باید علوم انسانی از حالت آرشیوی خارج شود

به گزارش خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان، نشست خبری صادق آیینه وند، رییس پژوهشگاه علوم انسانی و ارتباطات فرهنگی صبح امروز سه شنبه 18 شهریور با حضور جمعی از اصحاب رسانه در این پژوهشگاه برگزار شد.

در این نشست، آیینه وند با بیان اینکه اعتباری بیش از 80 سال و به اعتبار دیگر بیش از 60 سال از عمر این پژوهشگاه می گذرد، گفت: این نهاد بزرگترین پژوهشگاه علوم انسانی است که 17 پژوهشکده، 2 مرکز تحقیقاتی، 432 تن دانشجوی دکتری و کارشناسی ارشد و بیش از 100 عضو هیئت علمی و محقق دارد.

آیینه وند ادامه داد: پژوهشگاه حوزه انسانی و ارتباطات فرهنگی این ظرفیت و استعداد را دارد تا نه تنها در کشور بلکه در جهان به قطب تبدیل شود.

وی با تاکید بر اینکه تلاش داریم تا در ارتباط جهانی با سایر اندیشمندان داشته باشیم، افزود: این پژوهشگاه در نظر دارد تحقیقات علوم انسانی موجود را در جامعه عینیت بخشیده و از آن حالت آرشیوی خارج و تبدیل به کاربردی کند.

رییس پژوهشگاه علوم انسانی و ارتباطات فرهنگی بیان کرد: هم اکنون ما در زبان شناسی و ادبیات فارسی صلاحیت قطب شدن در جهان داریم، قطب علمی یعنی مرکزی که بالاترین مرجع علمی کشور است؛ همچنین در این پژوهشگاه مرکز شورای نقد و بررسی متون را تأسیس کردیم و 2 هزار متخصص علوم انسانی در 15 رشته مختلف این پژوهشگاه را پشتیبانی می کنند و شبکه اجتماعی در این زمینه تشکیل داده اند. همچنین تلاش می کنیم مرکز راهبردی ای تأسیس کنیم تا با این کار آینده درخشانی برای بخش تحقیقاتی کشور ایجاد کرده باشیم.

وی با اشاره به اینکه در نظر داریم تا ارتباط جهانی برقرار کرده تا روزآمدی و بومی سازی ملی در زمینه علوم انسانی داشته باشیم، اظهار کرد: این پژوهشکده ثروتمندترین پژوهشکده و سازمان ملی کشور است که 120 قطعه زمین و ملک دارد اما متاسفانه تنها پنج ملک را در اختیار دارد که تلاش می کنیم با رایزنی با قوه قضاییه این املاک را بازپس گرفته و در خدمت تحقیقات و پژوهش های علوم انسانی به کار بندیم.

آیینه وند با بیان اینکه تلاش کردیم در این 9 ماه تلاش کردیم پژوهشگاه سامان یافته تا تثبیت شود، گفت: به مناسبت سال فرهنگ و اقتصاد که امسال شعار آن از سوی رهبری مطرح شد پژوهشکده فرهنگ معاصر و اقتصاد را تاسیس کردیم، همچنین پژوهشکده روابط بین المللی و سیاسی نیز راه اندازی شد.

وی ادامه داد: پژوهشکده اخلاق و تربیت و حقوق نیز دو بخش دیگری بودند که در طی این 9 ماه راه اندازی شدند و در کنار آن پژوهشکده ارتباطات نیز فعال شد؛ 44 کتاب نیز در طول این 9 ماه همراه با 21 مجله علمی – پژوهشی ساماندهی و 38 مجله بارگذاری شده که بیش از 1700 مقاله که حاصل تحقیقات پژوهشگران است برای این مجلات آماده انتشار است.

آیینه وند بیان کرد: پژوهشکده البته با محدودیت بودجه روبرو است که تاکنون سه میلیارد مطالبات 2 سال گذشته را پرداخت کرده ایم و  تلاش می کنیم با محقق شدن بودجه به دنبال راه اندازی فروشگاه توزیع کتاب های پژوهشگاه مقابل دانشگاه تهران و شهرستان های مختلف هستیم.

