هر شب به دنیای افسانه ها رنگارنگ سفر کنید!

به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات شبستان ، هزار و یک‌شب نام کتابی است که مجموعهٔ داستانهای افسانه‌ای قدیمی را در برداشته و به زبان‌های متعددی منتشر شده‌است. اکثر ماجراهای آن در بغداد و ایران می‌گذرد و داستان‌های آن را از ریشهٔ ایرانی دانسته‌اند که تحت تاثیر آثار هندی و عربی بوده‌است. اینکه داستان‌های هزار و یک شب مشخص و روشن باشند و تعداد آنها دقیقا هزار و یک باشد چندان واقعی به نظر نمی‌رسد. اما داستان‌های زیادی زیر نام هزار و یک شب نوشته شده‌است.

محمد بهارلو،داستان نویس درباره هزار و یک شب بر این باور است که «در هزار و یک شب سخن گفتن مساوی با زندگی و سکوت برابر با مرگ است. اگر توانستی قصه بگویی زنده می مانی. قصه گفتن یا حدیث ساختن نوعی اعتراف کردن و وصیت گزاردن است؛ یک جور بیاینه پیش از مرگ است. قبل از مرگ، زیر تیغ به هر کس مجال داده می شود قصه بگوید و با قصه گفتن جان خود را از مهلکه در ببرد. قصه گفتن حق محترمی است. نه فقط شهریار خون ریز بلکه حتا عفریتی که بچه اش به تصادف و به سهو کشته شده، به کشنده فرزنده خود مجال قصه گفتن می دهد.»

در واقع داستانهای هزار یک شب بر این پایه شکل می گیرند که دو شاهزاده برادر ، به نامهای شهریار (یا شهرباز) و شاه زمان ، مورد خیانت زنان خود قرار می گیرند شاه زمان ترک پادشاهی کرده و راهی دیار برادر می شود و شهریار هم به انتقام خیانت همسرش هر شب دختری را به نکاح در می اورد و بامداد دستور قتلش را می داد.تا اینکه دیگر دختری در شهر نمی ماند و وزیر شهریار که دو دختر به نامهای شهرزاد و دنیا زاد داشت و به شدت نگران این قضیه بود به پیشنهاد شهرزاد وی را به عقد پادشاه درمی اورد.

شهرزاد همان شب به شهریار می گوید که خواهری دارد که هر شب با قصه های او به خواب می رود و درخواست می کند که همان شب خواهرش را به قصر بیاورند تا برای بار اخر برایش قصه بگوید.
دنیا زاد می اید و شهرزاد قصه گویی را آغاز میکند ، شهریار هم که مسحور این قصه شده بود مهلت میدهد که فردا شب ادامه قصه را بشنود و بنابراین کشتن شهرزاد را موکول به بعد می کند و این قصه گویی ها هرشب ادامه پیدا می کند.

بدون تردید این مجموعه از مهم ترین کتاب های داستانی ادبیات جهان است. برخی معتقدند که «هزارو یک شب» مادر تمام قصه های دنیا ست. صدها اقتباس، ترجمه های متفاوت و چاپ های مصور از این کتاب در زبان های زنده دنیا نشان می دهد که این کتاب چقدر حائز اهمیت است.

گفته می شوند این کتاب پیش از دوره هخامنشی در هند به وجود آمده و قبل از حمله اسکندر به فارسی (پهلوی) ترجمه شده و در قرن سوم هجری زمانی که بغداد مرکز علم و ادب بود از پهلوی به عربی برگردانده شده‌است. اصل پهلوی کتاب ظاهراً از زمانی که به عربی ترجمه شده از میان رفته‌است.

نخستین ترجمهٔ هزار و یک شب به زبان‌های اروپایی در قرن شانزدهم میلادی به دست آنتوان گالان به فرانسوی درآمد و در سال 1704 میلادی منتشر شد. سر ریچارد برتون نخستین ترجمه انگلیسی این کتاب را در 1885 عرضه کرد. بورخس همه آثارش را مدیون هزار و یک شب می‌دانست و تأثیر آن بر بسیاری از نویسندگان معروف جهان ازجمله کسانی چون جیمز جویس انکارناپذیر است.

انتشارات نگاه نیز در سلسله ی انتشار متون ادبیات جهان، کتاب مهم «هزار و یک شب» را با ترجمه ای از عبداللطیف طسوجی منتشر کرده است که این مجموعه ی شش جلدی با قطع پالتویی و درون یک قاب، اینک در چاپ سوم با بهای 85000 تومان در اختیار علاقمندان قرار گرفته است.
پایان پیام/