خبرگزاری شبستان- خراسان جنوبی؛ مرزها علاوه بر خطرات و تهدیدهایی که دارند به نوعی فرصت مهمی برای ایجاد اشتغال و توسعه یک منطقه و کشور و به حساب میآیند و در این بین ایجاد بازارچههای مرزی میتواند علاوه بر توسعه اقتصادی و رشد صادرات که خود به نوعی افزایش تولید و اشتغال را به دنبال دارد، از پدیدههای شومی همچون قاچاق کالا، سوخت و واردات بیرویه کالاهای بی کیفیت خارجی به داخل کشور جلوگیری کند.
یکی از فعالترین و به نوعی شناختهترین مرزهای خراسان جنوبی بازارچه مرزی ميل 78 شهرستان سربيشه است که عمده کالاهای صادراتی از این بازراچه مصالح ساختمانی، مواد غذایی و مواد شوینده است. بازارچه مرزی ميل 78 سربيشه در فاصله 140 کيلومتری این شهرستان و در فاصله 200 کيلومتری مرکز استان واقع شده و فعاليت بازارچه رسماً از اول تیرماه 82 شروع شده است. این بازارچه از نظر موقعيت جغرافيائی در فاصله 150 کيلومتری مرکز استان فراه افغانستان قرار دارد.
اما این روزها علاوه بر اینکه خشکسالی دیگر رمقی برای کشاورزان بخش درح نگذاشته است و بیکاری باعث مهاجرت بسیاری از جوانان به بیرجند و یا مشهد شده است؛ حضور افغان ها در میل 87 موجب شده است که نان بسیاری از هموطنان مان را نیز آجر کنند.
خشکسالی نفس های مردم درح را به شماره انداخته است
یکی از اهالی روستای کلاته بالا درح سربیشه با اشاره به خشکسالی چندین ساله در خراسان جنوبی به خبرنگار شبستان گفت: خشکسالیهای پیدرپی و کمبود آب کشاورزی و آشامیدنی در این منطقه باعث شده تا کشاورزی از رونق گذشته خود بیفتد و بسیاری از مردم این مناطق بیکار شوند.
حسینی با بیان اینکه در گذشته بهترین انار شهرستان سربیشه و حتی خراسان جنوبی از باغات انار روستاهای بخش درح برداشت میشد، افزود: در حال حاضر خشکسالی تمامی درختان انار را از نفس انداخته و همه خشک شدهاند.
وی اظهارداشت: تا چند سال قبل کارشناسانی از جهاد کشاورزی برای اصلاح درختان به روستاهای ما میآمدند و به مردم روستا آموزش میدادند که چگونه شاخههای خشک و اضافی درختان را اصلاح کنند که به درخت آسیب نرسد و این موضوع باعث میشد تا با وجود کم آبی و کاهش محصول، باز هم سالانه محصول خوبی را از باغات انار خود برداشت کنیم اما اکنون چند سالی شده که هیچ کس از جهاد به ما سری نزده است و درختان نیز کم کم خشک شدند.
خشکسالی و بیکاری جوانان را مجبور به مهاجرت کرده است
این کشاورز با اشاره به اینکه متاسفانه در چند سال اخیر بدلیل بیکاری و خشکسالی، بیشتر جوانان از روستاهای مرزی مهاجرت کردند و یا در حال مهاجرت به شهرهای بزرگ مانند مشهد و بیرجند هستند، گفت: اگر دولت برای اشتغال مرزنشینان فکری نکند در چند سال آینده شاهد کاهش شدید تعداد مرزنشینان و خالی شدن روستاهای مرزی از سکنه خواهیم بود.
حسینی افزود: در گذشته بیشتر مردم روستاهای مرزی سربیشه دامدار بودند اما الان کمبود باران و آب و به دنبال آن کمبود علوفه در صحرا باعث شده این شغل نیز از رونق بیفتند و تعداد کمی از روستائیان دامداری کنند.
یکی دیگر از اهالی روستای کلاته بالای رورو با اشاره اینکه در چند سال اخیر مردم روستاهای منطقه درح به قالیبافی روی آوردهاند به خبرنگار شبستان گفت: کمیته امداد برای مردم نخ میآورد و آنها میبافند، اما برای یک خانواده دو یا سه نفره صرف نمی کند که چراکه اگر سالی بتوانیم یک فرش هم ببافیم تنها دو میلیون تومان سود کردهایم و این درآمد کفاف خرج های زندگی را نمی دهد.
