بررسی روند پرداخت تعرفه های مصرفی مساجد در ادوار گذشته

   خبرگزاری شبستان: مسجد اصلی ترین نهاد فرهنگی نظام اسلامی است. دین مقدس اسلام براي این نهاد عبادي، کارکردهاي اجتماعی،سیاسی، اقتصادي و دفاعی منظور داشته است. مسجد در هر منطقه و محل، مأمن و مایه خیر و برکت بوده و کانون و محور پیوند مردم،یک محله براي همکاری ویاري با یکدیگر در تأمین نیازهاي مادي و معنوي و فردي و اجتماعی است. احیاء مساجد، احیاء اسلام و عزت مسلمانان و حاکمیت اسلامی می باشد. اصلی ترین وظیفه و مأموریت دولت اسلامی احیاء مساجد است. باید مساجد کانون هاي حیات و پویایی و آگاهی و تلاش و جهاد باشند. همانگونه که امام خمینی«ره»، احیاکننده اسلام در این عصر می فرمایند:

«مسجد محلی است که از آن باید امور اداره بشود. مساجد بود که این پیروزي را براي ملت ما درست کرد. این (مساجد) مراکز حساسی است که ملت باید به آن توجه داشته باشد. پیروزي ما براي اداره مساجد است».

   رونق مساجد زمینه‌ساز دوری فساد از جامعه می‌شود و حضور پررنگ مردم در مسجد موجب سازندگی و پیشرفت کشور است چرا که بسیاری از هزینه‌های سنگین که برای جلوگیری از انحراف در جامعه خرج می شود، کاهش می‌یابد و اگر بسیاری از مشکلات جامعه  را از کم رنگ بودن حضور مردم در مسجد بدانیم حرفی به گزاف نگفته ایم از ابتدای اسلام تا کنون هرچه فاصله مردم و حاکمان از مسجد بیشتر شده بهمان میزان رشد فساد و انحراف در جامعه بیشتر شده است.

  مسجد هرگز نباید دولتی شود و اداره آن نباید در دست کارگزاران دولتی باشدبلکه دولت ها باید مسجدی باشند در یک حکومت دینی باید برنامه ای جامع برای اداره و توسعه مساجد وجود داشته باشد والا نمی تواند مصداق حکومت دینی باشد.

دولت مسجدی باید مردم را در احداث و عمران و تبدیل مساجد به سنگرهای ایمان و اخلاق و پاسداری از نظام اسلامی مورد حمایت و پشتیبانی قرار دهد و حداقل آنکه هزینه های مساجد را همچون فضاهای عمومی شهرها و روستاها تامین کند.

در دولت دهم و مجلس نهم اقدام شایسته و موثری در تامین هزینه های آب،برق و گاز مساجد به شرح زیر صورت گرفت.اقدامی که با کمال تاسف در دولت ها و مجالس قبلی مورد توجه قرار نگرفته بود.

در قانون بودجه سال 1391 مصوب 30/2/1391 برای نخستین بار هزینه مصرفی و حق انشعاب برق، آب و گاز برای مساجد کشور چه شهری و چه روستایی رایگان اعلام شد.

« ماده 88: هزینه مصرفی و حق انشعاب برق،آب وگاز برای مساجد ، حسینیه ها، دارالقرآن ها و نیز اماکن دینی اقلیت های دینی مصرح در قانون اساسی رایگان است.»

در قانون بودجه سال 1392 مصوب 7/3/1392 در بند 66 با اضافه شدن قید «رعایت الگوی مصرف» آمده است:

66- هزینه مصرف با رعایت الگوی مصرف و حق انشعاب برق، آب و گاز برای حوزه های علمیه، مساجد، حسینیه ها، دارالقرآن ها ، حسینیه ها و اماکن دینی اقلیت های دینی مصرح در قانون اساسی رایگان است»

در قانون بودجه سال 1393، مصوب 10/12/1392 اضافه شدن با قید « رعایت الگوی مصرف متناسب با مساحت فضاهای اصلی » همان مصوبه سالهای 1391 و 1392 آمده است.

