ضرورت بازنویسی نهج البلاغه با توجه به زبان نسل جوان

به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، مراسم رونمایی کتاب "سیاست و حکومت در نهج البلاغه" اثر محسن اسماعیلی عضو شورای نگهبان و استاد دانشگاه، چهارشنبه 16 اردیبهشت 1394 در مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی سرچشمه تهران برگزار شد.

در ابتدای این مراسم، حجت الاسلام محمدرضا زائری، مدیرعامل این مجموعه ضمن توصیف شخصیت محسن اسماعیلی گفت: زمانی که به عنوان طلبه در مدرسه شهید مطهری تحصیل می‌کردم شیفته اساتیدی مانند آقایان حاج علی‌اکبری، خاموشی و سپس دکتر محسن اسماعیلی شده و از محضرشان استفاده می کردم.

وی ادامه داد: کتاب "سیاست و حکومت در نهج البلاغه" حاصل جلسات هفتگی آقای اسماعیلی در این مجموعه است.

جلسات تفسیر نهج البلاغه صدقه جاریه است

وی در پایان تصریح کرد: جلسات تفسیر نهج البلاغه صدقه جاریه ای است که بزرگانی مانند آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی (ره) اهتمام جدی به آن داشتند.

جورج جرداق شیفته امیرالمؤمنین بود

در ادامه این مراسم مهندس محسن چینی فروشان، مدیرعامل دفتر نشر فرهنگ اسلامی با اشاره به جورج جرداق، نویسنده و محقق مسیحی گفت: پس از اینکه این نویسنده کتابی درباره امیرالمؤمنین نوشت به ایشان گفتند کتابی هم درباره سایر شخصیت ها مانند عمر بنویس؛ و او چنین جواب داد: نه اینکه از نظر من سایر شخصیت های جهان اسلام بد باشند، بلکه شایسته‌تر از امام علی(ع) کسی را نمی شناسم که سزاوار تحقیق و نوشتن باشد.

وی ضمن تقدیر از فعالان در عرصه ترویج فرهنگ نهج البلاغه اظهار داشت: مسائل فرهنگی دغدغه اصلی دکتر اسماعیلی است؛ آنچنان که علی رغم حضور در سایر عرصه ها به ویژه سیاست و شورای نگهبان، باز هم رویکرد فرهنگی داشته است.

آقای اسماعیلی نماد وحدت حوزه و دانشگاه است

چینی فروشان با اشاره به اینکه متاسفانه در حوزه و سایر مراکز سنت نهج البلاغه خوانی کم می باشد درحالی که در گذشته این سنت رایج بود، اظهار داشت: آقای اسماعیلی نماد وحدت حوزه و دانشگاه است و به نوعی ادامه دهنده شهیدان بهشتی، مطهری، مفتح و ... است.

مدیرعامل دفتر نشر فرهنگ اسلامی با بیان اینکه این مرکز انتشاراتی توسط شهیدان بهشتی و مطهری و همچنین آقای خلخالی و برقعی قبل از انقلاب تاسیس شد و امروزه وظیفه سنگینی بر دوش ماست، گفت: تفسیر نهج البلاغه آقای اسماعیلی از این منظر که تفسیر موضوعی است شایان توجه است زیرا تفسیر موضوعی سخت تر از تفسیری است که مفسر از ابتدا تا انتهای کتاب داشت تفسیر می کند.

در ادامه آیین رونمایی از کتاب سیاست حکومت در نهج البلاغه، دکتر محسن اسماعیلی، عضو شورای نگهبان و استاد دانشگاه به ایراد سخن پرداخت و خاطرنشان کرد: شکل گیری شخصیت فکری و روحی بنده مصادف با وزیدن نسیم انقلاب بود و به لطف خدا این انقلاب در دوران نوجوانی ام پیروز شد.

وی با بیان اینکه بنده مانند همه نوجوانان و جوانان به لطف خدا شیفته تعلیم و معارف الهی بودیم، اظهار داشت: بنده بنا بر تمایل پدرم در رشته ریاضی و فیزیک تحصیل می کردم اما همواره گمشده ای داشتم که هر جا فردی را می یافتم که بتواند موجب سیراب شدن عطش بنده شود از ایشان استفاده می کردم.

اسماعیلی ادامه داد: روزی همکلاسی بنده به من گفت فردی را می شناسم که هر چهارشنبه در خیابان ایران درس اخلاق می گوید، فکر می کنم برای شما مفید باشد. پرسیدم: چه کسی است؟ پاسخ داد: حاج آقا مجتبی؛ و بنده اولین بار در دی ماه سال 64 در درس ایشان حضور یافتم و طی 30 سال منهای 3 روز همواره از درس تفسیر، اخلاق، خارج فقه و اصول و درس های خصوصی ایشان به لطف خدا استفاده کردم.

وی با بیان اینکه ایشان یک نهج البلاغه قدیمی داشتند و چنان این کتاب امیرالمومنین را می خواندند که تا عمق وجودم نفوذ می کرد، گفت: مدتی بعد در شب احیایی از نکات نهج البلاغه ایشان استفاده کردم و وقتی به خانه برگشتم به خود گفتم آنها کجا هستند و من کجا هستم؛ لذا تصمیم گرفتم از این پس روزی بر من نگذرد تا نهج البلاغه بخوانم.

