سینمای منتقد و هنرمندپسند سینماها را خالی کرد/ ماهواره طنز تلخی در خود دارد

به گزارش خبرنگار سینمایی شبستان، سیزدهمین جلسه سینما روایت به نمایش دو فیلم داستانی «ضربدر دایره مربع» و «رو به قبله» ساخته امیرمهدی پوروزیری و تهیه کنندگی محمدرضا شفاه اختصاص یافت و این جلسه با حضور این کارگردان و تهیه کننده و محمدامین نوروزی منتقد در سالن مجموعه اسوه برگزار شد.

«محمدامین نوروزی» منتقد سینمایی در این نشست نقد فیلم گفت: فیلم «رو به قبله» و «ضربدر دایره مربع» به نوعی مواجهه با سینمای ما است و بدون شروع و پایان دقیق و مشخص تمام می‌شود و به لحاظ فنی می‌توانست بهتر باشد. البته نگاه هر دو فیلم‌ساز نگاه جدیدی را در بحث ماهواره برای مخاطب باز می‌کند که در فیلم نمایان بود و در حد حرف هم در فیلم باقی می‌ماند. فیلم «رو به قبله» زیاد به سمت تفریحی مخاطب غلتیده و کمی باورپذیری در آن کم است.

وی افزود: وقتی می‌خواهیم به سمت موضوع مهمی مثل ماهواره برویم باید دقیق‌تر و عمیق‌تر با مخاطب حرف بزنیم و همه می‌دانند که شاید فیلمم بد پخش کند و آن چنانی باشد.

نوروزی به تولیدات سینمای ایران با موضوع ماهواره اشاره کرد و توضیح داد: در فیلم «دایره زنگی» برخلاف اینکه ما فکر می‌کردیم موضوعش ماهواره است، آزادی اجتماعی را به تصویر کشید و به بهانه ماهواره، حرف‌هایشان را زدند؛ حتی آنهایی که ماهواره را نگاه می‌کنند این چیزها را می‌دانند و ما که به دنبال این موضوعات می‌رویم به دنبال چه هستیم.

بر این اساس، «محمدرضا شفاه» تهیه‌کننده فیلم «روبه قبله» با اشاره به اینکه دوست داشتیم سوژه ماهواره را در قالب طنز کار کنیم، گفت: ما خیلی فکر می‌کردیم در مورد مساله ماهواره باید حرف بزنیم و وقتی این سوژه مطرح شد به نظرم آمد که بهترین موقعیت برای ساخت چنین فیلمی است و خیلی هم علاقه‌مند بودیم که سوژه خاص ماهواره را با طنز کار کنیم. ما خیلی از حرف‌هایمان را می‌توانیم در قالب طنز بگوییم چون ما تا می‌خواهیم حرف جدی بزنیم در اثرمان اخم می‌کنیم.
 

وی در ادامه خاطرنشان کرد: موضوعاتی که آقای نوروزی می‌گویند مبانی ما هم است کسی به من می‌گفت که شما که می‌خواهید این فیلم را بسازید مردم پس از این فیلم ماهواره‌ها را خاموش می‌کنند که من گفتم واقعاً از فیلم داستانی چنین توقعی دارید؛ اگر چنین کاری را تلویزیون پخش کند حتماً مردم آن را خواهند دید.

امیرمهدی پوروزیری نیز درباره فیلم «رو به قبله» عنوان کرد: کار به اصرار محمد شفاه شکل گرفت و یک شب تصمیم گرفتیم که این فیلم را بسازیم و اتفاقا ماهواره طنز تلخی در خود دارد. ماهواره خوب است به شرط اینکه ما در آن حضور داشته باشیم که این خود طنزی را ایجاد کرد و به کسانی فکر کردیم که از روحانیون در این فیلم استفاده کنیم. تأثیرگذاران اصلی فرهنگی ما روحانیون هستند و کار فرهنگی کمی ترس دارد برای همین آثاری می‌سازند که روشنفکری هستند.

