خبرگزاری شبستان// بیرجند
رحیم موذن زاده اردبیلی سلطان موسیقی آئینی و مذهبی ایران که در طول تاریخ فرهنگی ایران معاصر هیچ اثری نتوانست به گستردگی این اثر در خاطر ایرانیان نقش ببندد.
رحیم موذن زاده اردبیلی در اول مهرماه سال 1304 در اردبیل دیده به جهان گشود. اذان‌گویی و نوحه‌خوانی و منبری را از پدرش شیخ عبدالکریم آموخت و تا لحظه مرگ راه پدر را ادامه داد.
اذان گویی در خاندان موذن زاده 150 سال قدمت داشته و نام خانوادگی او به همین علت موذن بوده و و زمانی که در کشور شناسنامه می‌دادند، انتخاب نام خانوادگی به تناسب شغل و حرفه بوده که آن زمان پدربزرگش که اذان گوی آن زمان اردبیل بوده فامیل موذن را برای شان انتخاب کرده اند.
رحیم از کودکی در محضر استادش میرزا عزیز قرآن و دستگاه‌های موسیقی را در مکتب خانه فرا می‌گیرد و پس از آن در مدرسه حاج ابراهیم درس طلبگی را می آموزد.
پس از آن که اصول نوحه‌خوانی و اذان‌گویی را فرا می گیرد همراه پدر در مسجد اردبیل به این کار مشغول می‌شود و گاهی نیز برای خواندن یک نوحه به شهرهای اطراف می رود.
رمانی که پدر تصمیم می گیرد به تهران برود او نیز برای تحصیل حوزوی به قم می‌رود و صدای دلنشینش او را به مجالس مداحی می کشاند و در همان زمان در حرم حضرت معصومه اذان نیز اذان می گوید.
پدرش عبدالکریم نیز در سال 1322 برای نخستین بار اذان را در رادیو گفته بود و تا 1326 که برنامه سحری را به صورت زنده اجرا می‌کرد، ادامه داشت.
در سال 1329 پدرش بر اثر سکته قلبی از دنیا می رود و رحیم که تنها 25 سال سن دارد، به تهران می‌آید تا جای خالی پدر را در مسجد امام پرکند.
و از همان سال رحیم جای پدر را در رادیو خالی نمی گذارد و راه پدر را ادامه می دهد و مجریان رادیو برای معرفیش "زاده اردبیلی" را به فامیلش اضافه می‌کنند تا او را به عنوان پسر شیخ کریم معرفی کنند و این نام تا پایان عمر پسوند نام خانوادگیش ماندگار می شود.
4 ماه بعد در سال 1330 به قصد ازدواج به اردبیل باز می رود و در همان جا با خانم بخشش کن ازدواج می کند و مجدد به همراه همسرش به تهران باز می گردد و پس از چند سال برای ادامه زندگی به کرح عزیمت میکند.
تا سال 1334 موذن‌زاده اردبیلی برای مسجد امام و رادیو ملی به‌صورت زنده اذان می‌گفت و در همان سال به رادیو مراجعه می کند و اذان مشهور خود را در استودیو شماره یک رادیو ایران ضبط می کند.
موذن‌زاده تا 1357 هر سال برای تجدید ضبط اذانش به رادیو می رفته و با این حال در رادیو و تلویزیون بیشتر از اذان های او در سال های 34, 35 و 56 استفاده می شود.
از سال 1357رحیم در برخی مساجد تهران مناجات و نوحه خوانی می کرد و هر سال، شبهای عاشورا در مسجد اردبیلی‌ها به منبر می‌رفت و پس از آن کمتر کسی از احوال او آگاه بود و به فراموشی سپرده می شود.
از سال 1374 دچار بیماری سرطان می شود تااینکه در سال 1383 موفق می شود با احوال بیمارش به زیارت خانه خدا برود و حتی در مکه و عرفات به اصرار حجاج دیگر کشورها اذان خود را به مدت بیست دقیقه می خواند.
حاج کریم پس از بازگشت از سفر حج به علت پیشروی بیماریش در بیمارستان بستری می‌شود اما سرطان به تمام بدت او سرایت پیدا کرده بود و سرانجام در پنجم اردیبهشت ماه 1384 به دیدار معبودش می شتابد.
در سال 1387 اذان مشهور سال 1324 او به عنوان اثر ملی معنوی شناخته می شود.
روزه راز ماندگاری اذان موذن زاده اردبیلی
رحیم موذن زاده اردبیلی در آخرین مصاحبه خود اینطور می گوید:
" اذان را در استودیوی رادیو در ماه مبارک رمضان گفتم. گردانندگان رادیو اصرار داشتند که من افطار بکنم و بعد اذان را بگویم. اما من اصرار داشتم که با زبان روزه اذان بگویم. گردانندگان رادیو به من گفتند: چون روزه هستی ممکن است حنجره ات یاری نکند. حداقل یک لیوان آبجوش بخور و بعد اذان بگو. من باز اصرار کردم که می خواهم با زبان روزه اذان بگویم. می خواستم اذان را با زبان روزه بگویم تا جاودانگی آن تضمین شود. اذان را گفتم اذانی را که در آن تاریخ ثبت و ضبط شد. 7 دقیقه است ."
اذان موذن زاده اردبیلی با بخشی از دعای افتتاح که در شبهای ماه مبارک رمضان خوانده می شود و بخش عمده ای از آیه آخر سوره اسرا (بنی اسرائیل ) آغاز می شود :
« توکلت علی الحی الذی لایموت و الحمدلله الذی لم یتخذ صاحبه ولا ولدا ولم یکن له شریک فی الملک ولم یکن له ولی من الذل و کبره تکبیرا سبحان الله و الحمدلله و لااله الاالله و الله اکبر... الله اکبر... »
پایان پیام/
نگارنده: سعید کاظمی
نظر شما