حرکت روز افزون تونس به سوی نهاد سالاری با تشکیل کابینه ائتلافی

به گزارش خبرگزاری شبستان، تونس نام کشوری در شمال آفریقا و جنوب دریای مدیترانه است که از غرب با الجزایر و از شرق و جنوب با لیبی هم‌مرز است. پایتخت این کشور شهر تونس است. تونس اولین کشوری بود که انقلاب عربی در آن رخ داد. حکومت ۲۳ ساله زین‌العابدین علی طی یک انقلاب در ۲۴ دی ۱۳۸۹ سرنگون شد. در تاریخ ۲۲ اذر ۱۳۹۰ مجلس موسسان المنصف المرزوقی را به عنوان اولین رئیس جمهور منتخب مردم انتخاب کرد.

تونس کشوری است که در طول 58 سال استقلال خود از استعمار فرانسه به دلیل نقش نظامیان در ساختار قدرت هیچگاه دموکراسی واقعی را به خود ندیده است. حضور «حبیب بورقیبه» در راس قدرت که حدود 35 سال ادامه داشت و نیز حاکمیت 23 ساله زین العابدین بن علی آخرین دیکتاتورتونس،  فضای امنیتی دهشتناکی بر این کشور حاکم ساخته بود. لذا در طول چند سالی که از سرنگونی رژیم زین العابدین بن علی می‌گذرد مردم تونس تجربه دولت سازی قابل قبولی را کسب کردند. ترورهای سالهای اخیر در تونس، به ویژه ترور دو شخصیت سیاسی چپ گرا یعنی شکری بلعید و محمد البراهیمی، بخشی از تلاش کشورهای اطراف تونس برای ناکام ساختن روند دموکراسی سازی در این کشور تلقی می‌شود. از مسائلی که طی 3 سال اخیر در تونس رخ داد این بود که حزب النهضه که در انتخابات سال 2011 مجلس موسسان اکثریت مطلق را به دست آورد هنگامی که سرنوشت گروه اخوان المسلمین را در مصر مشاهده کرد کوشید که از تکیه کردن بر پستهای مهم خودداری کند و احزاب دیگر را نیز وارد بازی کرد.

تونسی در مقایسه با دیگر کشورهایی که بهار عربی در آنها رخ داد مسیر رو به رشد را طی کردند به غیر از برخی خشونت های مقطعی این کشور در مسیر ثبات و دولت سازی حرکت کرده است.جهش و پیشرفتهای تونسی در شرایطی است که همسایه آن یعنی لیبی غرق در بی ثباتی و هرج و مرج است و علت آن موفق نبودن کسانی بود که پس از معمر قذافی روی کار آمدند هر چند که باید توجه داشت که قذافی زیر ساخت سیاسی در لیبی را از بین برده بود در حالی که در تونس شرایط متفاوت تر بود.

پس از اینکه از تونسی با موفقیت و گام به گام حرکت کردند. چند روز قبل کابینه ائتلافی به ریاست الحبیب الصید شکل گرفت تا فرمولی متفاومت شکل گیرد و حزب نداء که گرایش های لیبرالی دارد با حزب النهضه و برخی دیگر از احزاب دولت در این دولت مشارکت کنند.

پایگاه رای الیوم در تحلیل این موضوع نوشته است:  تونسی ها مجدا دستاورد بزرگی کسب کردند و پایه های دموکراسی را محکم تر کردند. تونسی ها عادت به غافلگیر کردن دارند و این بار نیز با تشکیل کابینه ائتلافی دیگران را غافلگیر کردند. دولت ائتلافی با حضور قطب های مهم معادله سیاسی تونس یعنی حزب لیبرال نداء و حزب النهضه شکل گرفت موضوعی که خوش بین ترین افراد نیز تصور نمی کردند.

حزب ندا تونس که رهبری آن را الباجی قائد السبسی سیاستمدار کهنه کار برعهده دارد از سرسخت ترین احزاب مخالف حزب اسلامی النهضه به شمار می آمد و بسیاری بر این باور بودند که دو قطب متضاد هرگز نمی توانند با یکدیگر مشارکت کنند اما امروز ثابت شد که این دو مصالح تونس را بالاتر از حزب گرایی می دانند.زیرا بدون ثبات سیاسی و امنیتی و توافق میان طرف های معادله سیاسی امکان توسعه وجود ندارد.

دولت الحبیب الصید به عنوان دولت وحدت ملی شامل برجسته ترین احزاب پارلمان مانند اتحاد ملی آزاد که رتبه سوم را در پارلمان با 16 نماینده، حزب لیبرال آفاق تونس که با هشت کرسی رتبه پنجم را به خود اختصاص داد در کنار حزبهای بزرگ نداء با86 کرسی و النهضه با 69 کرسی، است.احتمال می رفت که جبهه مردمی چپگرا که رتبه چهارم را 15 کرسی به دست آورده بود نیز در این دولت ائتلافی حضور داشته باشد اما حمه الهمامی رئیس این جبهه به دلایلی از جمله عدم مشارکت در هر دولتی که النهضه در آن باشد در این دولت ائتلافی مشارکت نکرد.

این دستاورد سیاسی بزرگ مدیون دو مرد حکیم یعنی الباجی قائد السبسی موسس حزب نداء تونس و رئیس جمهوری تونس و راشد الغنوشی رهبر النهضه است.اگر دیدگاه آنها درباره همزیستی نبود تونس به سوی اختلافات و تنش و جنگ داخلی پیش می رفت مشابه شرایط مشرق عربی(مغرب عربی شامل کشورهایی مانند تونس و مغرب و در مقابل کشورهای عربی در حوزه خلیج فارس و عراق و سوریه است) پیش نرفت.البته نبادی در کشورهای مغرب عربی از لیبی غافل شد.

انحلال مجلس نمایندگان لیبی(پارلمان)- که جلسات خود را در شهر طبرق برگزار می کند و مطابق قانون عزل سیاسی و اداری اجازه فعالیت ندارد-اشتباهی بزرگ بود.اعتبار بخشیدن به این مجلس می تواند لیبی را به مسیر درست سوق دهد و این کشور بتواند از تجربه درخشان همسایه تونسی خود استفاده کند.