به گزارش خبرگزاری شبستان، مصر کشوری که با مشکلات اقتصادی بی شماری دست و پنجه نرم می کند و در واقع یکی از دلایلی که سبب شد رهبران اخوان المسلمین در طول زمامداری محدود خود به عربستان سعودی و کشورهای حوزه خلیج فارس توجه کنند همین عامل بود.
آنها برای گرفتن کمک اقتصادی همواره در موضع گیری های خود امنیت کشورهای حوزه خلیج فارس را به عنوان امنیت ملی مصر معرفی کردند.در این میان قطر در دوره اخوان المسلمین کمک فراوانی به آنها کرد اما عربستان موضع مبهمی داشت و از اعطای کمک خودداری کرد.
پس از اینکه محمد مرسی برکنار شد و السیسی آرام آرام خود را مطرح کرد و بعدها رئیس جمهوری مصر شد این سیاست ادامه یافت. در دوره زنده بودن ملک عبدالله، السیسی مورد حمایت کامل وی و عربستان بود و ملک عبدالله علاوه بر حمایت مالی به دشمنان وی یعنی قطر برای دست برداشتن از حمایت اخوان المسلمین فشار وارد کرد.
اما ستاره اقبال السیسی با مرگ ملک عبدالله از درخشیدن باز ماند زیرا حاکمان جدید عربستان توجهی به وی نشان ندادند و حتی اجازه حضور وی را در مراسم تشییع ملک عبدالله ندادند هر چند که برای تسلیت گفتن به ملک سلمان روزهای پس از آن به عربستان رفت.
مصر در دوره السیسی نیز به کشورهای حوزه خلیج فارس به عنوان منبع تامین کننده پول و اعتبار برای سرپا نگه داشتن اقتصاد خود توجه می کرد.مصر از روز جمعه گذشته میزبان نشست اقتصادی برای جمع کردن کمک بود اما ملک سلمان به قاهره نرفت. اجلاس سران در شرم الشیخ که عصر جمعه برای دو روز کار خود را آغاز کرد، ثمره طرح عبدالله بن عبدالعزیز شاه سابق سعودی بود که قاهره را به محور اصلی سیاستهای عربی خود تبدیل کرد و همه اعتماد و اطمینان خود را روی رئیس جمهور مصر و نظام او در مقابله با ائتلاف ترکیه و قطر متمرکز کرد. شاه جدید سعودی شاهزاده مقرن بن عبدالعزیز ولیعهد خود را برای ریاست هیئت اعزامی عربستان به اجلاس اقتصادی سران در شرم الشیخ فرستاد. این اقدام به روشنی اشاره میکند که موضع سلمان شاه جدید سعودی نسبت به موضع برادرش عبدالله بن عبدالعزیز کاملا متفاوت است و در سطح حمایت گذشته از اقتصاد مصر و در نتیجه نقش قاهره و رویکردهای عربی و اسلامی آن نیست.
این درحالی بود که السیسی برای جلب رضایت سعودی ها از هیچ اقدامی فروگذاری نکرده بود و حتی کوشیده از متغییرات منطقه ای از جمله اوضاع عراق به نفع خود استفاده کند.گفته می شود که بیانیه الازهر علیه نیروهای مردمی عراق و متهم کردن آنها به اتهامات بی اساس ظلم علیه اهل سنت در مناطق آزاد شده صلاح الدین با تحریک السیسی و با هدف جلب حمایت عربستان صورت گرفته است.
به نظر می رسد که متغییرات جدیدی در راه است و بی مهری سعودی ها به السیسی همچنان ادامه دارد.از سویی قطری ها هم تمایل چندانی برای کمک به مصر ندارند.
موضوعی که عبدالباری عطوان از تحلیلگران جهان عرب به تغییر و تحولاتی که در روابط میان مصر با امارات و مصر و عربستان و مصر با روسیه و احتمال نزدیک شدن مصر به سوریه و ایران پرداخته است.
در مقابل روابط بسیار گرم امارات و مصر، روابط عربستان و امارات این روزها دچار سردی شده است و جالب توجه بود که شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان وزیر خارجه امارات در اکثر نشست های وزیران خارجه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس که اخیرا در ریاض برگزار شد، غایب بود و انور قرقاش وزیر مشاور در امور خارجی را به جای خودش به این نشست ها فرستاد.
علاوه بر این، شیخ محمد بن زیاد ولیعهد ابوظبی با استقبال دو روز پیش در جریان سفرش به قاهره با استقبال گرم عبدالفتاح السیسی روبرو شد و جشن بزرگی به مناسبت تولدش در کاخ ریاست جمهوری مصر برگزار شد.
عبدالباری عطوان می افزاید: زمینه سازی شاه جدید سعودی برای ملحق کردن کشورش به محور ترکیه و قطر و اتخاذ رویکرد بازی که پیش بینی میشود عربستان در قبال گروه اخوان المسلمین صورت دهد یا دستکم عدم خصومت با این گروه، چه بسا در مقابل عبدالفتاح السیسی رئیس جمهور مصر را به سمت اردوگاه ایران و سوریه سوق دهد.
این نویسنده عرب نوشت: عبدالفتاح السیسی به مسکو رفت و برای امضای قرارداد دیگری به ارزش پنج میلیون دلار برای خرید جنگندههای رافائل به جای جنگنده های آمریکایی به فرانسه رفت و برای ولادیمیر پوتین در سفر یک ماه پیش او به قاهره فرش قرمز پهن کرد و کشورش میزبان گروههای مخالف سوری خارج از گروه موسوم به ائتلاف ملی سوری شد.
نقشه ائتلافهای منطقه عربی خود را برای تغییرات بزرگی آماده میکند که چه بسا ریشه ای باشد و شورای همکاری خلیج فارس در آستانه شکاف های عمیق تر از سابق است و ائتلاف مصر و عربستان به پایان خود نزدیک میشود و حذف نام گروه اخوان المسلمین از فهرست گروههای تروریستی عربستان فقط به زمان بستگی دارد و برای ما غیرمنتظر نخواهد بود که نزدیکی روابط بین مصر و ایران و سفر قریب الوقوع عبدالفتاح السیسی به تهران را شاهد باشیم.
به هر حال همانطور که این نویسنده عرب بیان کرد به نظر می رسد که هنوز غبار تحولات منطقه فرو ننشسته است و باید منتظر ماند و مشاهده کرد که پس از فرو خوابیدن غبار جنگ چه ائتلافاتی شکل خواهد گرفت و صف بندی به چه شکلی است.آیا قطر و ترکیه و عربستان همگرایی بیشتری خواهند داشت؟آیا قاهره به سوی فاصله گرفتن از سعودی ها و نزدیک شدن به طرفهای دیگر حرکت خواهد کرد؟ اختلافات کشورهای شورای همکاری خلیج تشدید می شود و این نهاد را به سوی فروپاشی سوق خواهد داد؟
پاسخ این سئوالات را نهایت بحران ها مشخص خواهد کرد زیرا سوریه، عراق، یمن، لیبی و به طور کلی منطقه درگیر آشوب و بی ثباتی است.از سوی دیگر غول بزرگی به نام داعش و تروریسم وجود دارد.
در مقابل به نظر می رسد که تاکتیک سعودی ها در راستای نزدیک شدن به ترکیه و قطر از حجم فشار بر اخوان المسلمین و حماس خواهد بود به ویژه که برخی اخبار از تعلیق تصمیمات سابق علیه اخوان المسلمین درباره توقیف اموال منقول اخوان المسلمین حکایت دارد.
پایان پیام/
نظر شما