به گزارش خبرگزاری شبستان، به نقل از ستاد خبری دهه تکریم و غبارروبی مساجد، حجت‌الاسلام وحید بابادایی، معاون تبلیغ و آموزش‌های کاربردی حوزه علمیه استان تهران با اشاره به راهکارهای جذب جوانان به مسجد بیان داشت: وقتی از جوان صحبت می‌شود؛ یعنی یک انسان با نشاط، با غرور و پر احساس که پویا و تلاشگر است و به دنبال تازگی‌ها و خلاقیت‌های گوناگون در زمینه و موضوعات مختلف است.
وی افزود: وقتی با چنین فردی به این عنوان در مسجد روبرو هستیم، مسجد می‌بایست متناسب با همین خواسته‌ها و نیازمندی‌ها باشد تا بتواند جوانان را جذب کند و لازم است در این زمینه روحیه و نیاز جوان را بشناسد.
حجت‌الاسلام بابادایی با تأکید بر اینکه ظاهر مسجد در جذب مخاطب مؤثر است، ابراز داشت: اسلام به معماری مسجد بسیار اهمیت می‌دهد، توصیه‌ای که برای مسجد داریم این است که بسیار ساده اما زیبا باشد، همچنین از شلوغ‌کردن مسجد به زیورآلات و اشکال مختلف پرهیز شود، اما از آن طرف زیبایی مسجد و معطر بودن در فضای داخلی و خارجی آن رعایت شود.
وی با بیان اینکه اگر چنین معیارهایی در مسجد رعایت شود، خود به خود نوجوان و جوان به مسجد اشتیاق بیشتری خواهند داشت، ادامه داد: با این وجود کسانی که مسجد را اداره می‌کنند و در رأس آنها مدیریت مسجد که امام جماعت است، نقش کلیدی و اساسی در جذب مردم به خصوص نوجوانان و جوانان به مسجد دارد.
معاونت تبلیغ و آموزش‌های کاربردی حوزه علمیه استان تهران با اشاره به ویژگی‌های امام جماعت در جذب جوانان گفت: امام جماعت باید مدیر، خوش اخلاق و عمل‌گرا باشد، سادگی و زهد در زندگی‌اش و سخنانش باشد، در این صورت، این امام جماعت جاذبه دارد و نوجوان و جوان اشتیاق دارد پشت سر این امام جماعت، نماز را اقامه داشته باشد.
وی با بیان اینکه هیأت امنای مسجد، بسیج و نهادهایی مانند کانون فرهنگی هنری در دایره جذب جوانان به مسجد سهیم هستند، افزود: نحوه برخورد با جوان و نوجوان بسیار مهم است، متأسفانه کسانی مسجد را اداره می‌کنند که با روحیات جوان آشنا نیستند به گونه‌ای موجبات طرد آنها را با بداخلاقی فراهم می‌کنند که این موارد آسیب‌زا است، حال صرف اینکه جوان ظاهری را دارد که بزرگتر‌ها نمی‌پسندند، این بهانه‌ای برای طرد جوان نباشد.
حجت‌الاسلام بابادایی خواستار توجه به برنامه‌ریزی فرهنگی در مساجد شد و اظهار داشت: در مساجد غالباً دو برنامه داریم، برنامه‌های سنتی و برنامه‌های مختص جوانان، برنامه‌های سنتی مسجد همان برگزاری مناسبت‌ها به شیوه‌هایی که از گذشته بوده است مانند منبر و مداحی‌ها که حتماً حفظ شود، در کنار آن باید از شیوه‌های جدید برنامه‌ریزی برای مسجد استفاده کرد.
وی توجه به اولویت و نیازهای جوانان در برنامه‌ریزی فرهنگی مسجد خواستار شد و افزود: باید ببینیم جوان بیرون از مسجد به دنبال چیست، اینکه جوان اشتیاق زیادی دارد، در محیط‌های ورزشی حضور پیدا کند یا نیاز به مطالعه کتاب دارد و یا دوست دارد از نرم‌افزار و سایت استفاده کند، باید تصمیماتی اتخاذ شود که در مسجد یا همجوار با آن این شرایط برای نوجوان و جوان فراهم شود.
