به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از سنندج، همگان بر این امر واقف اند که پس از فریضه جهاد آنچه منجر به حفظ اسلام و توسعه و گسترش احکام و تعالیم این دین مبین می شود، امر به معروف و نهی از منکر است.
با توجه به اینکه اکثر مردم جامعه اسلامی ما بی اطلاع از این فریضه الهی نیستند و در رابطه با آن مطالب و موضوعات فراوانی را شنیده یا خوانده اند، ولی متاسفانه آثار عملی، محسوس و مشهود آن را در جامعه کمتر می بینیم.
حال سوال این جاست که علت فاصله ایجاد شده میان علم و آگاهی و شناخت از یک اصل مهم و اساسی هم چون امربه معروف و نهی از منکر در میان مسلمانان با کردار و عمل آنها چه می تواند باشد؟
برای بررسی و دستیابی به این سوال و هم چنین شناخت بهتر و بیشتر امر به معروف و نهی از منکر بایستی در ابتدا به بیان معنای لغوی این فریضه الهی بپردازیم.
امر و نهی:
بر اساس آنچه در منابع لغوی آمده است: امر دارای دو معنی است:
- به معنای کار و چیز، در این معنا به صورت امور جمع بسته می شود، در آیاتی از قرآن به همین معنی استعمال شده است همانند: وشاورهم فی الامر( در کارها با آنان مشورت کن)
- به معنای دستور و فرمان و برانگیختن به چیزی، مانند: قل امر ربی بالقسط( بگو، پروردگار به قسط و عدل فرمان داده است.)
حال مقصود از کلمه امر به معروف در معنی دوم امر نهفته است، نهی به معنی بازداشتن و منع کردن از چیزی است به عبارتی فرمان به ترک و انجام ندادن آن کار.
معنا و مفهوم معروف و منکر:
معروف، به معنای شناخته شده آمده و ریشه آن معرفت و عرفان است، و راغب اصفهانی درباره معروف و منکر گفته است که هرکاری که خوبی آن به واسطه عقل و دین شاخته شود، معروف و آنچه که به واسطه عقل یا شرع مورد انکار و تقبیح قرار گیرد منکر است.
البته در اینجا منظور عقل سلیم و پاک است نه عقلی که اسیر غرائز حیوانی و تحت تاثیر منافع شخصی و اغراض خصوصی قرار گرفته باشد، چراکه چنین عقلی قادر به تشخیص خوب و بد و یا خیر و شر نخواهد بود.
حال در توضیح مفهوم امر به معروف و نهی از منکر به فرموده شهید ثانی از بزرگان فقه شیعه در این باره اشاره می کنیم، ایشان فرمودند که امر به معروف، ارشاد و راهنمایی به راه های نجات بخش است و نهی از منکر بازداشتن از اموری است که با شریعت سازگاری ندارد.
امام غزالی از عالمان و عارفان اهل سنت امر به معروف و نهی از منکر را در کتاب احیاء معلوم الدین از دیدگاه امام شافعی به طور مفصل بیان کرده است.
امام غزالی در تفسیر آیه 104 سوره آل عمران که خداوند متعال در این آیه فرموده است که باید جمعی در میان شما دعوت به کار نیک و امربه معروف و نهی از منکر نمایند و آنها از رستگارانند.
غزالی می فرماید: این آیه اشاره به فرض کنایه بودن امر به معروف و نهی از منکر دارد یعنی امر به معروف و نهی از منکر واجب کفایی است؛ و نه عینی چون اگر گروهی بدان قیام نمایند، این وجوب از گردن دیگران ساقط می شود، و اگر هیچ کس آنرا انجام ندهد، مسلمانان واجدالشرایط گناهکار محسوب می شوند، مگر اینکه یک نفر و یا گروهی تصدی این امر مهم الهی را به عهده بگیرند.
حال بعد از بیان معنی لغوی و ریشه ای امر به معروف و نهی از منکر به بررسی جهت های اجتماعی این فریضه الهی به منظور آگاهی از فلسفه عمیق اجتماعی آن می پردازیم.
