به گزارش خبرنگار ادبیات خبرگزاری شبستان، نشست هم اندیشی ناشران با شهردار تهران شب گذشته در سالن آمفی تیاتر نمایشگاه گفتگو با حضور صالحی معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، قالیباف شهردار تهران، علی شجاعی صایین رییس اداره کتاب، همایون امیرزاده مشاور معاون فرهنگی ارشاد، طلایی و معصومه آبد از اعضای شورای شهر تهران، حجت الاسلام والمسلمین امرودی معاون فرهنگی و اجتماعی شهردار تهران و تعدادی از ناشران حضور داشتند.
این مراسم پس از نواخته شدن سرود جمهوری اسلامی ایران و تلاوت آیاتی چند از کلام الله مجید آغاز شد و با سخنان نمایندگانی از اصناف مختلف صنعت نشر تهران پی گرفته شد.
آموزگار: باید بررسی کرد که چرا مردم پیتزا می خورند اما کتاب نمی خرند؟
«محمود آموزگار» رئیس جدید اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در ابتدای سخنانش با ارائه یک مقدمه طولانی و مشابه متون علمی به ارائه برخی آمار و ارقام پرداخت وبا طرح سوالاتی به طرح موضوعات و مشکلات نشر و ناشران کشور پرداخت که بخشی از آن به شرح زیر است.
وی گفت: آنچه در تحلیل وضعیت کنونی نشر ایران به زبان آمار و ارقام می توان گفت که تا پایان سال 1392بیش از یازده هزار پروانه نشر صادر شده که طی سه سال گذشته یک سوم از این ناشران حداقل یک عنوان کتاب منتشر کرده اند و تنها 5 درصد از ناشران به طور حرفه ای عمل می کنند. 75 درصد از ناشران در تهران فعالیت دارند و 80 درصد از کل تولید کتاب ایران در تهران به فروش می رسد. متوسط شمارگان کتاب به هزار نسخه رسیده و در این میان شمارگان 200 تا 500 نسخه به وفور یافت می شود.
آموزگار در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: ریشه های فرهنگی و اجتماعی اینکه چرا مردم کالای لوکس تهیه می‌کنند و یا پیتزا می خورند اما کتاب نمی خرند مورد توجه صاحب نظران قرار گیرد.
مدیر انتشارات آمه افزود: به نظر ما سطح پایین کتاخوانی در جامعه ما، دلایل عمده ای دارد و اینکه ارتقای دانش و آگاهی پاداش اجتماعی ندارد و جوان ایرانی از واقعیت های امروزی ایران آگاه است.
از موانع اساسی ورود کتاب به سبد خانوار محدودیت ویترین و عرضه کتاب است
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران با اشاره به نسبت معکوس و نادرست تعداد تولید کنندگان به فروشندگان در صنعت نشر ایران گفت: در حالیکه تنها 1500 کتابفروشی در سطح ایران داریم می توان گفت نظام توزیع کتاب شکافی بزرگ در بدنه نشر محسوب می‌شود و اضمحلال کتابفروشی‌ها با رکود روزافزون و عدم تناسب سرمایه‌گذاری و سود حاصل از آن به مرز فاجعه‌باری نزدیک می‌شود. در اصلاح نظام توزیع و فروش باید به تولید، تقاضای کتاب، اندیشه و این نیز نیازمند اصلاحات اساسی در ساختار اقتصاد و مدیریت نشر کشور است. سیاست‌گذاری فرهنگی و نوع سیاست‌های حمایتی ناشی از تصدیگری دولت از دیگر دلایل ناکارآمدی نظام رایج تولید و توزیع کتاب است. نگرش دولت فرهنگی آری فرهنگی دولت نه در بدنه اجرایی کشور فراگیر نشده و به رغم نظر مقام‌های عالی وزارت ارشاد سکان فرهنگ در حد انتظار به اهلش واگذار نشده است.
آموزگار از سیاست‌های حمایتی غیر موثر انتقاد کرده و گفت: نگرش دولت فرهنگی آری، فرهنگ دولتی نه در بدنه نظام اجرایی کشور فراگیر نشده و به رغم نظر مقام‌های عالی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سکان فرهنگ در حد انتظار به دست اهلش واگذار نگردیده است.
وی، هدف چرخه نشر را ورود کتاب به سبد خانوار دانست و بیان کرد: یکی از موانع اساسی این چرخه محدودیت ویترین و عرضه کتاب است. رشد کمی و کیفی صنعت نشر تابعه‌ای از اهمیت بخش‌های تولید، توزیع و فروش است که توسعه این مجموعه باید همگون و پایدار باشد. به منظور ایجاد ثبات در فضای کسب و کار و کاهش هزینه‌های راه اندازی مؤسسات تولیدی و توزیعی کالاهای فرهنگی، طرح تخصیص کاربری فرهنگی برای مراکز انتشاراتی، توزیعی و کتابفروشی در سال 85 توسط اتحادیه تدوین و به مجلس ارائه شد. به اعتقاد ما این طرح یکی از مناسب‌ترین جایگزین‌های یارانه نشر است این طرح یکی از حمایت‌های بنیادین از صنعت نشر کشور است که منجر به رشد پایدار و غیر متکی به رانت و دولت خواهد بود.