معاونت تبلیغ و آموزش‌های کاربردی حوزه علمیه استان تهران نحوه برخورد با جوان را مهمترین عامل جذب او به مسجد دانست و گفت: اگر مساجد بتوانند در شهرهای بزرگ مانند تهران نقش اساسی خود را ایفا کنند، در آینده می‌توانیم شاهد رشد جامعه و کاهش آسیب‌های اجتماعی در اجتماع باشیم.
وی در پایان خواستار توجه به نیازمندان در هر منطقه از سوی مساجد شد و تصریح کرد: هر کجا مساجد فعال باشند، به طبع آن آسیب‌های اجتماعی کمتر خواهد بود، توجه به نیازمندان تحت نفوذ هر مسجد در اولویت باشد و مساجد به عنوان پایگاه مردمی نقش حمایتی خود را ایفا کنند تا به این روش با مشارکت مردم نیازهای اساسی جامعه حل و فصل شود.
برخورد برخی امنای مساجد باعث دل‌آزردگی جوانان می‌شود
امیرحسین صدیق بازیگر سینما و تلویزیون در گفتگو با ستاد خبری دهه تکریم و غبارروبی مساجد، نامناسب بودن برخورد متولیان و مسؤلان مساجد را مهمترین دلیل عدم حضور فعال جوانان در مساجد دانست و گفت: جذب جوانان به مساجد نیازمند تغییر رویه در مدیریت مساجد است.
وی افزود: امروزه در مساجد برنامه‌های خاصی برای عده‌ای معدود برگزار می‌شود و اگر فردی خارج از آن به مسجد وارد شود، به چشم یک غریبه به او نگاه خواهد شد! اینگونه برخورد نه تنها سبب دل‌آزردگی بلکه باعث دوری جوانان آن مسجد خواهد شد.
صدیق برخورد مناسب متولیان مساجد با جوانان را ابتدایی‌ترین ضرورت در جذب افراد عنوان کرد و ادامه داد: جوان امروز ما دین‌گریز نیست؛ بخش مهمی از دلیل دوری جوان از مسجد ارائه نادرست دین یا نحوه نادرست در ارائه مضامین دینی است. در بسیاری موارد با این اشتباه جوان نه تنها جذب نمی‌شود بلکه فاصله بیشتری نیز با فضای مسجد خواهد گرفت.
وی با اشاره بر اینکه اسلام منادی مسالمت است، ارائه تصویر محبت‌آمیز از دین را یک ضرورت در جذب جوانان به مساجد عنوان کرد و ادامه داد: چهره خشن از امر به معرف و نهی از منکر، تنها تصویری است که از دین در ذهن جوانان نقش بسته است. دیدن همین افراد در مسجد یکی از اسباب تاثیرگذار در دوری افراد از مسجد است؛ تا زمانیکه این نگاه و مدیریت تغییر نکند، نمی‌توان از جوانان انتظار حضور پر رنگ در مساجد داشت.
وی با بیان اینکه پتانسیل بصری بالای مساجد و فضای معنوی حاکم بر آن دو ظرفیت بزرگ در جذب افراد به مساجد است، اظهار داشت: با مدیریت بهتر می‌توان از این ظرفیت‌ها به بهترین نحو ممکن در جذب جوانان بهره برد.
صدیق با اشاره به اینکه نگاه به مسجد باید فرهنگی باشد، خاطرنشان کرد: با نگاه متعصبانه و خشونت‌آمیز نمی‌توان افراد را به مسجد جذب کرد. در گذشته بسیاری از مسائل و مشکلات مردم به جای دادگاه، در مساجد مرتفع می‌شد؛ این یک امکان بزرگ است که متاسفانه امروز مغفول مانده است. با شناخت دقیق و استفاده از ظرفیت‌های مسجد حتی می‌توان از بروز بسیاری ناهنجاری‌ها جلوگیری به عمل آورد.