اسلام، اجتماعی ترین دین و مکتبی است که در دنیا وجود دارد و امربه معروف و نهی از منکر یکی از اصول اساسی این دین است که دارای محتوایی اجتماعی است و آیات 104 و 110 و سوره آل عمران دلالت دارد بر این که امربه معروف و نهی از منکر کار یک امت و ملت است که امت و ملت مفهومی صددرصدی اجتماعی دارد.
عدم توجه به امر به معروف و نهی از منکر منجر به افزایش منکرات می شود
امام جمعه موقت سنندج، در خصوص این فریضه الهی به خبرنگار شبستان در سنندج، گفت: امروز در دنیا شاهد شکل گیری گروه های ملحد و تکفیری هستیم که اعتقاد مسلمانان به ویژه جوانان را هدف قرار داده اند.
ماموستا محمد امین راستی، ادامه داد: در این برهه کنونی نسبت به گذشته رسالت روحانیون و مسئولان جوامع اسلامی بیش از پیش خطیر و سنگین شده است.
وی، ابراز کرد: مجموعه ها و ستادهایی هم چون احیای امربه معروف و نهی از منکر بایستی تلاش بیشتری در راستای شناخت نیازهای مردم و آگاه سازی آنها از خطراتی که مبانی دینی را مورد تهدید قرار داده است، کنند.
امام جمعه موقت سنندج، عنوان کرد: بی توجهی و بی تفاوتی نسبت به فریضه امربه معروف و نهی از منکر علاوه بر به خطر افتادن منافع دین مبین اسلام موجب افزایش منکرات در جامعه می شود.
ماموستا راستی، تذهیب نفس و خودسازی را از مهم ترین ویژگی آمرین به معروف و ناهیان از منکر خودسازی و تذهیب نفس از ویژگی های مهم و ضروری آمرین است که در نحوه برخورد و تاثیر گذاری آنها با مردم تعیین کننده است.
افزایش معروفات و کاهش منکرات رسالت اصلی ستاد احیای کردستان
جانشین دبیر ستاد احیای امر به معروف کردستان، درباره رویکرد و اهداف این ستاد و ضرورت ترویج این فریضه الهی می گوید: رویکرد اصلی و اساسی ستاد فرهنگی است و به هیچ وجه قصد وهدف ما مچ گیری نیست بلکه کاهش منکرات و افزایش معروفات در جامعه مدنظر ودر دستورکار ستاد قرار دارد.
محمود الله مرادی، ادامه داد: از آنجا که در جوامع اسلامی رعایت شئونات اسلامی امری ضروری است، لذا به این منظور اقدامات و فعالیت هایی در زمینه اجرای فریضه امربه معروف ونهی از منکر انجام می شود.
وی، با بیان اینکه گسترش و ترویج امر به معروف و نهی از منکر وظیفه ای همگانی است، تصریح کرد: دشمنان دین مبین اسلام برای از بین بردن ارزش های اسلامی ترفندهای مختلفی را به کار گرفته و می گیرد.
مردای، گفت: بهترین و تاثیرگذارترین راه مقابله با نقشه ها و ترفندهای شوم دشمنان و خنثی کردن آنها به طور قطع احیای امربه معروف و نهی از منکر در جامعه است.
گاه جدی نگرفتن، کم توجهی و پرداختن اندک به مسائل مهم و اساسی هم چون امر به معروف و نهی از منکر علارغم شناخت و آشنایی با اثرات آن در جامعه موجب افزایش منکرات و به تبع کاهش معروفات و هچنین فاصله بین علم و آگاهی به این فریضه و عمل به آن می شود.
لذا در این برهه کنونی که ترویج این فریضه الهی از سوی بسیاری از صاحب نظران به عنوان بهترین راه مقابله با ترفندهای دشمنان اعلام شده است می طلبد با برنامه ریزی دقیق تر و منسجم تری به مسائل مربوط به این فریضه پرداخته شود.
پایان پیام/
نظر شما