« هزینه مصرف با رعایت الگوی مصرف ( متناسب با مساحت فضاهای اصلی) و حق انشعاب برق، آب و گاز برای حوزه‌های علمیه، مساجد، دارالقرآن ماه حسینیه‌ها و اماکن دینی اقلیت‌های دینی مطرح در قانون اساسی رایگان است.

در اجرای مصوبات مجلس شورای اسلامی وزارت‌خانه‌های نیرو و نفت به شرح زیر اقدام نمودند.

1- وزیر محترم نیرو جناب اقای مهندس نامجو  با محور طی بخشنامه 100/30/2545/91 مورخ 21/5/1391 به شرکت‌های برق منطقه‌ای و توزیع نیروی برق اعلام داشته است.

کلیه مساجد بر اساس ماده « 7» مصوبه شماره 56836/ت 17785 هـ مورخ 22/4/1376 و هیأت محترم وزیران و بند 88 ماده واحده قانون بودجه سال 1391 کل کشور از پرداخت هزینه انشعاب برق معاف هستند.

مساجد، حسینیه‌ها، دارالقرآن ها و اماکن دینی اقلیت‌های دینی مصرح در قانون اساسی، به استناد بند 88 ماده واحده قانون بودجه سال 1391 کل کشور از پرداخت هزینه برق مصرفی معاف می‌باشند.

بدیهی است مصارف جانبی مشترکین مزبور شامل واحدهای تجاری، فرهنگی، درمانی، مسکونی و غیره مشمول معافیت مذکور می‌گردد.

2- شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور طی نامه 9854/100/92 مورخ 6/05/92 به مدیران عامل شرکتهای آب و فاظلاب شهری و روستایی اعلام داشته است:

«در راستای اجرای بند 66 قانون بودجه سال 1392 کل کشور موضوع معافیت حق انشعاب و هزینه مصرف آب با رعایت الگوی مصرف برای حوزه‌های علمیه، مساجد، دارالقرآن‌ها، حسینیه و اماکن دینی اقلیت‌های دینی مصرح در قانون اساسی، بدین وسیله الگوی مصرف در بند قانونی مذکور معادل ظرفیت قرارادادی تعیین شده در ابلاغیه100/31/21395 مورخ 26/2/1388 به شرح جدول ذیل تعیین و ابلاغ می شود:

بدیهی است بهای آب مصرفی اماکن صدرالاشاره تا سقف ظرفیت قراردادی جدول فوق رایگان می باشد و برای مصارف بیش از ظرفیت قراردادی 2000ریال به ازای هر مترمکعب در شهرها و ا500 ریال به ازاء هر متر مکعب در روستاها پس از اعمال ضریب تعدیل شهری مربوطه مبنای محاسبه و دریافت آب بهاء خواهد بود.»

3- معاون محترم وزیر نفت و مدیر عامل شرکت ملی گاز طی بخشنامه شماره گ0/48553 مورخ 15/4/1392 به شرکت‌های گاز استانی اعلام می‌دارد:

« بر اساس بند 66ماده واحده قانون بودجه سال 1392 حوزه‌های علمیه، مساجد، دارالقرآن‌ها، حسینیه و اماکن دینی اقلیت‌های دینی مصرح در قانون اساسی از پرداخت هزینه مصرف گاز طبیعی با رعایت الگوی مصرف در شهرها و روستاهای کشور معاف می‌باشند. فلذا ضروری است حد الگوی مصرف ماهیانه واحدهای مشمول معافیت در صورتی بند قانونی فوق به شرح زیر اعلام گردد.

ولی متعاقباً در مورخ 13/5/1392 طی بخشنامه گ./65138 به شرکت‌های گاز استانی اعلام می‌دارند:

« وفق بند 66 ماده قانون بودجه سال 1392 هزینه مصرف با رعایت الگوی مصرف و حق انشعاب برای حوزه‌های علمیه ، مساجد، دارالقرآن ها حسینیه ها اماکن دینی اقلیت‌های دینی مصرح در قانون اساسی رایگان می‌باشد»

باید سپاسگذار نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی و بخصوص پیشنهاد دهندگان ماده قانونی رایگان شدن هزینه‌های آب و برق و گاز مساجد بود که حداقل اقدامی که در شأن جمهوری اسلامی بود را انجام دادند و از وزرای محترم و مسئولینی که در اجرای این قانون توجه و همت و جدیت به عمل آوردند تشکر نمود.

