به گزارش خبرگزاری شبستان، دکتر مهدی حسینی، استاد دانشگاه و مسئول گزینش آثار نمایشگاه "طبیعت در نگاه نقاشان نوگرای ایران" در نشست تخصصی این نمایشگاه که در سینماتک مؤسسه فرهنگی هنری صبا برگزار شد، به سخنرانی پرداخت.
حسینی در ابتدای سخنان خود، با اشاره به قدمت نقاشی از طبیعت در ایران، گفت: پس از چین، در ایران قرن هفتم به بعد، پیوسته طبیعت نگاری به عنوان یک ژانر صاحب بیان مستقل تصویری است؛ در حالی که نقاشی از طبیعت در اروپا، از قرن 17 به بعد تبدیل به یک گونه نقاشی می شود.
وی ادامه داد: سلطنت غازان خان و الجایتو درایران موجب شد تا بسیاری از نقاشان شرق دور در کتابخانه ها و مراکز فرهنگی دربار حاضر شوند تا دیدگاه خاص مردم شرق دور به طبیعت، پایه گذار نهضت نقاشی از طبیعت در ایران شود، که تا امروز نیز ادامه دارد.
حسینی هم چنین به ویژگی طبیعت نگاری ایرانی اشاره کرد و افزود: نقاشی طبیعت در ایران بر خلاف غرب، پارا فراتر از عینیت نهاده و ذهنیت را در طرح طبیعت دخیل کرده است، البته دوره های تاریخی همچون تسلط یونانی ها، اواخر صفویه (با کارهای محمدزمان) و اواخر قاجار(مکتب کمال الملک) نیز وجود دارد که عینیت در این گونه نقاشی غالب می شود.
مواجهه نقاشان معاصر با سوژه "طبیعت" موضوع دیگری بود که حسینی به آن پرداخت: در دوره معاصر بار دیگر رویکرد ذهنی در نقاشی ایرانی جلوه گر شده و آغازگر نگاهی نو به طبیعت بر مبنای ارزش های فکری زمان خود می شود. حسین کاظمی، محمود جوادی پور و احمد اسفندیاری از جمله نقاشان نوگرای ایران در دوران جدید هستند که نگرش آن ها با کارهای ناصر عصار، ابوالقاسم سعیدی و مرحوم صدیقی، به عنوان نسل دوم نقاشان نوگرا ادامه می یابد.
این استاد دانشگاه هنر در بخش دیگری از سخنان خود، با دسته بندی گرایش های مختلف موجود در میان نقاشان نوگرای ایران، گفت: طبیعت در نگاه نقاشان نوگرای نسل های مختلف، با وجود اشتراکاتی چون درونگرایی، تأثیر ذهنیت و نمود عواطف شرقی، صورتی متفاوت به خود می گیرد. به طور مثال، نقاشی های ناصر عصار یا سهراب سپهری متأثر از شرق دوراست. منوچهر یکتایی که در جوانی به آمریکا می رود، از نقاشان اکسپرسیو مکتب نیویورک تأثیر می پذیرد. ابراهیم جعفری برخوردی احساس گرا با طبیعت دارد و هنرمندانی چون ابوالقاسم سعیدی در کار خود از هندسه بهره می برد. در برخی نیز همچون فریده لاشایی انتزاع به میان می آید اما احمد اسفندیاری، از بازنمایی طبیعت آغاز می کند و آرام آرام با عبور از این مرحله به انتزاع می رسد.
دکتر مهدی حسینی در پایان با انتقاد از چاپ نشدن آثار "طبیعت در نگاه نقاشان نوگرای ایران" در مجموعه ای مدون، گفت: در گذشته آثار ارائه شده در بینال های هنری در کتابی به چاپ می رسید که این امر، علاوه بر ماندگاری آثار در ذهن مخاطبان، امکان دستیابی به نگرش ها، سیاستگذاری های آن دوران را فراهم می ساخت.
پایان پیام/
نظر شما