آیت الله مجتبی تهرانی اجازه نمی داد ظرایفِ شخصیتشان بازگو شود

عضو شورای نگهبان اضافه کرد: گاهی که تنها بودم و چیزی از آیت الله مجتبی تهرانی (ره) را می دیدم ایشان پایشان را بر زمین می زدند و می گفتند آقای اسماعیلی همین جا دفن کنید و بعضی وقت ها نیز می فرمودند یادداشت نکنید؛ ایشان حقیقتا مصداق فردی هستند که عامل به گفته هایشان می باشند.

وی در ادامه درمان درد جامعه را رجوع به شخصیت حضرت علی (ع) خواند و اظهار داشت: چندی پیش در جلسه ای که توسط یکی از سازمان های فرهنگی برگزار شده بود سخنانی منبعث از کلام امیرالمومنین در نهج البلاغه ایراد کردم و بعد از اتمام جلسه فردی بر سر میز نهار به بنده گفت: تا این اندازه از نهج البلاغه نگویید زیرا وقت اینگونه حرف ها گذشته است و بر مردم توقع ایجاد می کند هنوز آن حرف را احساس می کنم که چرا یک مسئول مهم فرهنگی کشور چنین حرفی درباره نهج البلاغه و کلام امیرالمومنین به من زده است.

بیان نهج البلاغه به زبان روز، انقلاب ایجاد می کند

اسماعیلی با اشاره به اینکه امیرالمومنین علی (ع) در فطرت ما نشسته است و نمی شود از ایشان سخن نگفت، تصریح کرد: مدتی است می خواهم به آقایان زائری و چینی فروشان بگویم که بهتر است نهج البلاغه را به زبان روز برای جوانان بگویید که حتما انقلاب ایجاد می کند.

وی با بیان اینکه فطرت جوانان ما پاک است و اگر معارف اسلامی را به شکلی نو برای آنان بیان کنیم حتما متحول می شوند، خاطرنشان کرد: من برخلاف کلام آن مسئول فرهنگی معتقدم باید دورنمای حکومت امام علی (ع) را بیان کنیم ضمن اینکه اعتراف نیز داشته باشیم خطاها از ما می باشد.

سکولاریسم زاییده دین داران است

مفسر نهج البلاغه با تاکید بر اینکه مرحوم شهید مطهری خیلی منصف و دقیق بودند، اظهار داشت: ایشان سوالی تکان دهنده از جامعه می پرسند: آیا می دانید اندیشه سکولاریزم از کجا و چرا پیدا شد؟ شهید مطهری پاسخ می دهند: تصور نکنید سکولاریسم زاییده اندیشه های انسان های غیر دین دار است، خیر؛ بلکه زاییده دین داران است. وقتی در دوران حکومت کلیسا عده ای برخلاف آنچه می گفتند عمل می کردند مردم به خود می گفتند اگر این دین است ما دین را نمی خواهیم. و متفکران برای اینکه حرمت دین را حفظ کنند تئوری سکولاریسم را مطرح کردند.

وی افزود: اگر دوستان بتوانند نهج البلاغه را به زبان امروزی بنویسند خیلی مفید است زیرا اگر جوانی بخواهد این کتاب را بخواند با کتابی قطور که خطبه اولش را فحول و حکما نیز درک نمی کنند، مواجه می شود؛ لذا چه ایرادی دارد اگر نهج البلاغه با نامه های قشنگ و کلمات قصار شروع می شود و در انتها خطبه ها ارایه شود.

زبان محبت و تواضع خیلی اثرگذار است

اسماعیلی با تاکید بر اینکه کسانی که می خواهند نقش تربیتی داشته باشند باید با نسل جوان رفیق و بامحبت باشند زیرا زبان محبت و تواضع خیلی اثر دارد، گفت: بنده و برخی از دوستان برای حل مشکلات محله مان وقت ملاقاتی با شهید بهشتی گرفتیم و وقتی من که آن زمان 15 سال بودم وارد اتاق ایشان -که دکتر و رییس دیوان عالی کشور بودند- شدم از جا بلند شدند و استقبال گرمی از بنده کردند و گرمای آن استقبال همچنان در من زنده است. بعد از اتمام سخنان با دوربینی که داشتم تعدادی عکس از ایشان و حضار گرفتم و چون خواستم از بنده عکس بگیرند گفتند فیلم دوربین تمام شده است. بنده که نوجوانی بودم بسیار متاثر شده و گریه ام گرفت. شهید بهشتی فرمودند: ناراحت نباش هفته بعد در همین موقع بیا و هرچه خواستی عکس بگیر.

امروز در ایران دنبال کار فرهنگی بودن بسیار سخت است

وی با بیان اینکه این محبت بسیار اثرگذار است و امروز به این برخوردهای مهربانانه بسیار نیاز داریم، گفت: امروز در ایران دنبال کار فرهنگی بودن بسیار سخت است.

عضو شورای نگهبان ادامه داد: بنده سالها از محضر علامه جعفری استفاده می کرد و شبی از ایشان پرسیدم: چرا به جای شرح مثنوی از ابتدا شرح نهج البلاغه را شروع نکردید تا تمامش کنید؟ ایشان فرمودند: خواستم این کار را بکنم اما دیدم علی خیلی پهلوان است لذا خواستم ابتدا با فردی دیگر دست و پنجه نرم کنم لذا سراغ مثنوی رفتم.

وی در پایان خاطرنشان کرد: در آن جلسه علامه جعفری کتاب نهج البلاغه ای به من هدیه کرد و این جمله را در ابتدای کتاب نوشت: اگر بدانید خداوند تا چه اندازه مشتاق تکامل تو است هیچگاه از تکاپو و تلاش باز نخواهی ایستاد.

پایان پیام/