فقه اللغه،کتاب مقدس و تاریخ، سه دریچه مطالعاتی قرآنی غرب

به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، دکتر احمد پاکتچی، پژوهشگر و محقق قرآن کریم در نشست تخصصی روش شناسی مطالعات قرآن در غرب و جهان اسلام که صبح امروز در دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران برگزار شد، با اشاره به بحث مقدماتی پیرامون روش شناسی گفت: همانطور که می دانید روش شناسی چیزی جز مسیرشناسی نیست؛

وی افزود: وقتی بحث از پژوهش و تحقیق می کنیم به معنای آن است که به دنبال راهی خاص هستیم در بحث روش شناسی دانش های مختلفی وجود دارد که امکان دستیابی به هدف را میسر می کند.

 پاکتچی عنوان کرد: علوم قرآنی از روش های دیگر استفاده می کند و خود مولد نیست در واقع علوم قرآنی مولد روش نیست و باید با تحقیق و پژوهش ظرفیت این علوم را احصا کرد که چه میزان در این حوزه مولد شیوه هستند.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: اکنون به دنبال روش شناسی مطالعات قرآنی مستشرقین هستیم. مستشرقان در قالب ها و چهارچوب های خاصی مطالعات خود را پیرامون قرآن کریم انجام داده اند که سه گروه اصلی آنها را در این مجال بیان می کنیم.

وی عنوان کرد: یکی از این قالب ها حوزه مطالعات فقه الغه است. این قالب متعلق به اکنون نیست و از قرن های گذشته وجود داشته است برخی از غربی ها از این منظر وارد مباحث قرآن شناسی شده اند.

پاکتچی تصریح کرد: قالب دوم مطالعات کتاب مقدس است برخی از پژوهشگران غربی با دیدگاه مطالعات کتاب مقدس به سراغ قرآن کریم آمده اند و در این راستا دستاوردهای زیادی را به دست آورده اند.

وی عنوان کرد: آنان متوجه شدند که قرآن متنی مقدس است و می تواند انواع مطالعات پیرامون کتب مقدس را دربر گیرد. غربی ها سعی کردند خزشی از متون کتاب آسمانی قبل قرآن همچون انجیل و تورات به قرآن پیدا کنند.

پاکتچی اظهار کرد: یکی از شیوه هایی که در مطالعات کتاب مقدس مستشرقان به کار گرفته شد خطایابی است آنها به دنبال یافتن خطاهایی بودند که در پی استنساخ یا استماع آیات قرآن کریم ممکن بود به وجود آید.

وی عنوان کرد: بحث دیگر در این مجال لایه شناسی کتب مقدس به ویژه قرآن کریم بود که از قرن 18 میلادی آغاز شد. قالب سومی که اندیشمندان غربی به مطالعه قرآن پرداخته اند انگیزه های تاریخی است.

این استاد دانشگاه عنوان کرد: در غرب تاریخ از آغاز قرن 19 به یک مسئله جدی تبدیل شد. کسانی بودند که از منظر تاریخی علاقه مند به مطالعه قرآن شدند و به مثابه یک متن تاریخی به آن نگاه می کردند. برخی نیز قرآن را به عنوان یک امر تاریخی بررسی کرده و این مسئله را که چگونه می توان به قرآن به عنوان یک پدیده تاریخی نگریست را مطرح کردند.

بنا بر این گزارش، دکتر مرتضی کریمی نیا،پژوهشگر و استاد دانشگاه گفت: مطالعات قرآن در جهان سابقه بسیار ندارد و معمولا معطوف به تفسیر و علوم قرآنی شده است و کلمه مطالعات قرآنی به صورت امروزی به کار نمی رفته است.

وی افزود:  مسلمانان در تاریخ 1400 ساله خود علوم قرآنی خود را معطوف به نظریاتی همچون اعجاز قرآن، مکی، مدنی و یا نص آیات الهی کرده اند. پژوهشگران غربی با هدف مفسران اسلامی پا به عرصه مطالعات قرآن نگذاشته اند محصول این پژوهشگران را نمی توان منطبق با محصولات مطالعات اسلامی دانست.

پایان پیام/