خبرگزاری شبستان: نگارنده اعتقاد بسیار بالایی دارد به اینکه برای معنای لفظی کلمات اهمیت و توجه بالایی قایل شود.کلمات علاوه بر معانی لفظی معانی اصطلاحی هم دارند. اما اگر بخواهیم به بررسی دقیق یک کلمه بپردازیم چه خوب است که ابتدا معنای لفظی آن را به بحث بنشینیم.
دانش جو؛
بررسی این کلمه در معنای لفظی ما را به نکاتی می رساند و ما در این مقاله می خواهیم از زاویه ای به این کلمه نگاه کنیم که به نظرم کمتر نگاه شده است.
من چند سال پیش دانش آموز بودم و حالا در یکی از بهترین دانشگاه های ایران – به اسم – مشغول تحصیل هستم.دانش آموز در معنای لفظی خود به کسی اطلاق می شود که دانش را از فردی که آموزگار اوست یاد می گیرد. در دل این کلمه انفعالی نهفته است. انگار که دانش آموز گیرنده است و نه هیچ چیز دیگر.اما در دل کلمه ی دانش جو فعالیتی هست. جنب و جوشی هست. تلاشی هست. دانش جو به معنای لفظی آن است که در پی علم باشد. او نمی ایستد یا نمی نشیند در کلاس و همایش تا علم به او آموزانده شود بلکه می رود تا به علم دست پید کند.
سوال این یاددداشت با در نظر داشتن این مقدمه این است که آیا دانش جوی فعلی دانشجو است؟
اعتقاد شخصی من این است که دانش جوی فعلی دانشجو نیست. دلایلم برای این امر بسیار است و در این یادداشت نمی گنجد. صرفا به نکته ای توجه شما خواننده ی محترم را جلب می کنم. فرد برای فعالیت و جنب و جوش – که گفتیم در دل کلمه ی دانش جو است – به چه چیزهایی نیاز دارد؟ نیازها برای دانش جو شدن بسیار است اما مهمترین آن ها انگیزه است.
دانش جوی مطلوب نخستین چیزی که باید داشته باشد، انگیزه است. انگیزه برای درس خواندن، برای همین جویای دانش بودن. چیزی که نیست. من نمی گویم آمار ها می گویند. این خبر را از خبرگزاری ایلنا بخوانید: "یافته های حاصل از بررسی میزان علاقه مندی دانش جویان ورودی سال تحصیلی 89-88 دانشگاه های تابعه وزارت علوم به رشته تحصیلی نشان می دهد که 6/76 درصد از دانش جویان به رشته پذیرفته شده خود علاقه مند هستند، این در حالی است که 2/22 درصد از آن ها رشته پذیرفته شده را مورد علاقه خود نمی دانند."
توجه می کنید که در بدو ورود به دانشگاه 22 درصد دانش جویان به رشته ی تحصیلی خود علاقه ندارند. این آمار مسلما با ورود به سال های بالاتر افزایش پیدا می کند. دانش جویی که از رشته ی خود راضی نیست چه انگیزه ای دارد که همان درس هاس و کتاب ها ی فسیل شده را بخواند. همان ها که ترجمه شده ی سالهای دور غربند. چه برسد به اینکه تولید فکر و تولید علم کند. باور کنید وضع در علوم انسانی فاجعه بار است.گمان می کنم می توانیم به جرات بگوییم که اساسا در علوم انسانی تولید علم نداریم و در این حال نباید روز دانش جو را به یکدیگر تبریک بگوییم بلکه باید به سوگ بنشینم.
(البته ریشه ی این راضی نبودن از رشته و بی انگیزگی را از چشم مدرسه هم باید دید. مگر آن موقع که سال اول دبیرستان، دانش آموزانمان ، انتخاب رشته می کنند می گذاریم به علاقه انتخاب کنند که در انتخاب رشته ی دانشگاه این گونه باشم. انواع فشارهای آشکار از جانب خانواده ها و پنهان از جانب عرف اجتماع، فرد را بیشتر در انتصاب رشته قرار میدهد تا انتخاب آن.)
انگیزه هم که نباشد هیچ چیز نیست.نه تلاش هست و نه تحمل سختی های راه علم. البته انکار نمی کنم که برخی دانش جو ها با انگیزه می آیند و بی انگیزه می روند و همان که در بالا گفتم آمار بی علاقگی به رشته و بی انگیزگی مسلما با ورود به سال های بالاتر افزایش پیدا می کند. در این راه از استاد بی انگیزه که ببش از آنکه جامع باشند مانع است را می توان مقصردانست تا مسئول دانشگاه که محیط دانشگاه را بیش از آن که علمی کند و عرفی ، قانونی می کند و اداری. تا نبود فرصت های شغلی مطمئن برای فرد بعد از چندین سال تحصیل و تا بی توجهی عمومی و عرفی به برخی رشته های کاربردی اما گمنام مثل کتابداری و باستان شناسی.
بدتر از همه این است که انگیزه که نیست دانش جو دزد می شود.دزد می شود؟ آری. چرا که نشود. استادی می گوید : تحقیقی می خواهد، دانش جو می رود در پی تحقیق.کجا ؟ در کتابها ؟ نه اول می رود در اینترنت و سرچ می کند و البته این بد نیست. بد این است که کپی پیست می کند و منبع حذف می شود. تلاش یک با انگیزه را فدای بی انگیزگی خود می کند. بعد ها فوق لیسانس می شود و پایان نامه می دزدد. شهر پر می شود از پایان نامه درست کن برای کارشناسان ارشد!!!
و این مشکل نسل دانش جوی من است.نسلی که خانه را از پای بست ویران می کند.از ابتدا نمی رود دنبال انگیزه اش. هدفش. دنبال کار خودش.آینده اش. و صندلی یکی دیگر را اشغال می کند و صندلی خودش ، جای دیگر اشغال شده و این سلسله تا ابد می رود و ما نگرانیم. باید کاری کرد. باید دانش جو شد.
پایان پیام/
نظر شما