به گزارش خبرگزاری شبستان سوریه از مارس 2011 درگیری طغیانی مسلحانه ای علیه رژیم بعثی بشار اسدی است که کشورش مناسبات نزدیکی با مسکو از دوران اتحاد شوروی دارد. سوریه از گذشته تا امروز یکی از خریداران بزرگ تسلیحات روسی است و گزارش ها نشان می دهد این کشور طی چهار سال گذشته به صورت مداوم از روسیه سلاح دریافت می کرده است . هواپیماهای آنتونوف و ایلوشین روسی در روزهای سخت از مبدا بلاروس و روسیه پرواز های متعددی را به فرودگاه دمشق داشته اند و به غیر از کمک های بشر دوستانه که شامل مواد غذایی و دارو است سلاح های جدیدی را در اختیار بشار اسد قرار داده اند این مساله نشان می دهد مناسبات پوتین و اسد در روزهای سخت قطع نشده و البته پوتین از جمله افرادی است که در ماندن بشار در قدرت تاثیرات شایانی داشته است. روسها در روزهای سختی که بلوک غرب به دنبال اهرم های بین المللی با توسل به شورای امنیت سازمان ملل برای محکوم کردن اسد بودند تمام قد از دمشق حمایت کردند و اجازه ندادند حتی یک قطعنامه غیر الزام آور علیه دولت سوریه به تصویب برسد. این مساله پس از فروپاشی اتحاد شوروی در مورد مسکو بسیار کم سابقه بود به طوری که حتی غربی ها هم تصور درستی از آن نداشتند. سوریه به محلی برای رویاروی دو بلوک شرق و غرب بر سر میراث جنگ سرد مبدل شد و برآیند این رقابت پیروزی ولادیمیر پوتین در ساحل مدیترانه بود .
پوتین همانند والری خارلوکف اسطوره هاکی دوران اتحاد شوروی که عامل پیروزی هفت بر سه در سال 1972 در مسابقه حساس با تیم هاکی کانادا بود همانند یک دروازه بان از تصویب سه قطعنامه الزام آور علیه دولت سوریه جلوگیری کرد به طوری که غربی ها را در مورد چگونگی ورود به بحران سوریه که از سوی جهان عرب تشویق می شدند به چالش کشید .
از سال 2011 تا کنون بیش از 100 هزار تن قربانی خشونت های مسلحانه در سوریه شده اند این تعداد فارق از جمعیت آوارگان و زخمی هاست . در همین حال 21 آگوست 2013 استفاده از سلاح های شیمایی و گاز سارین جان 1.400 تن را گرفت مساله که بیشتر شبیه به حقه های دوران صدام حسین بود . با بررسی اجمالی حوادث سال 2013 و 2014 می توان به عقب گرد پله پله غربی از مواضع سابقشان در سوریه پی برد. کشورهای فرانسه ، انگلیس و آمریکا تلاش کردند تا اقدام نظامی الزام آوری را در سوریه ترتیب دهند اما این مهم همانطور که اشاره شد با مخالفت روسیه از دستور کار سازمان ملل متحد خارج شد اما بلوف سیاسی باراک اوباما در مورد آنکه آمریکا به تنهایی وارد جنگ علیه سوریه خواهد شد نیز با سقوط یک جنگنده ترک توسط سامانه های ضد هوایی روسی نشان داد که مسکو در مورد عدم دخالت خارجی در سوریه جدی است . در حال حاضر 26 ژانویه 2015 مسکو میزبان مجموعه ای از گفتگو هایی است که پایه آن توافقات ژنو دو در سال 2012 عنوان می شود. از سوی سوریه هیاتی به ریاست وزیر امور خارجه و با همراهی معاون وی به پایتخت روسیه سفر خواهند کرد و برخی از گروه های معارض غیر مسلح نیز به این جلسه خواهند آمد به نظر نمی رسد در این جلسه توافقی بدست آید اما آنچه مسلم است آن که مسکو به نبض تپنده گفتگو های صلح و آتش بس در سوریه مبدل شده است. در حال حاضر شرایط دولت بشار است با آنچه پیش از این در دوران مذاکرات ژنو یک و دو در جریان بود تفاوت های چشم گیری کرده است. بشار اسد اکنون و بعد از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری وجهه قانونی برای هفت سال آینده در اختیار دارد و در میدان نیز ارتش سوریه توانسته است ابتکار عمل را به دست گرفته و جبهه حلب را به عنوان قلب اقتصادی این کشور بگشاید تمامی این مسائل گواه این مساله است که سوریه در مذاکرات مسکو با دست برتر پای میز مذاکره خواهد نشست .
با توجه به توضیحات فوق سوالی که مطرح می شود آن است که چرا روسیه پوتین از سوریه بشار اسد تا این اندازه حمایت کرد و آیا تنها انگیزه های اقتصادی برای فروش تسلیحات و یا فن آوری در این حمایت نقش داشتند؟
برخی بر این باورند حمایت ولادیمیر پوتین از دولت سوریه از انگیزه های اقتصادی نشات می گیرد و مسائل دیگر در حاشیه قرار دارند ، برای بررسی این موضوع باید صحبت های پوتین و جملاتی که وی در خصوص بحران سوریه در طول دو سال 2011 تا 2013 گفته است را بررسی کرد :
27 آوریل 2011 - روسیه و چین بررسی برخورد قهرآمیز دولت دمشق علیه اعتراضات در این کشور را که توسط دولت های غربی به سازمان ملل متحد ارائه شده بود رد کردند.
7 اکتبر 2011 – دیمیتری مدودف رئیس جمهور روسیه به بشار اسد پیشنهاد کرد به جای آنکه از مقام خود کنارگیری کند اصلاحاتی را انجام دهد.
" اطلاعتی که در مورد استفاده سوریه از سلاح های شیمایی مطرح می شود مانند دروغ های است که در مورد سلاح های کشتار جمعی صدام حسین گفته شده بود . چرا بشار اسد باید در حجم اندک از گاز سارین علیه مسلحان استفاده کند و دلیل این مساله چه می تواند باشد ؟ در حالی که این کار منجر به مداخله بی درنگ خارجی در سوریه خواهد شد؟ "- آلکسی پشکوف رئیس شورای سیاست خارجی مجلس اولیا روسیه
نظر شما