وی در پایان بر ضرورت وجود برنامه‌های فرهنگی در مساجد تأکید کرد و گفت: در دوره‌ای که نوجوانی ما، برنامه‌های فرهنگی مانند پخش فیلم‌هایی با محوریت مذهب و دین مثل فیلم محمد رسول‌الله(ص) در کنار برنامه‌های مذهبی و دینی رایج بود. شخصاً بخوبی به یاد دارم که فیلم سینمایی سفیر (درباره قیس‌بن مسهر صیداوی) را اولین‌بار در مسجدجامع نیشابور دیدم. این قبیل برنامه‌های فرهنگی می‌تواند ارتباط تنگاتنگی بین جوانان و مساجد برقرار کند.
مسجد در سینما فراموش شده است
به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از ستاد خبری دهه تکریم و غبارروبی مساجد، حبیب‌الله بهمنی متولد شیراز است، با بازی در فیلم سینمایی «وصل نیکان» ابراهیم حاتمی‌کیا وارد عرصه سینما شد و در ادامه به فیلم‌نامه‌نویسی و کارگردانی سینما و تهیه‌کنندگی روی آورد، مدیریت گروه سینمایی دانشگاه سوره را در کارنامه فعالیت‌های خود دارد، مهمترین اثر سینمایی وی که ماهیت دینی دارد و به نماز می‌پردازد، «سیب و سلما» است. از دیگر آثار سینمایی بهمنی می‌توان به شب کایت‌ها، زندانی، تارهای نامرئی، مروارید سیاه، راننده سفیر، گلوگاه شیطان و غریبه اشاره کرد.
بهمنی درباره علت‌های کم‌کاری در پرداختن به سوژه مسجد در قاب سینما گفت: مسجد به عنوان یک نمادی از واقعیت جامعه مذهبی همان بلایی به سرش آمده که در بقیه مناسک و فروع دین ما آمده است، همان طور که نماز و مسجد مورد غفلت قرار گرفته، امر به معروف، نهی از منکر، حج، زکات، تولی و تبری و ... در سینما هم فراموش شده است.
وی با اشاره به اینکه دو نوع نگاه افراطی و تفریطی در بیان مسائل اعتقادی در سینما موجب شده که مخاطب برداشت صحیحی از دین نداشته باشد، افزود: ممکن است فردی اعتقادات مذهبی نداشته و با انقلاب زاویه داشته باشد، در اثر سینمایی‌اش از بکگراند مسجد در حالی استفاده می‌کند که مسجد را نماد انقلاب بخواند و حس بدی را به مخاطب القاء کند که در برخی آثار شاهد بودیم.
کارگردان فیلم سینمایی «سیب و سلما» اعتقاد ایمانی و حقیقی کارگردان و فیلمنامه‌نویس را شالوده اصلی برای خلق اثر دینی متمایز عنوان کرد و گفت: اگر فردی مؤمن باشد و با دید ایمانی به مسجد و مناسک آن نگاه کند، به نقش مسجد در داستان توجه همدلانه‌ای می‌کند، اما اگر کسی نگاه اعتقادی نداشته باشد، برای او فرق نمی‌کند بکگراند داستان در یک ویلای کنار دریا یا در کنار مسجد باشد.
وی درباره خاطراتش از مسجد ادامه داد: دوران کودکی، نوجوانی و جوانی‌ام را در شیراز و دوران دانشجویی را در تهران سپری کردم، بیشترین خاطره من از مسجد به دوران کودکی‌ام باز می‌گردد، در محل ما دو مسجد به نام مسجد «آتشی‌ها» به امامت آیت‌‌الله دستغیب و مسجد «باقرآباد» قرار داشت، در نماز این دو مسجد حضور پیدا می‌کردم.
بهمنی در حالی که اشک بر چشمانش حلقه زده بود، بهترین خاطره‌اش را اقامه نماز در مسجد با دوستان شهیدش توصیف کرد و گفت: در مسجد فعالیت‌های فرهنگی داشتیم، با چند نفر از دوستان و برادران یک کانون فرهنگی راه‌اندازی کردیم، اوایل انقلاب بود و فضا هم خیلی نیاز داشت، در کنار آن فعالیت‌های اقتصادی مانند کمک‌رسانی به مردم محل و افراد بی‌بضاعت انجام می‌دادیم.
