به گزارش خبرگزاری شبستان، ابو نصر فتح الله خان شیبانی در سال 1204 - 1241 هجری - از یک خانواده معروف کاشان برخاست. پدر او در دستگاه محمد شاه شغل استیفا داشت و در حکومت شعاع السلطنه در کاشان و همدان پیشکار بود.
ابو نصر فتح الله خان در جوانی به خدمت محمد شاه در آمده و منادم ناصرالدین میرزا ولیعهد شد و در مدح پدر و پسر مدح ها گفت . بعد از به تخت نشستن ناصرالدین شاه او را از دستگاه سلطنت دور کردند و نگذاشتند اشعار او به گوش شاه برسد .. تقریبا او تمام عمر را سفرها و سرگردانیها گذراند و هرگز روی ارامش را ندید . وسبب شد که روزگار خود را به درویشی و گوشه گیری بگذراند و اشعاری تاریک و سرشار از بدبینی بسراید . درویش و خرقه پوشی او از نوع دیگر است اشعار او آئینه تمام نمای فاجعه روح رنجور و دردناک بشری است و از مطالعه آنها می توان وضع نیکمردان و آزادگان ایران را در آستانه دگرگونی ها دریافت
شیبانی از سخن وران فصیح و بلیغ قرن سیزدم است . ذئقی سرشار و طبعی توانا داشت .آنچه شعر وی را از دیگران متمایز میسازد مناعت طبع و بدبینی و یاس است که نسبت به اوضاع کشور دارد.
شیبانی در سن 65 سالگی و در سال 1269 - 1308 هجری - بدرود حیات گفت.
ابونصر فتح الله خان شیبانی همچنین از معروف ترین شاعران دورۀ دوم بازگشت ادبی است. با توجه به اینکه وی مدایح خود را با انتقاد از وضع حکومت درآمیخت، می توان او را از پیشگامان و پیشروان نهضت مشروطه به شمار آورد. ویژگی دیگر اشعار او، توصیفات زیبایی است که از طبیعت و مظاهر آن داشته است.
تاکنون چاپ منقحی از آثار او صورت نگرفته بود، لذا، نظر به اهمیت و جایگاه ویژۀ شیبانی در بین شاعران دورۀ بازگشت ادبی، نیاز به تصحیح و انتشار آثار او احساس می شد.
اثر حاضر با جمع آوری نسخه های خطی شاعر و سپس مقابلۀ نسخه ها و با روش تصحیح انتقادی و در برخی از موارد تصحیح قیاسی تدوین شده است.
در این کتاب دوجلدی، آثار موجود شیبانی (دیوان اشعار، مقالات سه گانه، منظومۀ فتح و ظفر، زبدة الآثار، فواکه السحر، بیانات شیبانی) تصحیح شده و در مقدمه با مراجعه به آثار شیبانی و تذکره های معاصر شاعر، شرح دقیقی از احوال و افکار شاعر بیان گردیده است.
علیرضاشانظری، مصحح کتاب دوجلدی آثار فتح الله خان شیبانی در مقدمۀ مفصلی که بر این اثر نوشته است، نخست زندگی و احوال شیبانی را برای مخاطبان بازگو کرده است. او در این مقدمه به موضوعاتی چون نام و کنیه، تخلص، زادگاه، خاندان، همسران و فرزندان، تحصیلات، مشاغل فتح الله خان شیبانی اشاره کرده است.
حوادث زندگی، سفرها، پایان زندگی و مقبره و مدفن شیبانی دیگر مطالبی است که مصحح به اجمال دربارۀ آن توضیحاتی داده است.
شانظری در مقدمۀ خود بر مجموعۀ دوجلدی آثار فتح الله خان شیبانی نگاهی به برخی از مضامین اشعار شیبانی نظر داشته و در این باره مثال هایی را نیز بیان کرده است.
بررسی آثار شیبانی با شاعران دورۀ بازگشت، شیبانی و ارتباط با معاصران، تأثیرپذیری از گذشتگان، دیدگاه معاصران شیبانی دربارۀ اشعار او، تأثیر شیبانی بر دیگر شاعران، تفاوت مدایح شیبانی و دیگر مدیحه سرایان قاجار، معرفی اجمالی آثار شیبانی از دیگر موضوعات مهمی است که مصحح در مقدمه به آن اشاره کرده است.
گفتنی است :چاپ و انتشار این اثر با مساعدت مالی دکتر نیلوفر قاضی، مهندس محیط زیست در کانادا امکان پذیر شده است.
انتشارات میراث مکتوب این اثر را منتشر کرده است.
پایان پیام/
نظر شما