری انقلابی که با نظم موجود بین المللی مخالف است و در پی به چالش کشیدن هژمونی آمریکاست و ترکیه و عربستان که در پی موزانه راهبردی با ایران هستند، دو قطب منطقه ای بحران سوریه هستند. بحران های منطقه ای دارای آثار و پیامدهای بین المللی هستند و می توانند پای قدرت های بزرگ را به عنوان نیروی مداخله گر به منطقه مورد منازعه باز کنند.در مورد سوریه ، آمریکا در صدد حفظ امنیت اسرائیل و ایجاد چتر امنیتی در قبال متحدین خود و اعمال هژمونی جهانی در منطقه خاورمیانه است که ایران به عنوان قدرت منطقه ای سعی در به چالش کشیدن نظم آن را دارد. محور اصلی مقابله با دولت سوریه را باید در راهبردهای امنیتی قدرتهای بزرگ فرا منطقه ای و بازیگران منطقه ای دانست.چنین اقدامی در راستای موازنه راهبردی تهدید انجام می گیرد.در اندیشه ژئوپلیتیکی امریکا و ترکیه و در رویکرد ایدئولوژیک عربستان ، ایران به عنوان تهدید امنیتی محسوب می شود. به همین دلیل است که سه کشور فوق از الگوی مقابله با دولت بشار اسد برای کاهش قدرت منطقه ای ایران و ضربه به محور مقاومت بهره گیری می کنند.با عنایت به آنچه پیرامون جایگاه هژمون و مؤلفه های قدرت آن گفته شد و با ترسیم جایگاه ایران به عنوان رقیب ایدئولوژیک هژمون کنونی، می توان گفت تمام اقدامات ایران به عنوان دولت انقلابی در راستای ایدئولوژی و باورهای مطرح در متن انقلاب اسلامی است که هژمون را به چالش کشیده است.
با درک اهمیت مقاومت برای بقای اندیشه و ایدئولوژی انقلاب اسلامی و نیز درک اهمیت مسئلهی آزاد سازی فلسطین به عنوان نماد خارجی این اندیشه می توان به سادگی دریافت که رقابت ایدئولوژیک دولت انقلابی و هژمون در مسئلهی فلسطین با هم تلاقی می کنند و عملا پیروزی در این میدان ضربهی بزرگی بر رقیب دیگر خواهد بود. در این مسیر جمهوری اسلامی توانسته است با ایجاد خط مقاومت با همراهی حزب الله لبنان ، برخی گروه های مبارز فلسطینی ، سوریه و عراق و البته افکار عمومی جهان اسلام جبههی خود را محکم گرداند. در میان تمام متحدان جریان مقاومت سوریه به دلیل اینکه خط مواصلاتی و تدارکاتی جریان مقاومت است ، دارای نقشی کلیدی دارد. از میان رفتن هر کدام از پایه های جریان مقاومت، بی شک ضربهی بزرگی بر پیکرهی این جریان خواهد بود. در صورت بقای سوریه در جریان مقاومت ضد صهیونیستی و با توجه به رشد اسلام سیاسی و تمدنی و گسترش دامنه حرکات اسلامی در خاورمیانه و تشدید تنازع گفتمانی بین طرفداران وضع موجود به سرکردگی آمریکا و اروپا و همراهی ایادی منطقه آنان چون عربستان سعودی و ترکیه از یک سو و مخالفان این وضع به ویژه جمهوری اسلامی ایران و حزب الله و سوریه،شاهد چند رخداد استراتژیک خواهیم بود:
1 – نفی بیش از پیش نظام سلطه و به چالش کشیدن هژمونی جهانی آمریکا و نقد مدیریت یکجانبه جهانی؛
2 – تنزل جایگاه رژیم صهیونیستی و افول کارکرد منطقه ای آن؛
3 – ارتقای تاثیرگذاری ایران به عنوان بازیگر فعال و قدرتمند منطقه ای؛
4 – ناکارآمدی ائتلاف های بین المللی به خصوص ناتو در مقابله با بحران های منطقه ای؛
5 – تعمیق دامنه جبهه مقاومت به خصوص در شمال آفریقا و خلیج فارس.
و مواضع جریان مقاومت در سوریه حول همین محور قابل بررسی و ارزیابی است.
نویسنده : بهنام خسروی
[i] . http://www.eshraf.ir/5279/%d8%ac%d9%86%da%af-%d9%87%db%8c%d8%a8%d8%b1%db%8c%d8%af%db%8c-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d9%88-%d8%b3%d9%88%d8%b1%d9%be%d8%b1%d8%a7%db%8c%d8%b2-%d8%b3%d8%b1%d8%af%d8%a7%d8%b1-%d9%82%d8%a7%d8%b3.html
پایان پیام/
پایان پیام/
نظر شما