بیشترین فروش در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران

وی با بیان اینکه امسال در نمایشگاه کتاب بیشترین فروش را داشتیم، عنوان کرد: کتاب جامعه شناسی دین که یک کتاب درسی است هم اکنون در این پژوهشگاه در حال تدوین است.

رییس پژوهشگاه علوم انسانی و ارتباطات فرهنگی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: پژوهشکده ای در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تأسیس کردیم و قرار است فعلا پژوهش های بنیادی و نظری را کنار گذاشته و پژوهش های انجام شده را به صورت ملموس در زندگی مردم وارد کنیم به طور مثال نتایج پژوهش های روانشناسی را به حیات اجتماعی مردم و کلینیک های مربوطه وارد کنیم تا مشکلات در این زمینه را حل کنیم.

وی ابراز کرد: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی مرکز تحقیقات امام علی (ع) را داراست که در خصوص نهج البلاغه و قرآن پژوهی فعالیت هایی انجام می دهد و تلاش دارد پژوهش های علوم انسانی را به جامعه عرضه کند که البته این پروسه زمان خاصی را می طلبد.

آیینه وند با بیان اینکه امسال نخستین سالی است که پژوهشگاه در کارشناسی ارشد نیز پذیرش داشته است، گفت: امیدواریم بتوانیم در آینده نزدیک در دوره دکتری نیز پذیرش داشته باشیم.

اجرای طرح ملی امنیت اجتماعی

وی بیان کرد: 2 طرح ملی در این پژوهشگاه در حال انجام است که نخستین آن طرح امنیت اجتماعی است که توسط پژوهشکده اجتماعی در حال پیگیری است و دیگری طرح زبان فارسی است. همچنین طرح های دیگری در دست داریم که به صورت قراردادی در حال انجام است، طرح هایی همچون اطلس فرهنگی اسلام و اطلس رهبری حاکمیت دینی از انبیا و اوصیا تا اولیا که البته این طرح تاکنون در جای دیگری انجام نشده است.

وی توضیح داد: شورای نقد و بررسی متون پژوهشگاه شبکه اجتماعی فعالی است که کتب علوم انسانی را نقد کرده و تلاش می کند در خصوص 15 رشته علوم انسانی به صورت روزآمد فعالیت کرده و متون بررسی شده را در قالب کتاب و آثار درآورده و هم اکنون آماده ایم این آثار را به عنوان سرفصل هایی در دانشگاه برای تدریس ارایه کنیم.

وی تأکید کرد: ما از فرهنگ غنی ایرانی اسلامی خود در راستای بومی سازی علوم تلاش می کنیم بهره برده و هم اکنون در حال اسلامی کردن سرفصل ها و کتب علوم انسانی هستیم.

تغییر سرفصل ها به سمت بومی شدن

آیینه وند بیان کرد: پژوهشگاه تلاش می کند پروژه هایی که انجام می دهد منطبق با نیازهای جامعه بوده و اتصال به ریشه داشته باشد. همچنین پنج رشته علوم انسانی همچون تاریخ تمدن، تاریخ اسلام و تاریخ جهان را تدوین کردیم و دردها را روزآمد کرده و سرفصل ها را به سمت کارآمدشدن غنی سازی و بومی سازی و اسلامی سازی تغییر دادیم.

رییس پژوهشگاه علوم انسانی و ارتباطات فرهنگی عنوان کرد: ما نفی نمی کنیم که در کشور نگاه های مختلف در حوزه علوم انسانی وجود دارد که البته این نگاه ها به رشد علوم ما کمک می کند البته تا زمانی که به این نظریات و نگاه ها به نقطه آسیب پذیری نرسیده باشند.

وی با بیان اینکه در پروسه تحول علوم انسانی نباید تطاول داشته باشیم، تصریح کرد: نظریه های علوم انسانی متفاوتی از سوی غرب هم اکنون در کتب علوم انسانی ما موجود است و باید دید قرار است چه نظریه هایی را جایگزین آنها کنیم.

آیینه وند اذعان کرد: اعتقاد به حالت واکنشی و تقابلی نداریم چرا که علم جایگاهی دارد که از این مسئله به دور است؛ در علم تا زمانی که نتوان ایده قوی را جایگزین کرد نمی توان به توفیقی دست یافت.

