به گزارش خبرگزاری شبستان از گیلان، مسجد حاج صمدخان، دومین مسجد و چهارمین مکان تاریخی رشت است که تاریخ ساخت این بنا مربوط به سال 1334 هجری قمری، اواخر دوره قاجاریه است که بر روی دو عدد سنگ مرمر در دو طرف محراب مسجد نصب شده است. این مسجد به دست حاج صمد خان تاجر باشی شیروانی در زیربنای 450 مترمربع در رشت ساخته شده که به مسجد باقرآباد نیز شهرت دارد.
مسجد حاج صمدخان یکی از مراکز مذهبی مطرح و معروف شهر رشت است. که از چهار طرف به محوطه حیاط راه دارد. ساختمان مسجد در دو طبقه ساخته شده است. طبقه پایین مخصوص آقایان و طبقه بالا که تقریباً یک چهارم فضای داخلی مسجد را اشغال کرده مخصوص بانوان است.
منبر مسجد به دست حاج باباولد کربلایی و علی نقی بادکوبه‌ای در سال 1335 هجری قمری ساخته و در آن هیچ میخ و پیچ فلزی به کار نرفته است. یک منبر دیگر اثر همین استادکار در حرم امام علی(علیه السلام) وجود دارد.
محراب این مسجد 24 متر مربع و دارای گچ بری‌های استادانه‌ای است که دو کتیبه روی آن کار شده که در کتیبه سمت راست موقوفات مسجد و در کتیبه سمت چپ شعری در نیایش خداوند نگارش شده است. وجود چهار ستون پنج متری با سر ستون‌ها و گنبد گچ بری شده از دیگر زیبایی‌های تاریخی مسجد حاج صمد خان رشت است. تزئینات داخلی مسجد، گچ بری‌های نه چندان پرکار و پیچیده تزئین شده است. عمده این گچ بری در قسمت محراب و سرستون‌ها و فضای داخلی زیر گنبد انجام گرفته است.
بر بالای بام، گنبدی قرار دارد که بار آن بر روی چهار ستون مرکزی صحن مسجد قرار گرفته است. مصالح به کار رفته در این مسجد، آجر و سیمان است و فضای داخلی به وسیله گچ اندود شده است. در گذشته سطح بام به وسیله سفال خمره ای سفال پوش شده بود که امروز به وسیله ورق‌های حلبی پوشش داده شده است.
کتیبه‌هایی نیز به وسیله خط ثلث در میان فضای گچ بری نوشته شده است. این بنا جزء مکان‌های عام‌المنفعه بوده و به دلیل بافت ساده و یک دست و قرار گرفتن آن در بافت قدیمی که مجموعه بازار و خانه‌ها در کنار این مسجد فضای سنتی و همگام با نوع فرهنگ ما بدست می‌دهد، قابلیت ثبت در ردیف آثار باستانی را دارد.
مسجد حاج صمدخان در سال 1388 و با استفاده از کمک‌های مردمی بازسازی شد و توسط سازمان میراث فرهنگی به شماره 2364 در بیست وسوم مرداد ماه 1378به ثبت رسید.
نظر شما