خسروی افزود: متاسفانه تاکنون از هیچ نهادی برای آموزش اشتغال خانگی و طرحهای خوداشتغالی به روستاهای ما نیامدهاند.
وی با بیان اینکه برخی از مردم هم برای انجام کار به بازارچه مرزی ماهیرود می روند، افزود: بیشتر این افراد کسانی هستند که روستایشان در نزدیکی بازارچه مستقر شده است و البته برخی از روستاهای دیگر هم برای کار به بازارچه میروند.
این مرزنشین شهرستان سربیشه با بیان اینکه دستمزدها در بازارچه پایین و کار بسیار سخت است، گفت: هر فرد روزی باید چندین ساعت کار سخت مانند جابجا کردن سیمان یا سایر کالاها انجام دهد و در پایان روز 20 هزار تومان دستمزد میگیرد.
خسروی یکی از مشکلات اصلی بازارچه مرزی ماهیرود وجود افغانیهایی دانست که برای کار به بازارچه میآیند و افزود: تعداد افغانی هایی که در بازارچه کار می کنند زیاد است و از هر سه ماشین بار و کالا که آنها خالی میکنند یکی را برای تخلیه بار به مردم روستاهای مرزنشین سربیشه واگذار می کنند.
افغانها نان هموطنان مرزنشین را آجر میکنند
وی تاکید کرد: افغانیها بدلیل قدرت بدنی بالایی که دارند نان بسیاری از مردم روستاهای این مناطق را آجر کرده کردهاند و همین موضوع باعث میشود تا آنهایی که برای کار به بازارچه میروند برای تقویت قدرت بدنی خود معتاد شوند و یا اینکه این شغل را ترک کنند.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر متاسفانه اعتیاد به مواد مخدر به ویژه مواد مخدر صنعتی در روستاهای مرزی زیاد شده است، افزود: تنها دلیل آن عدم شغل مناسب و بیکاری است.
این مرزنشین با اشاره به اینکه در گذشته در یکی از روستاهای این منطقه که حدود 250 نفر جمعیت دارد تنها تعداد کمی معتاد بودند اما اکنون گرفتاری مردم این منطقه در دام اعتیاد بسیار زیاد شده است، گفت: برخی از ارگانها چندین مرتبه معتادان را برای ترک دادن به صورت رایگان به شهر بردند اما پس از مدتی از برگشت؛ به دلیل عدم وجود شغل مناسب دوباره به سراغ اعتیاد رفته اند.
وی با اشاره به اینکه جمعیت جوان روستاهای مرزی سربیشه بسیار زیاد است، گفت: دولت و مسئولان باید برای اشتغال جوانان این منطقه فکری بکنند چراکه در حال حاضر جمعیت جوان روستاها در حال مهاجرت به شهر هستند و اگر این روند مهاجرت همچنان ادامه داشته باشد در آینده نه چندان دور جمعیت جوان روستاها به صفر خواهد رسید.
خسروی با بیان اینکه وضعیت اقتصادی مردم منطقه خیلی مطلوب نیست و گاهی اوقات مردم برای نان شب خود هم مشکل دارند، افزود: سرپرست خانواده شاید روزی 20 هزار تومان از بازارچه مزد دریافت کند که با این رقم نمی توان زندگی را گذراند.
وی افزود: نداشتن درآمد باعث شده تا بسیاری از فرزندان روستاهای این منطقه که بچههایی باهوش و با استعداد هم هستند 5 یا 12 کلاس درس بخوانند و بعد هم ترک تحصیل کند.
به گفته خسروی یکی از نکات قابل توجه ازدواج دختران و پسران روستاهای منطقه در سنین پایین است که مردم فرزندانشان را در سنین پایین به خانه بخت میفرستند تا از مشکلات فرهنگی که ممکن است در آینده پیش آیید جلوگیری شود.
اشتغال 2500 نفر در بازارچه مرزی ماهیرود
عبدالحسین ملکی، بخشدار درح نیز در گفتگو با خبرنگار شبستان در بیرجند با بیان اینکه در چند سال گذشته؛ خشکسالی باعث تعطیلی کشاورزی در بسیاری از بخشهای خراسان جنوبی شده است، افزود: واقعیت این است که کشاورزی در خراسان جنوبی به خصوص بخش درح به هیچ وجه توجیه ندارد و کشاورزان باید بدنبال مشاغل جایگزین باشند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر تنها افراد مسن به کشاورزی مشغول هستند، گفت: جوانان و افزاد میانسال باید به سمت مشاغل خرد و خانگی که توجیه اقتصادی داشته باشد، روی بیاورند و از سوی دیگر دولت نیز از طریق تسهیلات باید به آنها کمک کند.
