اجتماعی کردن مبارزه بامواد مخدر یک دیالوگ نیست

عزت کردمیرزا، روان شناس  در گفتگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری شبستان با اشاره به رویکرد اجتماعی کردن مبارزه با مواد مخدر گفت: به لحاظ تاریخی روان شناسی اجتماع نگر به عنوان یک موضوع مطرح شده و شامل برنامه هایی برای بهبود و ارتقای سطح خدمات بهداشت روانی، پیشگیری، درمان و توانبخشی است.

وی اظهار کرد: تاریخچه این عبارت مربوط به دهه 60 به بعد قرن بیستم است که در حوزه درمان در سطح کشورهای توسعه یافته اتفاقاتی رخ داد که در نهایت منتهی به لایحه بودجه ساخت مراکز اجتماعی در آمریکا شد، چون آنها به این اعتقاد رسیده بودند که برای بروز اختلال ناشی از شرایط نامناسب باید خدمات را اجتماعی کنند تا بتوانند در حوزه توسعه منابع انسانی، حوزه علم و فناوری و حوزه فعالیت های سیاسی با موفقیت روبرو شوند.

وی ادامه داد: این موضوع به قدری مهم بود که در سال 1963 کندی ،رییس جمهور وقت آمریکا این لایحه را تصویب کرد و چنان از سوی جامعه آمریکا با اقبال مواجه شد که بلافاصله در سال 1965 زیرشاخه روان شناسی اجتماع نگر در انجمن روان شناسی آمریکا تاسیس شد. این اقدام یعنی توسعه خدمات در سطح اجتماع و اجتماعی کردن درمان در کنار سایر مولفه های مواجهه با آسیب های اجتماعی که توانست در چند حوزه اثر جدی خود را نشان دهد.

کردمیرزا در ادامه تصریح کرد:از جمله سهولت در دسترسی به خدمات درمانی و پیشگیری، کیفیت بخشی به خدمات ارایه شده، پوشش اقشار آسیب پذیر جامعه زیر چتر خدمات درمانی و پیشگیری، کنترل یکه تازی برخی از مدل های خدمات رسان (مدل پزشکی)، گرایش به پیدا کردن تعیین کننده های اجتماعی آسیب و نقش فعال سایر مجموعه تخصص های اثرگذار در شبکه درمان و پیشگیری اثر جدی خود را نشان داد.

این روان شناس با بیان اینکه بهره گیری از شبکه های اجتماعی در حوزه بیزینس و اقتصاد یک اصل است، افزود: در حوزه خدمات درمانی یکی از این اصل ،قابل توجه است ،چون خدمات درمانی و پیشگیری نیز می تواند به عنوان یک کار در نظر گرفته شود بنابراین شبکه های اجتماعی می توانند به صورت هوشمند متحصصان خود را پیدا و تحت پوشش قرار دهند.

وی خاطرنشان کرد: اجتماعی کردن در کشور ما الزاما به قوانین موجود نیاز ندارد و اجتماعی کردن یک بستر فکری توام با ظرفیت مشارکت را می طلبد اگر آقای وزیر در خصوص اجتماعی کردن مبارزه با مواد مخدر می کوشد، جهت گیری درستی دارد اما آیا از خود سوال کردند که مدیران ستاد مبارزه با مواد مخدر چقدر در این راستا تخصص دارند و چه میزان برنامه ریزی در این خصوص صورت گرفته است.

اجتماعی کردن مبارزه با مواد مخدر یک دیالوگ نیست

وی با بیان اینکه مدیران ارشد ستاد مبارزه با مواد مخدر باید بدانند که اجتماعی کردن مبارزه با مواد مخدر یک دیالوگ نیست، اظهار کرد: در حوزه های تخصصی این اعتقاد وجود دارد که زبان کشف کمتر از زبان قانع است. این مهم است که بدانیم فلان سازمان چقدر در این جهت عمل کرده و چه میزان ظرفیت های اجتماعی کردن خدمات در کشور ما وجود دارد.

اجتماعی کردن خدمات در دو گروه نسل آینده و افراد فعلی قابل تامل است

کردمیرزا با بیان اینکه اجتماعی کردن خدمات در دو گروه نسل آینده و افراد فعلی قابل تامل است، تصریح کرد: برای افراد فعلی جامعه توانمندسازی و بازتوانی افراد آسیب دیده و برای نسل آینده رویکرد پیشگیرانه بسترهای توانمندسازی را فراهم کرد.

