به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، "علی جنتی" وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی عصر امروز در آیین پایانی نخستین جشنواره روستاهای دوستدار کتاب و انتخاب پایتخت کتاب ایران که در سالن همایش های سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران برگزار شد؛ با تاکید بر این مطلب گفت: هر کتاب که به روستا راه یابد، بذر دانایی است که در دل جوانانش کاشته می شود همچنین طرح پایتخت کتاب آغازی است برای سپردن کتاب به صاحبان اصلی اش یعنی مردم.
وی افزود: معرفی همزمان روستاهای دوستدار کتاب و پایتخت کتاب ایران رویدادی بزرگ و حاوی پیامی مهم است. پیامی که می‌گوید در نگاه متولیان فرهنگی ما شهر و روستا از منزلتی برابر برخوردار است و این نشانی است از توجه به عدالت فرهنگی در پهنه سرزمین فرهنگ پرورمان، ایران.
جنتی ادامه داد: سرزمینی که روستاهایش آباد باشد می‌تواند ادعا کند که به توسعه پایدار دست یافته است به طوری که محرومیت‌زدایی و توسعه پایدار اولویت نخست انقلاب اسلامی بوده، هست و خواهد بود و چه نیکوست که این حرکت فرهنگی از کتاب شروع شود؛ زیرا تأثیر فرهنگی و تربیتی کتاب از سایر رسانه‌ها ژرف‌تر و عمیق‌تر است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: برگزاری جشنواره روستای دوستدار کتاب را میتوان نخستین گام در جهت توسعه فرهنگی روستاها به حساب آورد. چرا که کتابخانه در روستا فقط یک کتابخانه نیست بلکه کانونی برای تحرکات فرهنگی، هنری و اجتماعی در روستاهاست.
جنتی قرار گرفتن بیش از 800 روستا را در عرصه رقابت این جشنواره، نشان از شیفتگی و تشنگی روستاییان در عرصه فرهنگی دانست و گفت: این جشنواره بیانگر علاقه روستاییان برای دست‌یابی به فرهنگ مکتوب است و آنها منتظر گردآمدن گرداگرد کانون‌هایی هستند که فرهنگ را منتشر می‌سازد و با نام کتاب و کتابخانه فعالیت می‌کنند.
وی افزود: به گمان من امروز باید ویژگی‌های 20 روستایی که نامزد روستاهای دوستدار کتاب شده‌اند و 10 روستایی که به عنوان روستاهای برگزیده معرفی می‌شوند را به عنوان الگوی روستاهای فرهنگی معرفی کرد و اطلاع رسانی نیز شوند. بدون تردید همین ظرفیت‌ها و فعالیت‌های به نسبت کوچک فرهنگی در اندک زمان منشأ تحولات بزرگ و توسعه روستاها خواهد شد و حتی زمینه شناسایی نخبگان و شکوفایی روستاها را در سایر بخش‌ها فراهم خواهد آورد. جنتی ادامه داد: آیین روستا، فراموشی نیست، بلکه زندگی است و جوشندگی و بالندگی. بنابراین هر کتاب که به روستایی راه یابد، در حقیقت بذر دانایی است که در دل جوانانش کاشته می شود و به زودی به درخت فرزانگی تبدیل خواهد شد.
دولت ها در فراهم ساختن خوراک فرهنگی روستاییان بکوشند
عضو شواری عالی انقلاب فرهنگی اظهار کرد: در این میان پرسشی که ذهن مرا مشغول ساخته این است که در حالی که نزدیک به 40 درصد از جمعیت استان‌ها را روستاییان تشکیل می‌دهند، آیا به همین میزان هم امکانات فرهنگی و آموزشی به این مردمان شریف اختصاص یافته است؟ متاسفانه پاسخ منفی است.
وی ادامه داد: به راستی اگر دولت‌ها آنچنان که به فکر تأمین برق، آب، جاده و سایر امکانات سخت‌افزاری بوده‌اند، اندکی هم در فرآهم ساختن خوراک فرهنگی روستانشینان می‌کوشیدند، آیا از سرعت مهاجرت روستاییان به شهرها کاسته نمی‌شد؟
وی ادامه داد: البته روستاهای بسیاری بوده و هستند که چشم امید از کمک‌های دولت برداشتند و خود آستین همت بالا زدند و به طور خودجوش فعالیت‌های متنوع فرهنگی همچون احداث مدارس، کتابخانه‌ها و برگزاری جشنواره‌های فرهنگی را به انجام رساندند. و جای بسی خرسندی است. نمونه آن روستای کُردُر در شهرستان میناب است که چند سالیست مبتکر و میزبان جشنواره سرود مساجد کشور شده و شور و نشاط مثال زدنی‌ای را در بطن روستا رقم زده است.
