به گزارش خبرنگارکتاب شبستان ،مِهرپرستی یا آیین مهر آیینی بود که بر پایه پرستش «میترا» (در پارسی میانه «مهر») ایزد ایران باستان و خدای خورشید، عدالت، پیمان و جنگ، در دوران پیش از آیین زرتشت بنیان نهاده شد. نوع دگرگون شده این آیین بعدها به صورت آیین رازوَری در امپراتوری روم اشاعه یافت و در طول سدههای دوم و سوم پس از میلاد، در تمام نواحی تحت فرمانروایی روم، در سرزمین اصلی اروپا، شمال آفریقا و بریتانیا برپا بود و خدای آن «میتراس» (معادل یونانی میترا) نام داشت. رومیان از این آیین با عنوان «رازهای میتراس» و یا «رازهای پارسیان» یاد میکردند، ولی امروزه محققان با عنوان میترائیسم از آن یاد میکنند.
پیروان میترائیسم رومی، میبایست مناسکی مشتمل بر درجاتی هفتگانه را برای پاگشایی طی کنند. این مناسک در غارها و یا معابدی زیرزمینی و غارمانند به نام میترائیوم اجرا میشد. میتراس معمولاً به شکل مردی در حال قربانی کردن گاو نر تصویر میشد و اشخاص و همچنین حیوانات دیگری او را همراهی میکردند. مجموعه این نمادها به نشانههای ستارهشناسی، مانند اجرام آسمانی و صور فلکی تعبیر شده و «تاروکتونی» (گاوکُشی) نامیده میشود.
گرچه در اوایل سده چهارم میلادی و پس از پذیرفتن آیین مسیحیت توسط کنستانتین امپراتور روم، این دین همچون دیگر دینهای پاگان محو شد، اما تاثیری بهسزا بر ادیانی چون مسیحیت بر جای گذاشت.
در این کتاب محور بحث بر ایناست که «میترا پدیده مذهبی یکتایی است. او در سه مذهب متفاوت هندوئیسم، زرتشت باوری و میتراییسم رومی مورد پرستش بوده است. اهمیت ایزد میترا تنها در گستره جغرافیایی پرستندگان آن، از بریتانیا تا هندوستان، نمود نمی یابد، بلکه در گسترش تقویمی پرستش او نیز هست که از سده چهاردهم پیش از زایش تا امروز را دربرمی گیرد (او هنوز در سنت پارسیان هند و زرتشتیان ایران چهره مهمی محسوب می شود.) بنابراین میترا طولانی ترین تاریخ را نسبت به هر ایزد دیگری دارد.
پژوهش های علمی درباره میترا نسبتا اندک و پژوهش های کلی درباره آن نادر بوده اند. نخستین کنگره بین المللی پژوهش های مهرشناسی که در جولای سال 1971 در منچستر برگزار شد، اولین تلاش برای تحقق آرمان همکاری علمی بین المللی بود که توانست برای نخستین بار کارشناسان رشته های گوناگون در این زمینه را گرد هم آورد.
انتشارات توس کتاب دین مهر در جهان باستان را منتشر کرده است.
پایان پیام/
نظر شما