آموزگار در ادامه، راهبردها و راهکارهای پیشنهادی اتحادیه را برشمرد و گفت: اول، تحولات ناشی از جهانی شدن با پیشرفت ابزارهای رسانه‌های صدای خود را به گوش همه شهروندان از جمله ذی‌نفعان صنعت نشر نیز رسانده و آنان را به میزان زیادی بر اهمیت و جایگاه صنایع فرهنگی و صنعت نشر آگاه ساخته است. دوم، وزارت ارشاد با جایگاه رسمی و قانونی خویش بیشترین ارتباط و تأثیر را بر امور فرهنگی کشور از جمله صنعت نشر داشته است و بیشترین انتظارات در زمینه بهبود سیاست‌گذاری کاهش و رها‌سازی تصدی‌های دولتی در امور فرهنگی، کاهش معضلات ساختاری و اعمال سختگیرانه دولتی از آنان است. سومین راهبرد، رویکردها و جهت‌‌گیری‌های حمایت از صنعت نشر شایسته است که ذیل عنوان کمترین میزان مداخله و بیشترین میزان واگذاری به ذی‌نفعان قابل تعریف باشد.
وی در پایان درباره موارد اصلاحی آیین‌نامه اجرایی مصوبه ساماندهی، تشریح کرد: از جمله این موارد اصلاحی می توان به همکاری در کاربری فرهنگی برای کتابفروشان موزعان کتابفروشان در طبقات اول اماکن مانند داروخانه‌ها، گسترش کتابخانه‌ها در فرهنگسراها و پارک‌ها و تأمین کتاب‌های مورد نیاز آنها، تبلیغات محیطی شهری در خصوص کتاب، حذف عوارض پسماند و کسب و پیشه و تابلوهای سردرب مراکز نشر، توزیع و کتابفروشی‌ها، کمک به ایجاد بازارچه کتاب در مناطق 22 گانه شهرداری، زیباسازی راستاهای کتاب و نشر در خیابان انقلاب، تجدید تفاهم اتحادیه با مناطق مختلف شهرداری برای فعالیت ناشران و موزعان ساکن محدوده‌های منطقه 6 و 11 شهری که این فهرست در کلیت تقدم شما خواهد شد. همچنین از آقای صالحی معاون فرهنگی تقاضا داریم در مواردی چون حمایت از حقوق نشر،همکاری برای انتقال حق صدور پروانه نشر به اتحادیه صنفی،همکاری برای اصلاح بند «ل» ماده 139 قانون مالیات‌های مستقیم، خرید کتاب از ناشران و تجهیز کتابخانه‌ها همچنین واسپاری امور فرهنگی به تشکل‌های کتاب و نشر همکاری کنند، اشاره کرد.
به تعداد انگشتان دست کتابفروشی تخصصی کودک نداریم
«عبدالعظیم فریدون» نماینده اتحادیه ناشران کودک و نوجوان نیز در سخنانی گفت: شاخصه فرهنگی کشورها به سطح مطالعه بر می گردد و کشوری که توسعه یافته است، تاثیرات کمتری از فرهنگ بیگانه می گیرد. این یک امر بدیهی است و چون زمان بازگشت ندارد کشورهایی که غفلت کنند قابل جبران نیست. متاسفانه کشور ما به لحاظ رشد نشر، در دهه 90 دچار افت شدیم و شاید به این دلیل بود که ما توجه بیشتری به بچه هایمان داشتیم و حالا که آنها بزرگ شدند، درک درستی از وضعیت نشر کودک نداریم.
مدیر انتشارات محراب قلم با ارایه آماری تشریح کرد که در سال 92 سهم هر کودک تنها کسری از یک (7/0) جلد کتاب چاپ اولی بوده و در هشت ماه ابتدای امسال این مقدار به یک رسیده که وضعیت نگران کننده ای را ترسیم می کند.
وی با ابراز تاسف از اینکه به تعداد انگشتان دست کتابفروشی تخصصی کودک نداریم، بیان کرد: باید آسیب شناسی جدی در اینزمینه داشته باشیم و از تجربه انباشته همکاران استفاده کنیم که امیدوارمبا دست توانای شما راهکاری پیدا شود.
فریدون گفت: حدود یک دهه است مجتمع های تجاری در شهر احداث می شوند اما چرا در این مجتمع ها، یک کتابفروشی وجود ندارد و سوال من این است که وظیفه کیست که به این امر بپردازد.