جنتی افزود: هر چند وجود بیش از چهار هزار کتابخانه، مساجد روستایی نویدبخش آینده‌ای روشن است، اما باید اعتراف کرد که در تغذیه فرهنگی جوانانمان آنچنان که شایسته است، گام برنداشته‌ایم.
وی اظهار کرد: در اینجا به 10 روستایی که با تلاش فراوان توانستند رتبه های ممتاز را به دست آورند، صمیمانه تبریک می‌گویم و امیدوارم در آینده‌ای نزدیک از دل همین روستاها، روستازادگانی دانشمند برخیزند و پرچم تعالی و پیشرفت ایران عزیز را بیش از پیش به اهتزاز درآورند.
طرح پایتخت کتاب ایران جذاب و شوق انگیز است
وزیر فرهنگ دولت یازدهم با اشاره به طرح پایتخت کتاب ایران، گفت: ایده انتخاب شهری به عنوان پایتخت کتاب ایران را بسیار جذاب و شوق‌انگیز می‌دانم. حقیقت آن است که کشور ما به رقابت‌های پرشور فرهنگی از این دست سخت نیازمند است تا شاهد رونق هرچه بیشتر کتاب و کتابخوانی در تمام سطوح جامعه باشیم؛ به گونه‌ای که کتاب به متن زندگی مردم راه یابد و به نیازی ضروری برای خانواده‌ها تبدیل شود.
وی ادامه داد: طرح نمادین پایتخت کتاب ایران، بخش غیردولتی را به میدان می‌آورد و به تدریج امور کتاب را به صاحبان اصلی آن که همانا مردم هستند می‌سپارد. در انتظار زمانی هستیم که در بهترین مکان هر محله از هر شهر، یک کتابفروشی پر رونق فعالیت کند. حاصل نهایی این رخداد شادابی فرهنگی جامعه خواهد بود.
جنتی افزود: برگزاری این جشنواره از یک سو، به ما یادآوری می‌کند که میتوان در کنار پایتخت سیاسی و اقتصادی، برای کتاب هم پایتختی اختصاصی داشته باشیم تا این گوهر دانایی در لابه لای هیاهوی روزمره زندگی به فراموشی سپرده نشود؛ و از سویی دیگر، میتوان نگاه دنیا را به دیپلماسی فرهنگی ایران با محوریت کتاب جلب کرد. بدین ترتیب دیری نخواهد پایید که شهری از شهرهای ایران به عنوان «پایتخت جهانی کتاب» برگزیده شود.
جشنواره پایتخت کتاب ایران از راه های برون رفت معضل پایین بودن سرانه مطالعه است
وی گفت: مردمی که در محیط شهری خود دائماً با جلوه هایی از کتاب برخورد کنند، خود به خود به مردمی کتابخوان تبدیل خواهند شد. حقیقت آن است که پایین بودن سرانه مطالعه در کشور ما، از جدی ترین دغدغه های کارشناسان فرهنگی است؛ و برگزاری چنین جشنواره‌ای یکی از راه های برون رفت از این معضل است.
جنتی افزود: برنامه ابتکاری انتخاب پایتخت کتاب ایران نمونه ای ارزشمند از فعالیتی نوآورانه و متفاوت است که برای نخستین بار برنامه ریزی از پایین به بالا و در خود شهرهای متقاضی صورت می گیرد و منجر به شکل گیری ایده هایی می شود که شاید در مرکز کمتر به فکر ما خطور می کرد.
وی ادامه داد: برای نخستین بار مسئولان محلی و اهالی کتاب و فرهنگ مکتوب، از نویسنده و ناشر گرفته تا کتابفروش، از مطبوعات محلی گرفته تا بنگاه های اقتصادی و تجاری علاقه مند به فرهنگ کتاب و کتابخوانی در کنار هم گردآمده اند و با تعریف ظرفیت های جدید، شهرشان را به عنوان نامزد پایتخت کتاب معرفی کردند.
جنتی با اشاره به شهرهای نامزد جشنواره پایتخت کتاب ایران، افزود: شهرهای بوشهر، نیشابور، گنبد کاووس، یزد و اهواز هرکدام با پیشینه تاریخی غنی و نویسندگان و شاعران نامی و طرح های بدیع و ابتکاری، نامزدهای پایتخت کتاب بودند که انصافاً ایده های نوع و بدیعی ارائه کردند که راهنمای همه ما در برگزاری این جشنواره شد.
