با برداشت های گزینشی، سرمایه عظیم قرآن را شخصی نگاری نکنیم

به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان؛ دکتر احمد پاکتچی عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) با حضور در پنجمین دوره مسابقات بین‌المللی دانشجویان مسلمان به سخنرانی در همایش «مطالعات میان‌رشته‌ای قرآن کریم با رویکرد روش‌شناسی» پرداخت و بیان کرد: ما اکنون در آغاز سال 2015 میلادی هستیم، در عصری که تمدن‌های مختلف در حال داد و ستد هستند و گاهی روابط این تمدن‌ها به صورت دوستانه و گاهی هم غیردوستانه برقرار می شود و در این میان ما مسلمانان وظایفی در نوع مواجه مان با تمدن غرب داریم و بایستی به گونه ای عمل کنیم که بتوان به یک رویه منسجم دست یافت.

وی افزود: ما مسلمانان در حوزه مواجهه با فرهنگ و تمدن غرب باید به گونه ای رفتار کنیم تا از احساس ناامنی موجود دراین فضا خارج شویم چراکه مثال امروز ما همانند کسی است که در یک میهمانی نا آشنا شرکت می کند و با آداب آن آشنا نیست و به همین جهت دچار نوعی احساس ناامنی می‌شود چراکه گاها درک صحیحی از فضای فعلی دنیا نداریم.

وی اضافه کرد: چنین فردی در چنین فضایی کنش های متفاوتی را میتواند داشته باشد که در این میان 3 رفتار مسئله دار و یک رفتار معقول را میتوان مورد بررسی قرار داد.

دکتر پاکتچی در توضیح این مطلب گفت: اولین رفتاری که میتواند از ما سر بزند آن است که سکوت پیشه کنیم. راهکار دوم رفتار بیش تصحیحی که در تعریف آن همان کاتولیکتر از پاپ بودن یا در بیان عامیانه کاسه داغتر از آش بودن  را میتوان گفت، یعنی به نوعی خود را پیشتاز از آن فضایی که در آن قرار داریم نشان بدهیم. رفتار سوم جبران است یعنی بخواهیم بازی را بهم بزنیم و به نوعی مسیر مهمانی را به نفع خودمان تغییر دهیم.

وی در بیان رفتار پیشنهادی که معقول باشد گفت: یک فرد فهیم سعی می کند موقعیت خود را با دقت کردن در اطراف بشناسد و نقش خود را بر اساس توانایی ها وداشته های خود بشناسد و به یک شرایط امن برسد و اینگونه می تواند خود را به سایرین اثبات کرده و توانایی های واقعی خود را عرضه کند.

عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) در توضیح موقعیت فعلی مسلمانان گفت: موقعیت ما طی 2 قرن گذشته به همین منوال بوده و ما به جهانی دعوت شده ایم که احساس ناامنی به ما دست میدهد وگویا این جهان هیچ قرابتی با داشته های فعلی ما ندارد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه صادق (ع) در تبیین رفتارهای مسلمانان در قرار گرفتن در فضای نامانوس فعلی گفت: یکی از سیاست های ما به عنوان سردمداران اسلام و قرآن طی سالیان اخیر رفتار توام با سکوت بوده که چنین نوع مواجه ای با دنیای مدرن، رفتاری تاریخ مصرف گذشته است. دومین رفتاریکه داشته ایم آن است که جلوتر از سایرین حرکت کنیم بدین معنا که اگر کسی شعار پوزیتیوستی دهد ما جلوتر از آنها حرکت کنیم یا اگر کسی ادعای علم گرایی کند ما به نوعی بخواهیم جلوتر حرکت کنیم و به دنبال شبه تفسیرهای علمی باشیم.

وی در توضیح رفتار سوم مسلمانان در قرار گرفتن در فضای تمدن غرب گفت: به همزدن بازی و خلاف مسیر جهان حرکت کردن سومین رفتاری است که امثال سلفی ها با تندروی های خود به آن متوسل شده اند به گونه ای که بیان میکنندقواعد موجود در دنیا را به رسمیت نمیشناسیم و هر آنچه را خود به آن معتقدیم انجام می دهیم.

عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) در ادامه به بیان رفتار پیشنهادی پرداخت و گفت: پیدا کردن جایگاه خودمان بر اساس شناخت از توانایی ها وظرفیت هایی که توام با منطق باشد رفتاری است که موردنیاز ماست. ما مسلمانان یک ذخیره وسرمایه عظیم به نام قرآن و اسلام در دست داریم که باید بدانیم چگونه از این سرمایه عظیم بهره مند شویم و سایر جهانیان را هم با آن آشنا کنیم.

دکتر پاکتچی عنوان کرد: در دنیای امروز سکوت اشتباه است و به همین نحو به هم زدن بازی نیز خطاست. از سر رفتارهای احساسی جلوتر از دیگران حرکت کردن نیز خلاف واقع می باشد و بایستی مسلمانان با شناخت از دنیای موجود و آشنایی با مبانی فکری دنیا و فلسفه غرب جایگاه خودرا در دنیای امروز بیابند. علاوه بر آن مسلمانان باید بتوانند شناخت حقیقی تری از توانایی وسرمایه های قرآنی خود داشته باشند تا بتوانند ارائه بهتری از این ذخایر در دنیای داد و ستد تمدن های مختلف داشته باشیم.

عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) درادامه به ذکر دو نگرانی در مسیر فعلی دنیای موجود پرداخت و گفت: یکی از نگرانی های موجود، دروغ گفتن به خودمان است و نباید ادعای کاری را داشته باشیم که توانایی در آن نداریم که چنین رفتاری به خودرأیی منتج می گردد.

این پژوهشگرقرآنی در ادامه بیان کرد: با دانش بر این مباحث باید به این نکته توجه شود دستیابی به سرمایه عظیم قرآن نیاز به ابزار دارد و مسلمانان باید بتوانند با بهره برداری از علوم روانشناسی، جامعه شناسی، فیزیک و ... در اعجاز و رهیافت های قرآنی راه یابند.

وی در این خصوص اخطار داد: متاسفانه اگر چنین مسیری اختیار نشود نوع مواجه ما با قرآن به رفتارهایی گزینشی و شخصی براساس سازگاری بر سلایق شخصی مان منجر می شود. ما باید برای این‌که اندیشه‌های خود را ارائه بدهیم کارهای پژوهشی داشته باشیم.

دکتر پاکتچی در پایان خاطر نشان کرد: ما برای رسیدن به مطالعات میان‌پژوهی هرگز نمی‌توانیم از راه ساده وارد شویم بلکه باید راه درست و عملی را در عرصه مطالعات میان پژوهی استفاده کنیم. نگرانی بعدی من این است که ما می‌خواهیم کاری را انجام بدهیم ولی از بیراهه وارد آن کار می‌شویم. برای شناخت تعالیم اسلام و این‌که بتوانیم آن چیزی را که شناخته‌ایم به دنیای امروز پیوند بدهیم راه‌هایی وجود دارد و آن راه جدید همین روش‌شناسی است. روش‌شناسی در علوم دینی یک چیز عجیب و دور از ذهن نیست. ما باید بدانیم در مطالعات میان‌رشته‌ای قرآن باید چه راهی را برویم و درست‌ترین راه را انتخاب کنیم.