خبرگزاری شبستان: جنبش اعتراض آمیز در بحرین هر چند با فراز و فرودهای متعددی همراه بوده است اما دارای ابعاد اثرگذار داخلی و خارجی است که شناخت جنبه های گوناگون این تحرکات انقلابی تصویر روشنی را از آینده انقلاب بحرین ترسیم خواهد کرد.در این باره با احمد کاظم زاده،کارشناس ارشد مسائل خاورمیانه گفتگویی به این شرح انجام دادیم.
با توجه به فراز و نشیب های اعتراضات مردمی در بحرین اولویت های تحرکات انقلابی کدام موارد هستند؟
علل به طول انجامیدن جنبش مردمی بحرین و نیمه کاره ماندن آن را می توان در یک دسته بندی بندی کلی به سه بخش عوامل داخلی، منطقه ای و بین المللی تقسیم کرد.
در داخل ،انقلابیون بحرین و فعالان سیاسی که در جنبش اعتراضی علیه حکومت آل خلیفه مشارکت دارند هنوز در خصوص شیوه مبارزه به وحدت نظر نرسیده و همچنان عده ای از آنها تصور می کنند قادرند از طریق گفتگو و روش های اصلاح گرایانه به هدف خود برسند البته این شیوه با قوانین و سازوکارهای بین المللی تطابق و سازگاری دارد ولی با اصل و ماهیت موازنه قدرت حاکم در بحرین سازگاری چندانی ندارد.
در مقابل این عده، برخی دیگر از گروه ها با توجه به سابقه طولانی شکل گیری جنبش های اعتراضی در بحرین که به بیش از دو قرن پیش و مقارن با آغاز مداخلات بریتانیا در این کشور بازمی گردد معتقدند شکست راهبرد مذاکره طی سالیان متمادی، نشان از بی ثمر بودن حرکت های اصلاح گرایانه صرف دارد و باید با حضور فعال در عرصه مواجهه با حکومت اقلیت تمامیت خواه ( توتالیتر) از تمامی اهرم های فشار بهره برداری کافی را به عمل آورد.
همین اختلاف رویکرد میان معارضان بحرینی در کشوری که به شکل جزیره ای و پراکنده واقع شده است، قوای مخالفان و جنبش های انقلابی را تحلیل برده و به حکومت امکان مدیریت و سرکوب اعتراضات را می دهد.
آیا شاهد تکرار موفقیت های حاصل شده در یمن و پیروزی خیزش های مردمی بحرین و موفقیت نهایی انقلابیون بحرینی در مواجهه با مداخلات گسترده آل سعود و دیگر قدرت ها خواهیم بود؟
اگر نگاهی جامع به ریشه های انقلاب های موفق داشته باشیم به این نتیجه می رسیم که این انقلاب ها رویکردی شهری و روستایی و یا آمیزه ای از این دو مؤلفه را داشته اند در بحرین هم زیر سایه استعمار انگلیس و قبضه قدرت توسط اقلیت خودکامه اغلب مراکز حکومتی و اقتصادی پرنفوذ در شهرها متمرکز شده و رژیم منامه کنترل کامل آنان را در دست دارد وشیعیان بحرینی اولا از این منابع تدثیرگذار محروم هستند و در ثانی در روستاها زندگی می کنند و از این منظر قادر به اعمال فشار بر آل خلیفه نیستند.
در بخش منطقه ای، عربستان سعودی بحرین را به عنوان حیات خلوت و جزئی از خاک خود تلقی می کند و پایگاه های غربی در این منطقه وظیفه کنترل اوضاع بحرین و دیگر کشورهای آسیایی را دارند.
انگلیس نیز که پیش از این صاحب نفوذ سیاسی در بدنه حاکمیت بحرین بود اما سلطه نظامی بر شرایط نداشت از این جهت، به درخواست و حمایت های گسترده آل سعود اقدام به ایجاد تأسیسات دریایی در بحرین و سرمایه گداری هنگفت ده ها میلیارد دلاری در آن نمود.
بدین ترتیب خیلی از اهرم های فشار از مخالفان سلب شده و سرکوب وحشیانه آنان به عنوان عامل بازدارنده پیش روی انقلاب عمل می کند و تشکیل ائتلاف عربی ـ غربی به ویژه تحرکات ریاض در آن برای مقابله با خواسته های مشروع شیعیان بحرین که 60 درصد جمعیت این را شامل می شوند تسریع در روند این جنبش انقلابی را با مخاطرات جدی مواجه می کند.
ماجراجویی عربستان سعودی در منطقه با حمله به یمن و به راه افتادن جنگ قدرت میان خاندان سلطنتی از جمله عوامل پیش برنده روند جنبش های اعتراضی بحرین می تواند مطرح باشد و سعودی ها را در نزاع های داخلی درگیر و فضای تنفسی را برای افزایش فعالیت های انقلابی فراهم کند.
در این صورت با کمرنگ شدن حمایت آل سعود از دولت اقلیت در بحرین، اکثریت شیعه قادر خواهند بود پیروزی نهایی را به دست آورند.
پایان پیام/
نظر شما