تجهیز کتابخانه ها به عنوان مجازات جایگزین در گنبد کاووس
وی گفت: شاید برای شما شنیدنی باشد وقتی بدانید مسوولان شهر گنبد کاووس با طرح ابتکاری «مجازات جایگزین» پا به این رقابت نهادند. آنها با هماهنگی و موافقت مسوولان قضایی شهرشان از ظرفیت محکومان به پرداخت جزای نقدی نیز استفاده کردند، بدین ترتیب که محکومان به جزای نقدی به عنوان مجازات جایگزین می توانند کتابخانه های شهر را تجهیز کنند. همه اینها نشان از آن دارد که این جشنواره ظرفیت های خاموش و بالقوه ای را که تاکنون به آنها فکر نکرده بودیم زنده کرده و در حیات فرهنگ مکتوب و کتاب به کار گرفته است و امید می رود که این امر تداوم یابد.
جنتی افزود: ایجاد و تقویت زیرساخت‌های کتابخوانی در سراسر کشور، رونق بازار نشر، گرآوری ایده‌های خلاقانه و بومی برای تشویق مردم به کتابخوانی، از مهم‌ترین نتایج برگزاری چنین جشنواره‌هایی به شمار می‌آید.
وزیر فرهنگ گفت: لازم است به چند نکته تاکید کنم؛ نخست آن که، ایده ابتکاری برگزاری این دو جشنواره، منشأ دو رویداد گسترده و مستمر شد که نویدبخش نتایج ارزشمندی خواهد بود. در ساختار این دو جشنواره، نحوه پیگیری و راهکار تحقق اهداف مورد نظر نیز به دقت پیش بینی شده است و این یکی از تفاوت های ویژه این دو جشنواره با دیگر جشنواره های فرهنگی ـ هنری است که جای تشکر و سپاس فراوان دارد. دوم آن که این دو جشنواره در مقایسه با دیگر جشنواره ها با کمترین هزینه ممکن و مشارکت های مردمی و حمایت نهادهای غیر دولتی و محلی برگزار شد و از این رو اولاً رقابتی سازنده و شور و اشتیاقی کم سابقه، دست کم در میان مسئولان محلی، ناشران، نویسندگان و فروشندگان و دوستداران فرهنگ مکتوب برپا کرد؛ و ثانیاً زمینه تحقق سه هدف مهم دولت تدبیر و امید در بخش فرهنگ، یعنی تلاش برای توسعه فرهنگ کتابخوانی، گسترش عدالت فرهنگی در سراسر کشور و واگذاری امور به مردم را فراهم ساخت.
وی در ادامه این نکات افزود: سوم آن که، سازوکار پیش بینی شده برای اجرای مراحل مختلف این جشنواره و انتخاب و داوری، سازوکاری فنی و با استفاده از ظرفیت های بومی هر شهر و روستا و مشارکت سازمان های محلی بود و جشنواره ای مردمی، هدفمند و با پشتوانه رقم خورد. چهارم اینکه از نکات برجسته این دو جشنواره ورود تمام قد مطبوعات و رسانه های محلی بود که با تمام امکانات تلاش کردند و راه را برای رسیده به مراحل نهایی هموار ساختند و نشان دادند مطبوعات و رسانه ها، حتی اگر محلی باشند، نفوذ و قدرتی قابل تأمل بر افکار عمومی دارند؛ من بر حسب وظیفه لازم می دانم از همه آنها تشکر و قدردانی کنم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: همچنین به مردم و مسئولان شهر برگزیده به عنوان پایتخت کتاب ایران که سابقه ای دیرینه در نشر و گسترش دانش دارند و نخستین دانشگاه تاریخی ایران به نام آنان ثبت شده است، صمیمانه تبریک می گویم؛ و از همه برگزار کنندگان و دست اندرکارانی که توانستند چنین جشنواره ای را با ویژگی خاص خود ساماندهی کنند، صمیمانه تشکر و سپاسگزاری نموده، مزید توفیق همگان را از خداوند متعال مسألت دارم.
در این مراسم سیدعباس صالحی معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدرضا صالحی امیری رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، جمعی از استانداران، مدیران و معاونین فرهنگی و اصحاب قلم حضور داشتند.
پایان پیام/
نظر شما