برای بررسی تفاوت نظام آموزشی و اخلاقی در حوزه و دانشگاه، سرویس قرآن و معارف خبرگزاری شبستان گفتگویی با حجت الاسلام مقصود محمدرضایی، معاون مدرسه علمیه مجد تهران و مدرس حوزه و دانشگاه داشتیم که متن کامل آن تقدیم می شود.
مهمترین تفاوت نظام آموزشی حوزه و دانشگاه چیست؟
از لحاظ نظام آموزشی نمی توان تفاوتی میان حوزه و دانشگاه قایل شد زیرا هر مرکز و نهاد علمی، روش های آموزشی خاص خود را دارد البته تفاوت هایی که مطرح می شود بیشتر مربوط به گذشته است؛ برای مثال مباحثه ای که در حوزه ها برگزار می شود امروزه در قالب کارگروه ها، نشست ها و برنامه های آزاداندیشی در دانشگاه ها اجرا می شود، بنابراین مباحثه حوزه در دانشگاه وجود دارد هر چند از نظر شکلی متفاوت هستند. یکی دیگر از تفاوت هایی که مطرح می شود آزادی عمل طلاب در انتخاب استاد و درس است که امروزه دانشجویان نیز مانند طلاب آزادی عمل در انتخاب استاد، درس و حتی دانشگاه دارند.
آیا از نظر علمی تفاوت میان طلبه و دانشجو وجود دارد؟
در گذشته چنین مرسوم بوده که اساتید با طلاب انس دارند هرچند امروزه این وضعیت در حوزه ها کمتر شده و همین واقعیت نیز موجب تضعیف علمی طلاب شده است. به نظر بنده همچنان که طلاب، نماینده قشری از جامعه هستند، دانشجویان نیز نماینده سایر اقشار جامعه و مردم هستند بنابراین در این زمینه نیز نمی توان میان طلاب و دانشجویان تفاوتی قایل شد.
کدام نکته و یا وضعیت علمی و آموزشی در حوزه وجود دارد که به اعتقاد شما ایجاد یا تقویت آن در دانشگاه مفید است؟
بعد انگیزشی ای که در میان طلاب دیده می شود بهتر است در میان دانشجویان تقویت شود زیرا معمولا طلاب با انگیزه ای درونی و مستمر به تحصیل علوم دینی می پردازند و همین باعث می شود اولا در برابر مشکلات ایستادگی نمایند و ثانیا دچار کمبود انگیزه نشوند.
هر چقدر بنیاد و پایه های اعتقادی یک انسان افزایش یابد احتمالا در مبارزه با سختی ها و تحمل دشواری ها موفق تر خواهد بود. یک طلبه با وجود اینکه می داند شاید در آینده صاحب شغل معینی نباشد اما با انگیزه وافر به تحصیل ادامه می دهند. این نکته بسیار مهم و اثرگذاری است که بهتر است در فضای دانشگاه تقویت شود.
یک طلبه بعد از شش سال و یک دانشجو بعد از 2 و نیم سال مدرک فوق دیپلم می گیرد، آیا این احتمال نمی رود که یک طلبه این وضعیت را تبعیض بداند و دچار رخوت علمی شود؟
یک طلبه به عنوان نماینده دین می بایست عمیقا به مطالعه و تحقیق در علوم و معارف اسلامی بپردازد تا بتواند پاسخگوی سوالات مردم باشد و آنان را به سعادت دنیوی و اخروی رهنمون شود. یک دانشجو نیز وظایفی نسبت به مردم و جامعه دارد اما چون ماهیت وظایف آنان (به غیر از دانشجویان علوم و معارف اسلامی) عمدتا متوجه مسایل و امور دنیوی است از حساسیت کمتری برخوردار است؛ طلبه ای که این حساسیت ها را درک کند از تفاوت مدارک و رتبه علمی، دچار احساس تبعیض و یا رخوت نخواهد شد.
چه تفاوتی از نظر مباحث اخلاقی میان حوزه و دانشگاه وجود دارد؟
مباحث اخلاقی که در حوزه ارایه می شود کم و بیش در دانشگاه ها نیز مطرح است اما به دلیل اینکه حوزه صاحب فضایی آماده برای دریافت نکات اخلاقی، تربیتی و معنوی است تدریس چنین مباحثی، اثرات سازنده ای بر طلاب دارد. با عنایت به این واقعیت لازم است به مقام معظم رهبری فرمودند فضای دانشگاه ها مانند فضای حوزه مالامال از اخلاق شود.
در پایان ذکر این نکته ضروری است که تفاوتی نمی کند انسان در چه لباسی باشد (طلبگی، دانشجویی و یا ...)، آنچه حایز اهمیت است اینکه انسان خود را اولا بنده خدا و ثانیا سرباز امام زمانش بداند؛ و همین بندگی و سربازی، رمز موفقیت انسان هاست.
پایان پیام/
نظر شما