معرفی سیمای منطقه نمونه گردشگری ایوب نبی علیه السلام

خبرگزاری شبستان- خراسان شمالی؛ دهستان گیفان در بخش گرمخان شهرستان بجنورد قرار گرفته است. موقعیت اثر بر سطح دامنه های کم شیب شرقی ارتفاعات میسینو قرار گرفته که این ارتفاعات از جمله رشته کوههای کپه داغ در شمال خراسان است. بخش شرقی چشمه به مناطق جلگه ای در حاشیه رودخانه گیفان منتهی می شود. مناطق اطراف این رودخانه دره های باز میان کوهی است که استقرارهای روستایی و مزارع آنها در آن شکل گرفته است. بطور کلی موقعیت چشمه آب گرم ایوب از غرب به ارتفاعات کوهستانی و از شرق به مناطق هموار جلگه ای کنار رودخانه و از شمال و جنوب به دامنه های همجوار منتهی می شود.

در این میان روستای حاجی عبدالوهاب (معروف به ایوب) در فاصله 98 کیلومتری شمال شهرستان بجنورد (مرکز استان) قرار گرفته است. در شمال این روستا چشمه طبیعی آب گرمی قرار دارد که به چشمه ایوب پیغمبر مشهور است. دمای آب این چشمه نیز طبق بررسی های کارشناسی صورت گرفته توسط دفتر مطالعات پایه آب استان در حدود 36 درجه سانتیگراد است.

*توصیف و وضعیت اثر

چشمه آب گرم ایوب، از مجموعه ای از چشمه ها که از دل زمین جوشیده و به سطح می آید، تشکیل شده است. این چشمه شکل یک استخر(حوض)با مساحت 459 متر مربع بوده و عمق متوسط آن در حدود یک و نیم متر است. دبی طبیعی این چشمه نه و نیم لیتر بر ثانیه بوده و در حال حاضر اهالی منطقه و مردمی که از خواص معدنی آن مطلع هستند جهت شنا و تفریح از آن استفاده می کنند. در فاصله 5 متری این چشمه، چشمه آب سرد قابل شرب قرار دارد که آب آن در گوشه ضلع شمالی استخر، وارد آن می شود که به خوبی سردی آب در این قسمت احساس می شود.

روایت های متناقص که از اهالی به صورت سینه به سینه نقل شده است، گواه اهمیت و قداست این منطقه را آشکار می کند. این روایت ها که گاها به صورت برخی از معجزات همراه است به نوعی اهمیت این نقطه محروم را بیشتر مورد توجه علاقه مندان و معتقدین قرارداده است.

مدارک موجود نشان دهنده اهمیت و قدمت مذهبی این مکان در سالیان دور است، چنانچه از نوشته های حاشیه مشهود است بزرگان مذهبی و طلاب در زمان های بسیار دور در بازگشت از زیارت حرم شریف امام رضا از منطقه ایوب گیفان هم به عنوان منطقه زیارتی، رنج سفر تحمل کرده و بازدید می کردند. هر چند اهمیت آبادی منطقه همت مسئولان را می طلبد ولی این مسئله ذره ای از علاقه مشتاقان را کم نکرده است.

از نظر زمین شناسی منطقه ایوب دارای ترکیبات معدنی گوگردی (سولفوردار) است که بعد از فعل و انفعالات شیمیایی و آزادسازی انرژی گرمایی سبب گرم شدن آب عبوری از آن محدوده می شود.

آئین درمانگری، شفابخشی و تقدس آب گرم ایوب پیغمبر از آئین هایی است که همواره مورد توجه مردم منطقه قرار داشته و اعتقاد ویژه ای نسبت به آن دارند. این آب که برای گرما درمانی (ترموتراپی) و معالجه بیماری های پوستی بسیار مفید است با وجود استخری که برای این چشمه ساخته شده است، سالانه پذیرای جمع کثیری از علاقه مندان است که به منظور استفاده از خاصیت های درمانی و شفابخشی آن به این مکان رجوع می کنند. دلیل تقدس این آب، وجود زیارتگاه ایوب پیغمبر در کنار چشمه است که فضایی معنوی به آن بخشیده است.

شایان ذکر است که این زیارتگاه به روایتی قدمگاه حضرت ایوب از پیامبران الهی بوده و اکثر مردم بر این باورند که این مکان مقبره حضرت ایوب است. همچنین مردم معتقدند که این چشمه نیز از معجزات این پیامبر بوده است و توجیه آنها نسبت به این موضوع نیز بدین ترتیب است، حضرت ایوب که با یک بیماری شدید پوستی مواجه بوده و مدت طولانی از این بیماری رنج می برده است، از سوی خداوند این چشمه آب گرم بوجود آمده و حضرت ایوب با شستشو دادن بدن خویش در این آب شفا پیدا می کنند،که اعتقاد به شفا بخشی این آب همچنان در بین مردم وجود دارد. در حال حاضر دو استخر مجزا برای آقایان و خانم ها در ضلع غربی حوض ساخته شده است که آب گرم بوسیله لوله از آب چشمه موجود به استخرها ریخته شده و خارج می شود.

*فرهنگ عامه نسبت به اثر

آئین های شفا ارتباط نزدیکی با چشمه ها و دیگر منابع آب داشته اند که نمونه این ادعا را می توان در ساخت معابد و زیارتگاه های دوران باستان در کنار چشمه های آب معدنی و گرم جستجو کرد. در این راستا چشمه آب گرم ایوب نیز از این قاعده مستثنی نیست و دارای قدرت درمانگری و شفا بخشی است، مردم منطقه و مناطق همجوار در طول سال به صورت خانوادگی و دسته جمعی به روستای ایوب محل چشمه آب گرم مسافرت می کنند که اغلب این سفرها در فصل تابستان انجام می پذیرد و معمولاً به مدت یک شبانه روز در این مکان به تفریح و زیارت می پردازند.