وی توضیح داد: روحانی که من در این کار دیدم این بود که آبروی خود را در دست گرفته و برای مقابله با ماهواره‌ به پشت‌بام می‌رود. در عرصه فرهنگ اولین قدمی که برمی‌دارید از چپ و راست زده می‌شوید. این فیلم یک پیام داشت و اینکه کسانی که متولی امور فرهنگی هستند از آبروی خود نترسند هر بار که این فیلم را می‌بینم احساس می‌کنم که ضعف دارد چون این کار با توجه کم و زمان کم ساخته شد که با ساخت این فیلم هم مخالفت شد.

پوروزیری در تائید سخنان شفاه گفت: یکی از تصوراتی که در سینما اتفاق افتاد این است که سینما جایی برای گفتن سخنان عمیق متعالی است که نتیجه‌اش همین سینمای سوت‌کور است آیا ما می‌توانیم فیلمی بسازیم که در تهران 15 میلیون نفری 13 میلیون نفر ببیند؟


وی با اشاره به اینکه سینمای ده‌نمکی سینمایی است که بر دهان اصغر فرهادی می‌کوبد، با طرح این پرسش که کدام فیلم در رقابت باخت؟، گفت: مردم سینمای ده‌نمکی را بیشتر دیدند، قرار بود جدایی نادر از سیمین به اسکار نرود که در برنامه پارک ملت که برنامه روشنفکرها است فیلم آقای ده‌نمکی اول شد.

به گزارش شبستان، محمدرضا شفاه نیز در ادامه دو پرسش مطرح کرد که چرا بنیاد فارابی هیچ وقت نگفت می‌خواهم فیلم مردم‌پسند بسازد؟ و فیلم‌هایی که با عنوان فاخر در دوران مدیریتی حزب‌اللهی ساخته شد مگر چقدر فروخت؟

پوروزیری خاطرنشان کرد: جریانی که غالباً در سینما تدریس می‌شود خلاف جریان واقعی سینما حرکت کرده است.
 

بر این اساس، محمدامین نوروزی در ادامه نقد خود عنوان کرد: کسی سینمای عامه پسندی که جذابیت داشته باشد را نفی نمی‌کند اما اینکه ما جذابیت را چه تعریف می‌کنیم فرق می‌کند. جذابیت حرف و نگاهی است که فیلم‌ساز در بطن فیلم خود ارائه می‌دهد. کسانی که سینمای تارکوفسکی را نگاه می‌کنند نمی‌توان نفی کرد اما می‌توان اینطور گفت که مخاطب عام با فیلم‌های سرگرم‌کننده است اگر افرادی که گنج قارون را دیدند با افراد حال حاضر مقایسه کنیم ایراد دارد من فیلمی را دوست دارم که مخاطب عام را همراه خود کند اما این را هم مدنظر بگیریم که مخاطب عام خیلی گرایش فکری به این موضوع ندارد. فیلم «رو به قبله» می‌توانست از این جهت فیلم بهتری باشد و فیلمساز می‌توانست روی نگاه جدی‌تر دقت کند.

محمدرضا شفاه در پاسخ به سوالی درباره اینکه ماهواره در کشور ما جا افتاده است و با این نگاه اتفاقی در زمینه فیلم ساختن درباره ماهواره نیفتاده است، گفت: ما به این رسیدیم که تولید اثر اولویت است اما همین را هم کسی انجام نمی‌دهد کاری که آقای پرویزی می‌کند به نوعی جهاد است. مدیران فرهنگی آنقدر حرف برای گفتن دارند که اثری تولید نمی‌شود.
 

امیرمهدی پوروزیری در پایان این نشست با تاکید بر اینکه سینمای منتقد و هنرمندپسند سینماها را خالی کرده است، گفت: مردم بسیار گرایشات خوبی دارند ما اگر عینک روشنفکری را برداریم می‌بینیم که مردم «ستایش» را دوست دارند و «حریم‌سلطان» را نمی‌بینند.

پایان پیام/