به گزارش خبرنگار فرهنگی شبستان، رضا صالحی امیری، رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی در مراسم رونمایی از "تاریخ شفاهی و تصویری ایران عصر پهلوی دوم" که صبح امروز در سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد، گفت: سه شیوه برای تاریخ نگاری مطرح می کنند شیوه اول اسنادی است یعنی مبنای نگارش و تدوین تاریخ مبتنی بر اسناد است و معمولا به دلیل عدم دسترسی به افرادی که در صحنه حضور داشتند عموما به مکتوبات و نوشته اداری برای قضاوت مراجعه می شود شیوه دوم نگارش تحلیلی است که قضاوتی است که در ذهن مورخ شکل می گیرد و تحقیق بر اساس آن صورت می گیرد و به آن تاریخ تحلیلی می گویند وجه سوم تاریخ شفاهی است یعنی از کسانی که نقش موثری در برهه و پدیده تاریخی داشتند مصاحبه صورت می گیرد.
وی سپس با اشاره به معایب و مزایای تاریخ نگاری اظهار داشت: نقش اصلی تاریخ نگاری اسنادی این است که بیان روح و مجموعه تحولات را نمی شود به صورت کامل در چند سند مشاهده کرد. در تاریخ تحلیلی نیز نقطه ضعف این است که تحلیلگران با تفکر سیاسی از پیش تعیین شده وارد تحلیل می شوند و قضاوت می کنند که در خیلی از این نوع تحلیل ها یک تاریخ سازی می بینیم و نقش تاریخ شفاهی این است که فرد وجوه مثبت را می بیند و نکات منفی را بازگو نمی کند.
رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی با بیان اینکه نسل جوان امروز شناخت دقیقی از تاریخ دوران پهلوی ندارد، اظهار داشت: متاسفانه امروز در جامعه ایران شناخت دقیقی از تاریخ دوران پهلوی وجود ندارد و در این زمان ما از سوی افرادی تاریخ سازی را می بینیم و رسانه هایی نیز به این امر می پردازند. ما به کسی نمی گوییم شما این مطلب را بخوانید یا نخوانید و امکان رفتار آمرانه برای پالایش افکار وجود ندارد و با بدعت هایی در تاریخ کشور در این برهه مواجه شده ایم و رسانه های ورشکسته تلاش می کنند تاریخ پهلوی را پالایش کنند در صورتی که این تاریخ پر از بداخلاقی هایی است که نمی شود آنها را نادیده گرفت و برای همین نمی توانیم در تاریخ تحلیلی و پهلوی دوم و اسناد دفاع می کنیم بخشی از این اسناد در تاریخ تصویر رویاها و افکاری را نشان می دهد که منطبق با واقعیت نیستند.
سیدرضا صالحی امیری خاطرنشان کرد: اولین برنامه فرهنگی پهلوی سال 1347 نوشته شده است و قبل از آن سند فرهنگی به صورت مستند نداریم ولی وقتی وارد تحلیل فعالیت های فرهنگی دوران پهلوی می شویم چند هدف را دنبال می کرده است یکی از آنها غربی سازی بود که برنامه گسترده پهلوی بر اساس آن است و عملکرد آن دیده می شد و نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد تلاش وی بر باستان گرایی و دوری از دین با هدف تقدیس سلطنت صورت می گرفته که به جامعه القا کند که در زیر تحت سلطنت امنیت دارید و این یک نوع استحاله دینی بود و تلاشی برای از بین بردن آثار دینی بود و دیگر هدفی که پهلوی به دنبال آن بود استحاله فرهنگی از فرهنگ بومی بود که غبار آن را می توان در جشن های 2500 ساله شاهنشاهی می توان دید.
رییس اسناد کتابخانه ملی یادآور شد: باید در کنار حرکت و عملکرد فرهنگی دوران پهلوی رفتار سیاسی و اقتصادی این دوران نیز به درستی بررسی شود. آنچه امروز می بینید تلاش عده ای است که این بحث را پاک کنند و آن شخص جاهلی که خود را نماد پهلوی می داند تصویر جاعلی از فرهنگ پهلوی ارایه می دهد ما مکلف هستیم به عنوان دلسوزان فرهنگی بیاییم و تلاش کنیم این تصویر پهلوی را به جوانان ارایه کنیم.
وی با اشاره به پروژه تاریخ شفاهی و تصویری دوران پهلوی اظهار داشت: این پروژه تلاش می کند که ما بگوییم پهلوی را از زبان چهره های پهلوی بررسی کنیم بدون اینکه دخل و تصرفی در اظهارات افراد داشته باشیم اما بر همین اظهارات حاشیه نویسی صورت می گیرد. 100 هزار برگ سند پشتیبان پروژه تاریخ شفاهی دوران پهلوی است که باید نشست های تخصصی نقد و بررسی اینها برگزار شود و صاحب نظران آن را نقد و بررسی کنند.
وی افزود: امروز 4 جلد از مجموعه تاریخ شفاهی ایران دوران پهلوی رونمایی می شود و تعداد این کتاب ها به 50 جلد می رسد و امیدواریم این پروژه آغاز حرکتی باشد که تاریخ پهلوی به آن گونه ای که بوده به نسل جوان شناسایی شود.
صالحی امیری همچنین گفت: شأن جامعه علمی و فرهیختگی و منزلت آنها مبراست از اینکه بخواهند دخل و تصرفی در تاریخ این دوران انجام دهد از آن طرف هم خیانت است اگر پهلوی را آنگونه که بوده به نسل جوان نشناسید.
رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی با اشاره به راه اندازی پژوهشگاه تاریخ شفاهی در این سازمان ابراز امیدواری کرد ارتقای تاریخ شفاهی را باید به عنوان یک ضرورت تلقی کرد و امیدواریم بتوانیم تاریخ شفاهی نظام جمهوری اسلامی را بنویسیم زیرا تاریخ شفاهی، مصاحبه یا خاطره گویی نیست بلکه درک روشنی از یک پدیده در زمان خودش است.
رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی با تاکید بر ضرورت تدوین تاریخ شفاهی، پروژه تاریخ شفاهی دوران پهلوی را آغاز حرکتی دانست که بتواند دوران پهلوی را به آن شکلی که بوده به نسل جوان معرفی کند.
پایان پیام/
نظر شما