اکثر خانواده ها در مدت حضور در این مکان مقدس گوسفند قربانی می کنند و نذورات را به مقام والای حضرت ایوب پیشکش می نمایند. مسافران در این مدت با وجود استخر شنا در کنار این چشمه به شنا در آن می پردازند تا با شتشودادن بدن خویش در این آب در صورت وجود هرگونه امراض پوستی در واقع به این ترتیب به درمان آنها بپردازند و یا به عبارتی دیگر شفا یابند که عده ای نیز به اعجاز این آب اعتراف کرده اند. سپس به زیارتگاه حضرت ایوب می روند تا ارادت خویش را نسبت به مقام والای آن حضرت ابراز دارند. زمان بازگشت، مسافران و زائران برای اقوام و فرزندان خویش که موفق به حضور در این مکان نشده اند مقداری از این آب مقدس می برند تا با این آب استحمام نمایند واز خصوصیات درمانی آن بدین ترتیب استفاده نمایند.

تاریخچه و وجه تسمیه اثر روستای ایوب طبق تحقیقات محلی قدمتی حدود 100 الی 150 سال دارد. نام قدیم این روستا حاجی عبدالوهاب بوده است که بنا به گفته اهالی اولین کسی بوده که در این منطقه ساکن شده است و کم کم جمعیت روستا بیشتر شده و اکنون نام روستا بدلیل مشرف بودن با مقبره ای که به زیارتگاه حضرت ایوب معروف می باشد، به نام روستای ایوب مشهور است.

به روایتی حضرت ایوب در زمانی که از این منطقه عبور می کرده دچار یک بیماری پوستی می گردد و کرم های زیادی در بدن ایشان بوجود می آید که به امر خداوند و استحمام در این چشمه آب گرم، کرم ها از بدن ایشان خارج شده و معالجه می شوند. به گفته اهالی تا چند سال اخیر اثر این کرم ها بصورت فسیل شده بر روی تکه سنگ های زیادی در داخل چشمه و اطراف آن وجود داشته است که اکنون بدلیل علاقه مندی مسافران و زوار و به هنگام بازگشت و بردن یادگاری از این منطقه ،دیگر این آثار وجود ندارند.

آب گرم ایوب در ارتفاع 2850متری از سطح دریا واقع شده و در ردیف آبهای «کلروبیکربناته کلسیک» و منیزین گازدار گوگردی گرم است و سیلیس فراوان دارد. استحمام در چشمه های آن اثرات آرام بخش دارد و دردهای عصبی، رماتیسمی و عصبی مفصلی را تسکین می دهد. همچنین اشتهاآور و ملین و با اثر ضد تورمی موضعی بوده و برای درمان بیماریهای جلدی بسیار سودمند است. به  سبب وجود سدیم در ترکیب آن خاصیت ملین دارد و در صورت نوشیدن موجب ازدیاد ترشح معده می گردد و سرانجام به سبب وجود آهن در ترکیب آن در درمان کم خونی موثر است، از گل و لای چشمه‌ آبگرم و معدنی نیز برای درمان برخی بیماریها، مانند درد مفاصل، عرق النّسا (سیاتیک)، نقرس، کوفتگی ماهیچه‌ها یا بیماریهای پوستی زخمهای جرب و گری استفاده می نمایند خواص درمانی آن عبارتند از درمان بیماریهای کلیه، دستگاه تغذیه ای و کبد، بافتها و مجاری ادراری.

در واقع مصرف داخلی این نوع آبها باعث افزایش ادرار و دفع مواد گوناگون از راه دستگاه ادراری می شود. پایین بودن میزان املاح موجود در آب، باعث قدرت دفع بیشتر مواد زائد بدن می شود. از طرف دیگر جذب این آبها در دستگاه گوارش زیاد است و حرکات دودی روده ها را کم می کند. همچنین باعث تورم آرام بافت ها می شود و اثر داخلی آن موجب تعویض آب درون سلولی و درنتیجه دفع مواد سمی است. مصرف این آبها را به بیمارانی که از بیماریهای سنگهای مجاری ادرار، افزایش مواد ازته، نقرس، درد مفاصل، حالات تشنجی، چاقی و تورم کبد، رنج می برند توصیه می کنند.

گفتنی است حضرت ايوب از انبياء مشهور بوده که نام مباركش 4 بار در 4 سوره قرآن آمده است. ايوب از ريشه آب يؤوب يعني كسيكه بار ديگر سلامت و نعمت و مال و فرزندان به او بازگردانده شود بوده است. وي از فرزندان حضرت ابراهيم است که در سن 93 سالگي درگذشت.

ايشان داراي مال فراواني بوده و داراي خدم و حشم فراواني بوده است. اوقاتي بر او گذشت كه همه اموال خود را از دست داد و به انواع بلايا و امراض مبتلا گشت و جز زبانش كه به ذكر خدا مشغول بود عضو سالمي برايش نماند ولي او در تمامي اين مراحل صبر نمود و ناله نكرد. بيماري او آنقدر طولاني شد كه هيچكس با او هيچ رابطه نداشت و به خاطر بيماريش او را از شهر بيرون نمودند و جز همسرش هيچكس ديگر به او مهرباني ننمود و در راه نگهداري و مراقبت از او تمام مال و دارايي خود را از دست داد تا جائي كه مجبور شد براي گذران زندگي براي مردم كار كند. همه اين گرفتاري ها صبر و شكر ايوب را زياد كرد تا آنجائي كه صبر او زبانزد خاص و عام شد.

پایان پیام/