وی با تاکید بر اینکه ما می خواهیم خلأهای تحقیقاتی در کشور را پر کنیم، عنوان کرد: البته این کار علمی است که انجام آن ممکن است و نیاز به فعالیت های تبلیغی نیز دارد.

رییس پژوهشگاه علوم انسانی و ارتباطات فرهنگی بیان کرد: در طی 25 سال گذشته تلاش ها و فعالیت های عظیمی در این پژوهشگاه انجام شده و دو هزار محقق و پژوهشگر در این مدت تلاش می کنند تا علوم را نقد و بررسی، روزآمد و بومی سازی کنند. از زاویه تحول خواهی ما در علوم انسانی و اسلامی کردن دانشگاه ها در حال رسیدن به نقطه خوبی هستیم اما با توجه به اینکه ما انقطاع هزارساله ای داشته ایم می توانیم در این مدت زمان محدود یعنی 25 سال علوم غربی را پهلو بزنیم اما تا در حد توان خود کارهای زیادی را انجام داده ایم ولی رسیدن به آن نقطه مطلوب زمان بیشتری را می طلبد.

وی ادامه داد: نمونه ای از این تلاش ها و نتایج آن است که امروز در رشته های روانشناسی، جامعه شناسی و اقتصاد صاحب نظر هستیم اما هنوز در علوم انسانی سرآمد نبوده و در حال طی کردن این فاصله با سرعت هستیم. سیطره علوم مهندسی و پزشکی بر علوم انسانی حاکم است و این مسئله قابل نفی نیست اما تلاش می شود علوم انسانی به عنوان علمی واقعی در جامعه به پیش رفته و پژوهشگاه سعی می کند در این راستا تحقیقاتی که برای مسئولان کشور رهنمون باشد را دنبال کند اما باید در این راستا ارتباطات را به درستی برقرار کرد تا کار پیش رفته و از هجمه ها کاسته شود.

وی تاکید کرد: پژوهشگاه تلاش می کند روش های موجود در بحث تحول علوم انسانی را از میان بردارد و مشکلات پیش رو را از میان بردارد در این راستا در بخشی از پژوهشکده های این پژوهشگاه مسئولیت ها به صورت انتصابی بود که در طی این 9 ماه تلاش کردیم این مسئله را از حالت انتصابی خارج و انتخاباتی کنیم.

آیینه وند بیان کرد: همچنین طی 9 ماه گذشته تلاش شد بخش هایی که در این پژوهشگاه مغفول مانده، فعال شوند. همچنین پژوهشکده ارتباطات دین و رسانه را تأسیس و فعالیت های جدیدی برای تحول خواهی انجام داده و بخش نظارت و ارزیابی را فعال کردیم.

وی افزود: همچنین هیئت جذب را در این پژوهشگاه فعال کردیم و حتی هیئت جذب دبیر که این پژوهشگاه فاقد آن بود را راه اندازی کردیم که تمام اختیارات استخدام، تدریس و بررسی به دست این هیئت است.

استفاده از نخبگان دانشگاهی

رییس پژوهشگاه علوم انسانی و ارتباطات فرهنگی گفت: تلاش کردیم از نخبگان برجسته دانشگاه نیز بهره برده و همچنین هیئت امنا را فعال کنیم. همچنین شورای انتشارات را در این پژوهشگاه راه اندازی شد و کارگاه هایی برای آموزش نسخه های خطی ایجاد شد.

آیینه وند بیان کرد: همچنین در این پژوهشگاه سند راهبردی برای حرکت 5 ساله آینده تدوین شد که استراتژیک پژوهشگاه را روشن کرده و نشان می دهد در چه جهتی حرکت کند.

آیینه وند در پایان سخنان خود با بیان اینکه طی 9 ماه گذشته آیین نامه های پژوهشی تدوین و تصویب شد، یادآور شد: در طی این چند ماه گذشته همچنین در پژوهشگاه علوم انسانی و ارتباطات فرهنگی مرکز آموزش های آزاد نیز تأسیس شد.

پایان پیام/