حجتالاسلام جلال صدر، کارشناس مذهبی در مورد کوتاهنوشتهای شهری به خبرنگار شبستان گفت: این نوشتهها باید با فرهنگ و دین ما مطابقت داشته باشد. برخی از پیامهای روانشناسی که غربی است سنخیتی با فرهنگ ما ندارد، بر این اساس باید پیامهای روانشناسی و اخلاقی از آیات قرآن کریم و روایات استخراج شود. با وجود چنین کوتاهنوشتهایی میتوان فرهنگسازی کرد و بر رفتار مردم اثر گذاشت.
محتوا و ظاهر کوتاه نوشت ها باید زیبا باشد
حجتالاسلام صدر معتقد است، طراحان کوتاهنوشتهای شهری باید هم جنبههای محتوایی این نوشتهها را در نظر بگیرند و هم جنبههای ادبی آنها را رعایت کنند تا این پیامها از جذابیتهای دیداری برخوردار باشد.
وی با بیان اینکه کوتاهنوشتهای شهری باید در مخاطبان ایجاد انگیزه کند، عنوان کرد: یک جمله نمیتواند زوایای پیام و هدف گوینده را منتقل کند بلکه فقط میتواند زمینهسازی کند. اثر یک پیام مثل خودش که کوتاه است، کوتاه است اما می تواند فرد را به شوق مطالعه و تحقیق در مورد آن موضوع وا دارد. در حقیقت کوتاهنوشتهای شهری باید در مورد آن موضوع خاص در مخاطب ایجاد انگیزه و شور کنند.
کوتاهنوشتهای شهری درست جانمایی شوند
وی با تاکید بر لزوم جانمایی درست و مناسب کوتاهنوشتهای شهری اظهار داشت: اگر مکان این کوتاهنوشتها مناسب نباشد ممکن است به حوادث رانندگی ختم شود. راننده به خاطر دیدن و خواندن نوشته حواسش پرت میشود و منجر به تصادف خواهد شد. تیزرها و بنرهای حاوی نوشتهها باید در توقفگاهها نصب شود مثلا روبروی مراکز تجاری، چهارراهها و میادین که عابران و رانندگان دقایقی در آن مکانها متوقف میشوند.
تذکر با کوتاهنوشتهای شهری
این کارشناس مذهبی کوتاهنوشتهای شهری را یک نوع یادآوری ذکر کرد و افزود: این نوشتهها مثل تذکر میمانند زیرا یک موضوعی را یادآوری میکنند. ما برای تذکر یا یادآوری یک موضوع سخنرانی نمیکنیم، مقاله نمیدهیم بلکه یک جمله کوتاه میگوییم.
حجتالاسلام صدر خاطرنشان کرد: عمل تذکر و یادآوری را در نهجالبلاغه به خوبی میبینیم. نهجالبلاغه سه بخش است، خطبهها و سخنرانیهای حضرت علی (ع) بخش اول است. بخش دوم آثار مکتوب شامل وصیتنامهها و نامههای امیرالمومنین (ع) است و بخش سوم هم کلمات قصار و حکمتهاست. در واقع بخش سوم شامل پیامهای کوتاهی است که جنبه تذکر و یادآوری دارد.
پیامها منطبق بر نیاز جامعه باشد
وی با اشاره به تطابق محتوای کوتاهنوشتهای شهری با نیاز جامعه تصریح کرد: باید نیاز جامعه سنجیده شود و طبق آن پیامها را منتقل کرد، حتی میتوان در کل شهر در یک بازه زمانی در مورد یک مسئله مثلا عفاف و حجاب پیامرسانی کرد. تیزرها و بنرها با جملات متنوع پیامهایی در مورد حجاب را به جامعه منتقل کند و افرادجامعه در مسیر رفت و آمد خود حداقل 10 جمله با مضمون حجاب میبینند و این امر به فرهنگسازی کمک میکند.
فرهنگسازی با پیامهای متعدد و متنوع
این کارشناس مذهبی تنوع را در ایجاد اثرگذاری کوتاهنوشتهای شهری موثر دانست و گفت: وقتی پیامهای متعدد و با موضوع خاص باشد، میتواند مسایل را نهادینه کند. زمانی تبلیغات وسیعی در مورد کمربند ایمنی شد و پلیس راهور از تمام امکانات در این زمینه استفاده کرد، تیزرهایی در مورد استفاده از کمربند در جاهای مختلف شهر، عکسهایی در مترو و اتوبوس دیده میشد و حتی تلویزیون هم در این زمینه فعالیت کرد. بدین ترتیب استفاده از کمربند ایمنی فرهنگسازی شد و پلیس زحمت کمتری در این خصوص متحمل میشود. در مورد سایر مسایل نیز میتوان اینگونه فرهنگسازی کرد.