در رویکرد اجتماعی کردن تاکید بر توانمندسازی است

وی گفت: یکی از شعارهای رویکرد اجتماعی کردن مبارزه این است که هرگز کاری را برای شخصی که خود قادر به انجام آن است، نباید انجام داد اما در بسیاری از مواقع ما این تحمل را نداریم و به سادگی در کار یکدیگر دخالت می کنیم و مانع از استقلال افراد می شویم در صورتی که در رویکرد اجتماعی کردن تاکید خاص به توانمندسازی است و بایستی این امر در حوزه هایی از قبیل معنویت و دینداری، اقتصاد، آموزش، رسانه ها، سیاست مداران، دولتمردان و خانواده ها محور کار قرار گیرند و ظرفیت هر یک از این حوزه ها در جهت سالم سازی محیط بررسی شوند.

این روان شناس با بیان اینکه رویکرد اجتماعی کردن مبارزه با مواد مخدر یک فرصتی است که هم در اختیار مردم و هم در اختیار دولتمردان قرار می گیرد خاطرنشان کرد: رویکرد اجتماعی کردن مبارزه مبتنی بر توزیع مسئولیت است یعنی پیشگیری از احساس ضعف و فقدان قدرت در بین اقشار مختلف جامعه ،به عبارت دیگر  زمانی یک جامعه در اجتماعی کردن موفق می شود که در حوزه های مختلفی که نام برده شد تک تک افراد به این باور برسند که در شادکامی و آسیب پذیری خودشان موثر هستند.

وی گفت: شعاری که وزیر کشور در خصوص رویکرد اجتماعی کردن مبارزه با مواد مخدر مطرح کردند یک شعار محوری است که شامل گسترده ای از آسیب ها و اختلالات اعم از کودک آزادی، همسرآزاری و بهره کشی از افراد در جامعه و همچنین خدمات رسانی به کلیه آسیب دیدگان روانی و اجتماعی می شود.

وی با بیان اینکه امید است رویکرد اجتماعی کردن مبارزه با مواد مخدر نقطه مقابل رویکرد پدرمآبانه سنتی عمل کند و احساس اقتدار برای همراهی و مشارکت در پیشگیری، درمان و مقابله در سطح جامعه قرار گیرد، افزود: ارایه خدمات در راستای مبارزه با مواد مخدر اثرگذار است اما انتظارات را برآورده نمی کند ما به صورت رویکرد پدرمآبانه سنتی عمل می کنیم، ما باید عناصر مشارکت را بشناسیم، عناصر مشارکت یعنی سهیم کردن مردم و ظرفیت های مردمی در مبادی تصمیم گیری که خدمات مبارزه را در اختیار دارند دوم ایجاد امکان نظارت مردم و ظرفیت های مردمی با خدماتی که ارایه می شود سوم ایجاد فرصت های مناسب شبکه های مختلف مردمی جهت ارایه خدمت.

وی ادامه داد: این محورهای مشارکت زمانی موفق می شوندکه اصول مشارکت یعنی اعتماد متقابل همکاری و تصمیم گیری برای انسجام، حساسیت و تعهد به مسئولیت ها در بین مردم و افراد ارایه کننده خدمات شکل بگیرد.

وی اظهار کرد: در واقع ظرفیت سازی اجتماعی زمانی در جامعه رخ می دهد که هم افراد ذی نفع در این حوزه مانند خانواده و افراد وابسته به مواد و هم سازمان های اجتماعی و دولتی در این امر مشارکت کنند.

وی بر لزوم افزایش تحرک منابع و ظرفیت های اجتماعی تاکید کرد و افزود: ما بایستی ارتباطات سازمانی ،دولتی و منابع اجتماعی را بهبود دهیم و امکان پوشش را برای کسانی که از خدمات ما استفاده می کنند را فراهم کنیم و از ارایه پاسخ های کلیشه بپرهیزیم.

وی گفت: تا زمانی که شعار مبارزه با مواد مخدر از دادن اطلاعات دقیق به افراد جامعه پرهیز کند نمی توانیم امید داشته باشیم که می توانیم منابع و ظرفیت های اجتماعی را به مشارکت بگیریم.

مدیران ارشد ستاد و آقای وزیر نیازمند مشاوران امین هستند

وی با بیان اینکه مدیران ارشد ستاد و آقای وزیر نیازمند مشاوران امین هستند، اظهار کرد: از آقای وزیر خواهشمندیم آمار اعتیاد را که در حال حاضر اعلام می شود در کل سه دهه اخیر مرور کنند و ببینند آیا واقعا این آمار تکراری در این مدت تابع هیچ نواساناتی نبوده و چه میزان این آماری که اعلام می شود گویای جامعه معتادان است، چه سیستم هوشمندی برای رصد کردن الگوی مصرف و آمار مصرف در جامعه وجود دارد.

این روانشناس اظهار کرد: اگر قرار است خدمات اجتماعی ارایه دهیم غیر از این نیست که قبلا جامعه، فرصت ها و تهدیدهای آن را بشناسیم.

وی اظهار کرد: شیوه گفتمان بین مسئولان ستاد مبارزه با مواد مخدر نشان نمی دهد که این اجتماعی کردن به صورت علمی در حال انجام است.

پایان پیام/