«تاريخ خليج فارس» اثری از لارنس جی پاتر

به گزارش خبرنگار شبستان، خلیج فارس (شاخاب پارس یا دریای پارس)، آبراهی است که در امتداد دریای عمان و در میان ایران و شبه‌جزیره عربستان قرار دارد. مساحت خلیج فارس ۲۳۷٬۴۷۳ کیلومتر مربع است، و پس از خلیج مکزیک و خلیج هادسون سومین خلیج بزرگ جهان بشمار می‌آید. خلیج فارس از شرق از طریق تنگه هرمز و دریای عمان به اقیانوس هند و دریای عرب راه دارد، و از غرب به دلتای رودخانه اروندرود، که حاصل پیوند دو رودخانهٔ دجله و فرات و پیوستن رود کارون به آن است، ختم می‌شود. کشورهای ایران، عمان، عراق، عربستان سعودی، کویت، امارات متحده عربی، قطر و بحرین در کناره خلیج فارس هستند. در این میان سواحل شمالی خلیج‌فارس تماماً در جغرافیای سیاسی ایران قرار دارند. به سبب وجود منابع سرشار نفت و گاز در خلیج فارس و سواحل آن، این آبراهه در سطح بین‌المللی، منطقه‌ای مهم و راهبردی بشمار می‌آید.

نام تاریخی این خلیج، در زبان‌های گوناگون، ترجمه عبارت «خلیج فارس» یا «دریای پارس» بوده‌است. هم چنین در تمام سازمان‌های بین‌المللی نام رسمی این خلیج، «خلیج فارس» است اما برخی از کشورهای عربی در دهه‌های اخیر آن را خلیج ع رب ی یا به سادگی، خلیج می‌نامند. سازمان آب‌نگاری بین‌المللی از نام خلیج ایران (خلیج فارس) برای این خلیج استفاده می‌کند.

كتاب تاريخ خليج فارس درباره پهنة آبي «خليج هميشه پارس» و متشكل از مقالاتي است به قلم نويسندگاني چون تي. پاتس، ويتكُم، تورج دريايي، محمد باقر وثوقي، گري سيك و ديگر بزرگاني كه نام آنها نشان‌دهندة ارائه اثري گرانسنگ براي مخاطب است.

نويسندگان اين مقالات مقاطع تاريخي گوناگون و نيز موضوعات مختلف جامعه‌شناختي را موضوع بررسي قرار داده‌اند. نكته جالب اين كه در اين اثر، خليج فارس به صورت يك كل و نه صرفاً ضميمه تمدن‌هاي فلات ايران يا شبه جزيره عربستان بررسي شده است. ديدگاهي نو كه دستاوردهايي تازه و بس ارزنده به ارمغان آورده است، گرچه گاه در مستقل شمردن اين پهنة آبي و كرانه‌هاي آن از ايران شايد غلو شده باشد. همساني‌هايي كه از آنها ياد شده است تنها جنبه‌هاي ظاهري زيست و فرهنگ مردمان و اقوام را شامل مي‌شود، حال آن‌كه انسان هويتي مستقل دارد از آنچه ظاهر وي مي‌نمايد. هويتي برخاسته از باورها و ارزش‌هاي او كه اگر از اين جنبه داوري مي‌كنيم، ساكنان خليج فارس با مردمان سواحل هند يا كرانه‌هاي «مالابار» تفاوت‌هاي بسياري دارند.

 انتشارات ققنوس اثر حاضر را در 494 صفحه منتشر کرده است.

 پایان پیام/