توسعه پایدار مبنای طرح های جنگلداری/ تغییر کاربری؛ عوامل تخریب جنگلها

به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از گرگان، صفرقلی خواجه، مسئول جامعه جنگلبانی گلستان، شب گذشته (22 مرداد) در جمع خبرنگاران گفت: جامعه جنگلبانی یک سازمان مردم نهاد غیر دولتی است که در حوزه منابع طبیعی فعالیت می کند.

وی با اشاره به اینکه در ایران حدود 12 میلیون هکتار جنگل داریم که سرانه هر ایرانی از جنگل ها 17 صدم هکتار بوده درحالی که سرانه جهانی 62 صدم هکتار است، افزود: یکی از دلایل کمبود سرانه در ایران به دلیل این است که ما در منطقه خشک زمین قرار داریم و از طرف دیگر جنگل های ما به تدریج در حال کاهش است.

خواجه یکی از عوامل تخریب جنگل ها را تغییر کاربری مناطق و تبدیل به اراضی کشاورزی بیان کرد و اظهارداشت: این مسئله به ویژه در دهه های 40 و 50 بسیار اتفاق افتاده است و عکس های ماهواره ای نیز روند این نوع تخریب ها را به خوبی به تصویر کشده است.

وی افزود: دامداری در جنگل ها و اجرای پروژه های عمرانی، سدسازی، معادن، جاده سازی و عوامل طبیعی مانند رانش، سیل و آتش سوزی از دیگر عوامل تخریب جنگل ها در کشور است.
 

خواجه تصریح کرد: با افزایش روند تخریب های محیط زیست کشورهای مختلف؛ نشست هایی از قبیل نشست یکصد و 14 کشور در سال 1972 در سوئد و نشستی در شهریور را برای به دست آوردن راهکارهای مناسب به منظور جلوگیری از تخریب محیط زیست برگزار کردند.

وی خاطرنشان کرد: یکی از مهمترین اصولی که در این نشست ها بر آن تاکید شد، موضوع توسعه پایدار و تلفیق محیط زیست و توسعه بودن آسیب رساندن به طبیعت بود.
 

مسئول جامعه جنگلبانی گلستان با بیان اینکه در بحث محیط زیست باید نگاهی جامع داشته باشیم، گفت: حفاظت مطلق از محیط زیست ما را به هدف نمی رساند چرا که نیاز جامعه را نمی تواند پاسخ دهد. از طرف دیگر نگاه اقتصادگرای محض و بهره برداری بیش از حد نیز ما را به بن بست می رساند.

وی افزود: اگر قرار باشد از طبیعت استفاده نکنیم و مردم در کنار آن فقیر باشند به جایی نمی رسیم و چنین چیزی امکان پذیر نیست.

به گفته خواجه، فقر موجب می شود مردم به استفاده از این منابع رو بیاورند و بدون مبارزه با فقر نمی توانیم طبیعت را حفظ کنیم. بنابراین در راستای توسعه پایدار باید ضمن استفاده از طبیعت از تخریب ها جلوگیری کنیم تا مردم بتوانند از منافع آن استفاده کنند.

وی با اشاره به طرح های جنگلداری، بیان کرد: یکی از راههای استفاده اصولی از جنگل ها اجرای طرح های بهره برداری در جنگل است اگر این طرح ها به صورت اصولی و درست اجرا شود بدون تخریب محیط زیست می توان از آن استفاده کرد.
 

خواجه در خصوص میزان مصرف چوب در کشور، گفت: بر اساس آمار میزان مصرف چوب در کشور 4 و نیم میلیون متر مکعب است که از سه بخش تامین می شود.

وی اضافه کرد: بخشی از چوب ها از طریق طرح های بهره برداری جنگلی بوده که شامل 800 هزار هکتار از جنگل ها می شود، مابقی نیاز نیز از طریق واردات و زراعت چوب تامین می شود.
 

مسئول جامعه جنگلبانی گلستان با بیان اینکه در استان ما در دهه 60 از جنگل ها 330 هزار متر مکعب بهره برداری انجام می شد و در حال حاضر این میزان به 150 هزار متر مکعب کاهش یافته است، گفت: این کاهش به خاطر اصلاح شیوه های بهره برداری است.
 

طرح های جنگلداری امروز مورد هجمه قرار گرفته است
شعبان شتایی، یک دکترای علوم جنگل نیز در این نشست گفت: طرح های جنگلداری امروز مورد هجمه قرار گرفته است در حالی که این طرح 4 هدف حفظ جنگل، احیا جنگل های مخروبه، توسعه جنگل و بهره برداری را دنبال می کند. هدف از اجرای این طرح تنها بهره برداری نبوده و به اهداف دیگر نیز توجه می شود.

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر تمامی این وظایف که در کتاب های جنگلداری نیز به عنوان یک سند مدون شده انجام می شود؛ گفت: طرح های جنگلداری کاملا اصولی بوده و در هر منطقه ای که به خوبی انجام شده علاوه بر حفظ جنگل، بازگشت نیز داشته است این طرح ها زیر نظر اساتید دانشگاه انجام می شوند.

شتایی با بیان اینکه طرح جنگلداری در منطقه شصت کلاته به درستی اجرا شده است، گفت: در این منطقه 3 هزار و 700 هکتار جزو طرح های جنگلداری بوده که در حال حاضر وضعیت خوبی دارد و بهره برداری از آن اصولی انجام شده است به طور کلی ما به دنبال استفاده از روش های به روز در تدوین و اجرای طرح های جنگلداری هستیم.

وی افزود: جنگل دارای ساختار و ترکیب است ساختار به وضعیت افقی و عمودی توده های درختان گفته می شود که باید شکل آن حفظ شود. در حال حاضر طرح های جنگلداری سعدآباد و شموشک در حال بررسی بوده و هیچ گونه تغییر ساختار و ترکیب در طرح های جنگلداری ایجاد نشده است.

شتایی درباره برخی تخریب ها در طرح های جنگلداری، گفت: در بسیاری از مناطق طرح های جنگلداری مناسب تهیه شده اما در زمان اجرا به خوبی انجام نشده است همچنین استان ما در حال توسعه بوده و گاهی نیاز است برای اجرای طرح های توسعه ای تخریب هایی نیز انجام شود.

پایان پیام/