خبرگزاری شبستان:حجت الاسلام علی کرمی، مترجم قرآن و نهج البلاغه و پژوهشگر علوم دینی است. از وی تاکنون آثار بسیاری در عرصه تحقیق و ترجمه علوم دینی منتشر شده است. ترجمه "زندگانی حضرت فاطمه (س) از ولادت تا شهادت" از جمله آثار اوست که مورد استقبال بسیاری واقع شده. کرمی، به تازگی نیز ترجمه کتاب "امام جواد (ع)از ولادت تا شهادت"، اثر مرحوم علامه قزوینی به پایان برده است. متن زیر یادداشتی از این پژوهشگر دینی است که به مناسبت آغاز ماه محرم و برای خبرگزاری شبستان نگاشته شده است:
نهضت عاشورایی امام حسین (ع) را از چند زاویه می توان بررسی کرد، نخست زاویه دید دوستداران امام حسین (ع) که نوعی نگاه بسیار عاطفی به حماسه کربلا دارند و منطق و فلسفه وجودی این نهضت را از دیدی عاطفی می نگرند.
این نگاه در گذر زمان و از همان روزی که امام و 72 تن از یارانش در کربلا معلی به پیشگاه دوست شتافتند، به وجود آمد، درست از همان روزی که امام و یارانش به خاطر استبداد به نقد و خیر خواهی پرداختند. نمود چنین نگاهی بر سر و سینه زدن، شام غریبان و مراسم آیینی بسیار است که بعد از گذشت قرن ها همچنان پابرجا است و البته گاه با خرافه ها نیز آمیخته شده است و حتی عده ای در این باره احادیثی جعل کرده و یا اینکه مفهوم بعضی از روایت را درک نکرده و تعبیری نابجا از آن ارائه داده اند.
چنانکه مفهوم روایت "هر کس بر ماتم سید الشهدا اشک بریزد بهشت بر او واجب می شود" اگر چه بر اساس اسناد، روایتی صحیح است، به این معنا نیست که بدون درک گریستن بر عزای حسین، بازهم بهشت بر فرد واجب می شود، بلکه به این معناست که انسانی که حقیقت وجودی فلسفه عاشورا را درک کند و بداند که امام و یارانش به چه دلیل قیام کردند شایستگی بهشت را می یابد. بنابراین بعد عاطفی نگاه به عاشورا همواره با افراط و تفریط ها و حتی خرافه هایی همراه است که با هدف آرمان خواهانه ترسیم شده است .
نگاه دیگر به حماسه کربلا نگاه تاریخی صرف است. اینکه بگوییم این قیام از کجا آغاز شد و در نخستین روز محرم چه اتفاقی افتاد و... که البته این نگاه اگر با شعور منطقی و و واقعی همراه باشد، خوب است اما متاسفانه این نوع نگاه نیز دچار افراط و تفریط است. اما روش سوم که نگاه دقیق تاریخی به همراه منطقی و کاملا علمی است، به طور ناخودآگاه اردات و احساس انسان را بر می انگیزد و نگاهی صحیح در این زمینه است. نگاهی که به ما می آموزد چگونه فلسفه قیام عاشورا را دریابیم و به باور این نکته برسیم که امام حسین از جامعه و حاکمیت چه می خواست که در آن زمان موجود نبود و یا چه چیز را رد می کرد که در جامعه به وفور یافت می شد و و البته رسیدن به این فهم تنها با نگاهی دقیق وبه دور از هر گونه افراط و تفریط و به شیوه علمی میسر است .
خود امام حسین (ع) در این باره می فرماید: "بار خدایا تو گواهی که این حرکت من به خاطر رسیدن به جاه و قدرت و رقابتهای دنیا نیست بلکه من به دنبال نشانه های دینداری حقیقی در جامعه هستم "بنابر این گفته که مضمونی از سخن خود امام است سوالی مطرح می شود و آن این است امام به راستی به دنبال چه هدفی قیام کرد و آیا فلسفه قیام امام غیر از این بود که ایشان خواهان بیان فکر و اندیشه در جامعه و امنیت برای جامعه بود به گونه ای که انسان ها بدون ترس پرسش کنند و حاکم به آن ها آنها پاسخگو باشد؟ همان گونه که در زمان پیامبر (ص)، عربی پابرهنه در مقابل ایشان بدون ترس می ایستاد و از ایشان توضیح می خواست. چیزی که همچنان مطالبه دنیا و مردمان امروز نیز هست.
هدف دیگر امام حسین (ع) اصلاح جامعه در شئون مختلف اجتماعی، فرهنگی و دینی و اصلاح فکر و منطق مردم در حوزه مختلف بود تا به سخنانی که با منطقی محکم ارائه می شود گوش فرا داده شود. امام(ع) بر این باور بودند که در شرایط آن روز، جامعه اسلامی بر دو قسم ظالم وستمدیده تقسیم شده است. عده ای اقلیت که بر اکثریت جامعه ظلم می کند. از این رو در مقابل خلیفه و اعوان و یارانش که حق ضعفا را پایمال می کردند تا پای جان ایستادند.
بر اساس آن چه گفته شد می توان دریافت که تنها در یک کلام امام، فلسفه نهضت ایشان به درستی دریافت می شود و این خواسته، امروز نیز محکم و پا برجاست. پس اگر بدون شناخت بر نهضت امام گریه کنیم و در این باره افسانه بسازیم و نگاهی ابزاری به این مسئله داشته باشیم، گناهی نابخشودنی مرتکب شده ایم و در مقابل اگر با شناخت صحیح قیام و فلسفه عاشورا، در این زمینه کاری انجام دهیم، موجب اصلاح جامعه شده ایم.
پایان پیام/
نظر شما