نیازمند فرهنگسازی در مورد ارتباطات انسانی هستیم
حجتالاسلام صدر با اشاره به ضرورت فرهنگسازی در زمینه رفتار افراد جامعه با یکدیگر بیان کرد: متاسفانه ما برخورد با هم را بلد نیستیم. در یک مشکل ترافیکی حالتهای تهاجمی، خشم و عصبانیت بروز داده میشود. در مکانهای مختلف مشاهده میوشد که نوبت رعایت نمیشود. در چنین وضعیتی ما به فرهنگسازی در مورد چگونگی رفتار و برخورد با هم نیاز داریم. در تمام ارتباطات اعم از ارتباطات زن با شوهر، شوهر با زن، والدین با بچهها، همکار با همکار، زیردست با رییس، شاگرد با استاد یک سری اصول مشترک است و یک سری اصول متفاوت. بر این اساس اصول مشترک و متفاوت ارتباطات باید آموزش داده شود.
متخصصان هر حوزه باید پیام رسان آن حوزه باشند
وی با بیان اینکه برای انتقال پیام در هر حوزهای باید از متخصصان آن حوزه استفاده کرد، گفت: فرهنگ در شغلها و مکانهای مختلف، متفاوت است مثلا فرهنگ بازار با دانشگاه فرق دارد. اگر بخواهیم به دانشآموزان پیام دهیم باید از کسانی کمک بگیریم که با بچهها و مشکلات آنها سروکار دارند. در حقیقت برای فرهنگسازی در هر قشری باید متخصصان همان قشر کمک گرفت زیرا آنها به موضوع اشراف کامل دارند.
وی تجربه و زاویه دید تولیدکنندگان پیام را مهم عنوان کرد و افزود: وقتی میخواهیم در مورد امر به معروف و نهی از منکر کوتاهنوشته داشته باشیم باید از کسانی استفاده کنیم که با مبانی و مفاهیم موضوع آشنا باشند و بتوانند بهترین پیامها را انتخاب کنند.
حجتالاسلام صدر تصریح کرد: وقتی کاریکاتوریستی میخواهد سیاست را نقد کند باید به مسایل سیاسی اشراف داشته باشد تا بتواند موفق باشد. نمیتوان در موضوعی بیاطلاع بود و در مورد آن تولید محتوا کرد.
کوتاه نوشت هایی فاقد محتوا اثر گذاری ندارد
وی یادآور شد: استفاده از متخصصان هر حوزه در تولید کوتاهنوشتهای شهری منجر به تولید محتوای خوب میشود. وقتی افراد به موضوعی اشراف داشته باشند و از اطلاعات و دانش کافی برخوردار باشند میتوانند از سابقه علمی خود پیامهای بهتر و مؤثرتری استخراج کنند و هرچه این دایره اطلاعات بیشتر باشد پیام خارجشده مؤثرتر و مفیدتر خواهد بود.
این کارشناس مذهبی بسیاری از کوتاهنوشتهای شهری را فاقد محتوای خوب دانست و افزود: در بیشتر این نوشتهها از کلمات زیبا استفاده شود. در حقیقت زیبایی ظاهری جمله ارجحیت داده شده به عمق و محتوای آن به همین دلیل بسیاری از جملات عمیق و مؤثر نیستند.
کوتاه نوشت هایی همچون سراب
حجتالاسلام صدر با بیان اینکه هنوز عقلانیت در کوتاهنوشتهای شهری نیست، گفت: در نوشتههایی که در شهر به چشم میخورد، عقلانیت نیست یعنی آن عمق و محتوا وجود ندارد و فقط احساس و زیبایی ظاهر وجود دارد.
وی کوتاهنوشتهای شهری را به سراب تشبیه کرد و افزود: در روزهای گرم کویر که آب میبینیم وقتی به آن میرسیم در واقع میفهمیم سراب است، این حس در تیزرها هم به ما دست میدهد. تولید کننده عمیق فکر نکرده و پیامش تأثیرگذار نیست. شاید از نظر ادبی کلمات زیبا کنار هم ردیف باشد اما خلاصه و نتیجه آن منجر به تغییر رفتار و تغییر فرهنگ نمیشود، فقط زیبایی ظاهر دارد اما فاقد محتوا و عمق است.
پایان پیام/
نظر شما