«مریم جدلی» نماینده اتحادیه زنان ناشر نیز در این نشست با تاکید بر اینکه توجه و حمایت از ناشران به تمامی گروه ها و اقشار جامعه تسری پیدا می کند، گفت: مشکلات بانوان ناشر بیشتر از مردان ناشر است بنابراین خواهش می کنم فضاهایی جداگانه اختصاص داده شود.
طرح ترافیک معضلی برای توزیع کتاب
«محمد طوسی» نماینده بخش توزیع کتاب نیز درباره سیستم توزیع کتاب گفت: علی رغم اینکه همکاران من در خدمت صنعت نشر کشورند اما طی بیست و دو سال فعالیتم در این حوزه این اولین بار است که به عنوان یک پخش کننده به چنین جلسه‌ای دعوت شده ام.
وی افزود: جالب است بدانید که تشکل توزیع کنندگان کتاب 44 عضو در قالب یک تعاونی دارد که اگر مشکل جواز کسب این قشر حل شود حداکثر به 100 صد عضو خواهد رسید.
این نماینده بخش‌گران کتاب تشریح کرد: جدای از مسئله گسترش روزافزون فضای انبار کتاب، مشکلات بخش توزیع کتاب، از جواز کسب تا حمل و نقل را شامل می شود و ساده ترین مشکل ما در سطح شهر، مشکل طرح ترافیک برای تردد است در حالیکه عمده کتاب فروشان در محدوده طرح ترافیک حضور دارند.
از شهردار بپرسیم که برای کتاب چه کرده‌اید
«نادر قدیانی» رئیس سابق اتحادیه ناشران و کتابفروشان دراین مراسم، ضمن اشاره به شغل دوم ناشران کودک، گفت: از شهردار می خواهم که در هفته کتاب برای 10 دقیقه به هایپراستاربرود و فضای اختصاص داده شده به کتاب را در این فروشگاه ببیند تا بعد از آن درباره جایگاه فروشگاه شهروند و رفاه از شما بپرسیم که برای کتاب چه کرده‌اید؟
انجمن های ناشران را از اجاره نشینی نجات دهید
حامد میرزابابایی، نماینده اتحادیه ناشران بین الملل نیز با اشاره به اینکه صنعت نشر در ایران جایگاهی ندارد و موردحمایت هم واقع نمیشود، گفت: در کشورهای جهان نظیر آلمان و انگلستان از صنعت نشر از جانب حاکمیت مورد حمایت واقع می شود، بنابرین همه دستگاه‌ها مسئولند که از این صنعت حمایت کنند.
به گفته وی، نمی توان از هر چاهی نفت درآورد، اما ما در این مجال درخواست های کوچکی داریم که با دستور جناب شهردار سرعت می گیرد.
میرزابابایی با انتقاد از عدم ارائه تخفیف 80 الی 90 درصدی و همکاری با ناشران از سوی شهرداری تهران،اظهار داشت: چرا با وجود فضایی چون بوستان گفتگو نمایشگاه کتب کاربردی و دانشگاهی باید در سالن تربیت بدنی دانشگاه تربیت مدرس برپا شود؟
وی از شهردار درخواست کرد که ساختمانی برای کلیه اتحادیه ها و تشکل های نشر که تعداد آنها بسیار کم است در نظر گرفته شود تا با مشکل اجاره و مشکلات دیگر سکونت مواجه نشوند.
نشر تنها در نشر کاغذی خلاصه نمی شود
احمدی، نماینده نشر الکترونیک نیز گفت: امیدوارم وقتی از نشر صحبت می شود تنها به نشر کاغذی توجه نشود و نشرالکترونیک را هم در نظر بگیرند.
این ناشرتصریح کرد: در حالیکه تمام پروسه تولید در نشر الکترونیک اعم از تولید، انبارداری و حجم فروش همانند نشر کاغذی است اما حتی در مالیات این نشر را به عنوان یک فعالیت خدماتی در نظر گرفته و شامل 25 درصد مالیات می شود.
وی با انتقاد از عرضه محصولات کپی شده در نمایشگاه کتاب و مراکز فرهنگی و انتقاد از نوع عرضه محصولات این نشر، گفت: چرا نباید محصولات این بخش از نشر همچون نشر کاغذی با نظارت بیرون بیاید.
وی نشر الکترونیک و کاغذی را مکمل هم دانست و گفت: امروزه شاهدیم که در کنار بسیاری از کتاب‌ها یک لوح فشرده هم ارائه می شود.
احمدی در عین حال از تشکیل رسته نشر الکلترونیک و صدور پروانه کسب برای این نشر از دو سال پیش در اتحادیه خبر داد و خواستار ساماندهی وضعیت این نشر شد.
برزین ضرغامی، دبیر ستاد هفته کتاب نیز در این مراسم خطاب به شهردار تهران گفت: این انتظارمی رود با توجه به اهتمام شما نسبت به موضوع نشر و کتاب، مشکل دوستان اتحادیه ها و تشکل های نشر همانند اصناف دیگر مثل سینما با حمایت و کمک شما حل شود.
پایان پیام/
نظر شما