علمِ تنها و عدل تنها نمي تواند جامعه را اداره کند

به گزارش خبرگزاری شبستان آیت الله جوادی آملی از مراجع عظام تقلید در جمع طلاب و روحانیون در بنیاد  بین المللی علوم وحیانی اسرا اظهار داشت: انسان از آن جهت که، شئون متعدّدي دارد و اين شئون با هم‌ درگير هستند و هر کدام از آنها تماميّت خواه هستند، رعايت همه این شئون از يک سو، تنظيم و تعديل اين امور از سوي ديگر، وظيفه انسان متخلِّق است.

ایشان ادامه داد: ما اگر بخواهيم به خُلق الهي و عظيم حضرت رسول اکرم تأسّي کنيم هيچ چاره‌اي نداريم مگر اينکه اعضا و جوارح درون خود را بشناسيم سپس سِمت هر کدام از اينها را ارزيابي کنيم در ادامه هر کدام را در جاي خود مأموريت بدهيم و در نهایت آنها را تعديل کنيم و نه تعطيل. در این میان آنچه مهم است ان است که رهبري اينها را به دست قلب و عقل بدهيم تا انسان بشود متخلّق و سالک راهي بشود که راهنماي او صاحب « انک لعلي خلق عظيم» است.

آیت الله جوادی آملی متذکر شد: در بخش انديشه، «وهم» از يک سو و «خیال» از سوی دیگر داعيه استقلال دارند؛ هر کدام از اينها سعي مي‌کنند از رهبری عقل ِ نظر فاصله بگيرند و لذا همواره يک جهاد علمی بين «وهم» و «خيال» از يک سو و عقلِ انديشور از سوی ديگر در جریان است، اين يک جهاد درونی است.

ایشان ادامه داد: قسمت مهمّ این جهاد درونی در بخش‌هاي عقل عملي است؛ شهوت از يک سو، غضب از سوي ديگر با عقل عملي درگیر هستند؛ هر کدام از اينها راهی دارند و داعيه استقلال دارند و آن‌که بتواند نيروی جذب و دفع يعنی شهوت و غضب را به رهبری عقل تعديل کند و نه تعطيل، در این مبارزه موفق است.

معظم له رسیدن به مقام "عادل عاقل" را اصل اساسی در اخلاق دانست و خاطرنشان کرد: انسان باید بين قلمرو انديشه که رهبری آن را عقل نظر به عهده دارد و حوزه انگيزه که رهبری آن را عقل عمل به عهده دارد تعديل ایجاد کند تا شخص شود عاقلِ عادل؛ چرا که نه از هر عاقلِ به تنهایی کاری ساخته است و نه از هر عادل تنها کاری ساخته است، با علمِ تنها و با عدل تنها نمي‌شود جامعه را اداره کرد. عدلِ محض بدون علم و انديشوری، مشکل را حل نمی‌کند اگر عقل که عهده‌دار و متولّی فکر است و عدل که عهده‌دار و متولّی عمل است با هم هماهنگ شدند انسان می‌شود خليفة الله.

ایشان اذعان داشت: اين ظرفیت براي انسان هست که جانشين خدا شود، آن استقلال‌طلبي و کبريايي و بزرگواري که انسان به دنبال اوست در خلافت او نهادينه شده است، کسانی که رهبری رهبران الهی را رها کردند و به دنبال گمشده خود بدون راهنما می گردند به حضيض اومانيسم می‌رسند؛ آنها نمی‌دانند موجودی که وابسته به غنیّ محض است نمی تواند به این صورت مستقل باشد.

آیت الله جوادی آملی در بخش  پایانی  سخنان خود، وظیفه حوزویان و دانشگاهیان را پرورش فطرت خداجوی مردم عنوان کرد و گفت: مأموريت عالمان حوزوی و دانشگاهی و همه شما برادران و خواهران که با قرآن و عترت عليهم الصلاة والسلام مأنوسيد اين است که حرف الهی را به جان مردم برسانید؛ مردم جانمايه فراوان و دلمايه الهی دارند، درون مردم نهادی است پر از علم و الهام و فجور و تقوا.

خداوند فرمود من شما را معجونی از علوم آفريدم و به شما نيرويی دادم که بعد از فهميدن فجور و تقوا عمل کنيد؛ به شما يک قاضی و محکمه درونی به نام نفس لوّامه دادم که اگر بيراهه رفتيد مرتب از درون به شما هشدار بدهد، باید بدانیم که اين نفس لوّامه از بهترين برکات الهی است.

پایان پیام/