مردم مسلمان کشورمان در همه ادوار تاریخی مسجد را گرامی داشته و هزینه‌های ساخت و اداره آن را در سایه هدایت روحانیت بر عهده گرفته‌اند و امروز انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی و این مناصبی که در اختیار دولتمردان قرار گرفته و می‌گیرد مدیون همان اخلاص و تلاش مؤمنین در حفظ و حراست از مساجد بوده و هست.

دولتمردان کشورمان مدیون این مردم مؤمن و مدیون این مساجد اند. باید هر چه بیشتر و بهتر حداقل به عمران آنها بپردازند پرداخت هزینه‌های آب و برق و گاز حداقل پشتیبانی است که دولت جمهوری اسلامی برای اینکه دولتی مسجدی می‌باشد می‌تواند انجام دهد قطعاً وزارت‌خانه‌های دیگر همچون وزارت راه و شهرسازی در خصوص تأمین زمین و احداث و تعمیر و نگهداری مساجد، وزارت ارتباطات در خصوص تأمین زیرساخت‌های ارتباطی مساجد، وزارت بهداشت و درمان در خصوص بهداشت مساجد، شهرداری‌ها در خصوص فضای سبز مساجد و نظایر آن وظایف پشتیبانی بر عهده دارند. همان خدماتی که برای فضاهای عمومی شهرها همچون پارک‌ها و فرهنگسراها و نظائر آن معمول می‌دارند.

بدیهی است برای اینکه مصوبه مجلس شورای اسلامی در پرداخت هزینه‌های آب و برق و گاز مساجد به خوبی اجرا می‌شود باید ملاحظاتی به شرح زیر مورد توجه قرار گیرد:

1. در تهیه الگوی مصرف مساجد به نظر توجهی به برخی جزییات مهم و تاثیر گذار در مصرف نادیده گرفته شده است مانند اقلیم و موقعیت جغرافیایی مساجد، مطمئناً مسجدی که در شمالغرب کشور و در مناطق سردسیر کشور واقع شده است نوع و مقدارمصرف انرژی در آن با مسجدی که در نواحی گرمسیر ایران قرار دارد متفاوت است و آب و برق و گاز در هر یک از آنها با یک الگوی یکسان مصرف نخواهد شد  از جمله دیگر موارد نادیده گرفتن موقعیت مکانی مساجد است قطعاً مسجدی که در مرکز شهر تهران و در قلب بازار واقع شده با مسجدی که در یکی از محلات حاشیه ای شهر واقع شده میزان مصرف مشابهی نخواهند داشت.
2. در بخشنامه های صادره هزینه واحدهای فرهنگی مساجد مشمول بخشودگی نخواهد بود(بند 3-2- نامه شماره 100/30/25457/91 مورخ 21/5/1391 وزارت نیرو) حال اینکه فعالیت اصلی مساجد در حوزه فرهنگ است و  واحدهایی چون دارالقرآن، پایگاه مقاومت، کتابخانه، کانون فرهنگی هنری و... وظایف آنها در راستای وظیفه مسجد بوده و به نظر این واحدها نیز باید مشمول قانون معافیت قرار گیرند.
3. با توجه به ملاحظات یادشده در بالا و مواردی که احیانا از ذهن نویسنده دور مانده باشد نیاز به تهیه یک آیین نامه اجرایی جامع با رعایت کلیه ضوابط و حضور کارشناسانی مطلع از سوی وزارتخانه های مرتبط و ارگان های درگیر با مسجد احساس می شود تا بر روند اجرای درست قوانین یاری رسان باشد.

  نویسنده: مختار حسنی سوخته‌سرایی (کارشناس امور فرهنگی)

پایان پیام/