بخشدار درح افزود: در حال حاضر در زمینه ایجاد مشاغل خرد و خانگی با پرداخت تسهیلات با سود کم از سوی نهادهایی مانند کمیته امداد حضرت امام(ره)، بهزیستی و جهاد کشاورزی به متقاضیان فراهم شده است، گفت: متاسفانه هنوز در روستاهای استان جاذبه لازم برای مشاغل خرد ایجاد نشده و مردم به سمت اینگونه مشاغل نمیآیند.
ملکی ادامه داد: حداقل تسهیلاتی که جهاد کشاورزی برای مشاغل خرد و خانگی در اختیار متقاضیان قرار میدهد حدود 10 میلیون تومان است و اگر متقاضی طرح و برنامه قابل توجیه داشته باشد تا 50 میلیون تومان هم به او تسهیلات میدهند.
وی بازارچه مرزی ماهیرود را هم یکی از مراکز اشتغالزا در سربیشه دانست و گفت: هماکنون در این بازارچه حدود 500 نفر به طور مستقیم و 2 هزار نفر به صورت غیر مستقیم از 40 روستای این بخش مشغول به فعالیت هستند.
بخشدار درح سربیشه در خصوص فعالیت افغانیها در این بازارچه و بیکار شدن بخشی از نیروهای ایرانی نیز گفت: متاسفانه در این بازارچه بدلیل کیفیت و کمیت کار افغانیها نسبت به نیروهای منطقه، استقبال بیشتری به کار آنها میشود.
ملکی با اشاره به اینکه تجار افغانی در این مرز نیز از نیروهای افغانی استفاده میکنند، گفت: نمیشود اهرم فشاری بر افغانها وارد کرد که حتما از کارگر ایرانی استفاده کنند چراکه اگر اینطور شود استقبال تجار افغانی از کالای ایرانی کم میشود.
اشتغال پایدار؛ مهمترین راهکار مبارزه با اعتیاد
وی افزود: در یک مقطعی استفاده از کارگر افغانی را در بازارچه مرزی ماهیرود کم کردیم اما نتیجه آن عدم استقبال تجار افغانی از کالای ایرانی شد و مجبور شدیم دوباره از همان روش قبلی استفاده کنیم.
بخشدار درح در خصوص مشکل اعتیاد برخی از مردم منطقه و راهکار حل این مشکل افزود: اعتیاد در منطقه سربیشه به معضلی خانمان سوز برای برخی از مردم این منطقه تبدیل شده است.
ملکی اظهارداشت: متاسفانه امروز بدلیل زیاد شدن مواد مخدر صنعتی برخی از جوانان به دلیل عدم اگاهی درگیر این مواد شده اند.
وی با بیان اینکه تاکنون کارگاههای پیشگیری از اعتیاد برای مردم روستاهای این منطقه برگزار شده است، گفت: این کارگاهها تاثیر چندانی ندارد و اگر میخواهیم که این مشکل برای همیشه حل شود باید برای مردم اشتغال پایدار ایجاد کرد.
بخشدار درح با بیان اینکه ایجاد اشتغال بهترین گزینه برای مبارزه با مواد مخدر است، افزود: متاسفانه هیچ سرمایهگذاری حاضر نیست در بخش درح سرمایه گذاری کند دلیل آن هم دوری از مرکز استان است و لذا دولت و مجلس باید با تصویب طرحهایی مناسب به ایجاد اشتغال در منطقه کمک کنند.
ملکی با اشاره به اینکه متاسفانه برخی از مردم این منطقه پول یارانه خود را صرف مصرف مواد مخدر میکنند، گفت: می شود از طریق همین پول یارانه برای مردم کارگاه و کارخانه احداث کرد و از طریق سود این کارگاهها به مردم یارانه پرداخت کرد که در این صورت برای مردم هم اشتغال ایجاد خواهد شد و دیگر کسی به سمت مواد مخدر نخواهد رفت.
پایان پیام/
نظر شما