خبرگزاری شبستان: با کمال تاسف باید گفت در ارتباط با رویکرد شورای امنیت و قدرت‌های جهانی به موضوع یمن، حقوق بین‌الملل و بشر دوستانه قادر به اقدام الزام آوری نخواهدبود، چرا که این شورا در حال حاضر حامی عربستان است.
مطابق گزارش موسسه «خانه آزادی» از زمان حمله عربستان سعودی به یمن تا کنون 4021 نفر شهید شده‌اند که 830 نفر از آنها زنان و کودکان بیگناه هستند. این قشر همچنین 1121 نفر از 7000 مجروح جنگ اخیر را شامل می‌شوند. از آنجا که مطابق حقوق بشردوستانه افرادغیر نظامی می‌بایست مصون از حملات و تبعات ناشی از جنگ باشند، طبعا نقض کنندگان این قوانین نیز به عنوان مجرمین جنگی شناخته خواهند شد. از این رو خبرنگار خبرگزاری شبستان در گفت و گو با دکتر یوسف مولایی، استاد حقوق بین‌الملل و کارشناس حقوق بشر دوستانه به واکاوی این موضوع پرداخته که حاصل آن به شرح زیر است.
- با توجه به تجاوز صورت گرفته به یمن و قربانی شدن زنان و کودکان، در حال حاضر آیا امکان متهم کردن عربستان در مجامع حقوقی بین‌المللی به عنوان جنایتکار جنگی وجود دارد؟
مطابق ماده 39 منشور سازمان ملل متحد، شورای امنیت، مرجع تشخیص این مسئله که آیا کشوری متجاوز و تهدیدی علیه صلح است می‌باشد. اگرچه در حال حاضر شواهدی هم دال بر این واقعیت که عربستان متجاوز و مرتکب جتایت جنگی است وجود دارد، اما تا زمانی که شورای امنیت مفهوم «جنایت جنگی و متجاوز» را به عنوان اقدام صورت گرفته توسط عربستان در یمن تلقی نکند، مطمئنا دولتها قادر به انجام یک امر الزام آور حقوقی علیه این کشور نخواهند بود. متاسفانه شورای امنیت علی‌رغم ماهیت حقوقی ضد جنگ خود، کارکرد سیاسی پیدا کرده و همسو با منافع خاص برخی کشورها عمل می‌کند.
از این منظر به نظر می‌رسد اقدام حقوقی در این خصوص جز اینکه منجر به اتلاف وقت و هزینه و به بن بست رسید اقدامات خواهد شد نتیجه‌ای نخواهد داشت. با کمال تاسف باید گفت در ارتباط با رویکرد شورای امنیت و قدرت‌های جهانی به موضوع یمن، حقوق بین‌الملل و بشر دوستانه قادر به اقدام الزام آوری نخواهدبود، چرا که این شورا خود مرجع تائید ادعاهای مطرح شده است و در حال حاضر حامی اقدامات عربستان است.
-با این حساب هیچ راهکار حقوقی به منظور مقابله با اقدامات جنایتکارانه در یمن وجود ندارد؟
حقوق بین‌الملل در حال حاضر هم ناقص و هم آشفته است و همین کاستی‌ها بود که سبب شد در جنگ تحمیلی نیز حقوق کشورمان مورد هجمه و آسیب قرار گیرد. مشخصا در رابطه با یمن نیز تا زمانی که نظر شورا تامین نشود هیچ اقدام حقوقی مثمر ثمری صورت نخواهد گرفت.
-بر این اساس فکر می‌کنید بهترین اقدامی که درحال حاضر می‌تواند از سوی دولتها و نهادهای حقوق بشری انجام شود چیست؟
حتی در صورت عدم تائید نقض حقوق بشردوستانه و مشخص شدن متجاوز در جنگ، دولتی که جنگ را به راه می‌اندازد ملزم به رعایت حقوق بشر دوستانه است. از این رو تاکید بر دیپلماسی عمومی و تاثیر بر افکار عمومی از طریق ارتباط با نهادهای حقوق بشری و موسسات مردم نهاد را می‌توان یکی از کارآمدترین اقدامات در راستای شناساندن وضعیت جنگی یمن برشمرد. اینکه عربستان متجاوز و ناقض حقوق بشردوستانه است، موضوع روشنی است اما این برهان نیازمند مستندات و اطلاعات متقنی است که دولتها و نهادهای مخالف جنگ باید در جهت تنویر و معرفی آن به افکار عمومی اقدام کنند. هرچند این تلاش‌ها الزام حقوقی را متوجه عربستان خواهدکرد، اما به لحاظ پرستیژ و فشار افکار عمومی مثمر ثمر خواهدبود.
پایان پیام/
نظر شما