وی ادامه داد: بنابراین بهترین خاطرات دوران کودکی و نوجوانی در مسجد و در کنار دوستانم بود، در آن زمان خلوص و صفایی میان بچه‌ها جریان داشت که امروز کمتر یافت می‌شود، متأسفانه امروز حس برتری‌جویی و اخلاق‌هایی که خط‌کشی می‌کند وجود دارد، این خاطره مال آن دوران است، احساس و نوستالوژی خواندن نماز میان دوستان شهیدم در صف نماز جامعت مسجد قابل تبیین و تفسیر نیست.
کارگردان «مروارید سیاه» با اشاره به مسعود ضیغمی یکی از دوستان شهیدش در مسجد گفت: وقتی ایشان شهید شد، به این فکر می‌کردم چقدر خالصانه رفتار می‌کرد، چقدر سجده‌هایش طولانی بود یا خودگذشتگی‌اش برای کمک به مردم محل و شناسایی افراد کم‌بضاعت و بی‌بضاعت بی‌مثال بود، این‌ها یک احساس است که به خوبی از آن یاد می‌کنم.
وی درباره پرداختن به نماز در آثارش ادامه داد: در فیلم سینمایی «سیب و سلما» نماز یک حضور دراماتیک دارد، طلبه جوانی که موقع اذان از باغی عبور می‌کند، همانجا متوقف می‌شود و از آب آنجا وضو می‌گیرد، وقتی نمازش تمام شد، می‌بیند یک درخت سیبی هم است و از آن سیب می‌خورد که یک دفعه یادش می‌افتد که نکند صاحبش راضی نباشد.
بهمنی با بیان اینکه در فیلم «سیب و سلما» مطرح می‌کند که مناسک دینی یکسری مقدمات شرعی دارد که باید رعایت شود، بیان داشت: این فیلم مورد توجه ستاد اقامه نماز قرار گرفت، در یکی از فیلم‌هایی که راجع به دفاع مقدس می‌ساختم، تصمیم گرفتم یک سکانسی از نماز رزمنده‌ها در عملیات را طراحی کنم که با وجود آن شرایط نماز را ترک نمی‌کردند که منتها خبری شنیدم که حاج آقا قرائتی در فیلمی که برای نماز باشد جایزه می‌دهد، در این لحظه احساس کردم کارم خالصانه نیست، پس سکانس را حذف کردم.
وی با اشاره به اینکه اگر کاری خالصانه نباشد، دیگر اثرگذار نخواهد بود، افزود: اصل نماز ارتباط میان انسان و خدا است، اگر این ارتباط خالصانه با خدا ایجاد کنیم، در آن صورت کار مطلوب خواهد بود، حال هنرمندی که در زندگی روزمره به مسجد و نماز توجه ندارد و به این مسائل فکر نمی‌کند، ذهن و دغدغه‌اش درگیر واقعه اجتماعی و یا ذهنی فلسفی می‌شود، چگونه می‌تواند اثر نمازی جذاب بسازد.
کارگردان فیلم «گلوگاه شیطان» با بیان اینکه متولیان عرصه فرهنگی باید نسبت به مسائل دینی در آثار هنری دغدغه بیشتری داشته باشند، خاطرنشان کرد: سازمان امور مساجد، ستاد اقامه نماز، سازمان تبلیغات اسلامی، حوزه هنری و غیره باید اتاق فکری داشته باشند تا این موضوع را ریشه‌یابی و نیازسنجی و آنالیزه کنند و پرورش دهند، نه اینکه به عنوان یک کار سفارشی طرح کنند، یعنی هنرمندی که مسجد برای او دغدغه نیست، برایش فضایی را فراهم کنند که مسجد برای او دغدغه شود.
وی خادمی مسجد را یک افتخار دانست که تاکنون توفیق آن را نداشته است و ادامه داد: تا دوران جوانی در شهر شیراز و فضای محله سنتی در خانواده‌ای بزرگ شدم که ارتباط با مسجد داشت، وقتی به تهران آمدیم تا می‌آمدیم به محله‌ای عادت کنیم به محله دیگر می‌رفتیم، شرایط زندگی در تهران و زندگی کردن در آن بسیار فرق می‌کند که فرصتی برای خادمی مسجد پیدا نمی‌کنید، زیرا شرایط زندگی خودش را به ما تحمیل می‌کند.
پایان پیام/
نظر شما