پایان ده روز زندگی به سبک نمایشگاهی

خبرگزاری شبستان: بیست و چهارمین نمایشگاه کتاب تهران، در حالی روز گذشته با برگزاری مراسم اختتامیه در مصلای امام خمینی(ره) به پایان رسید، که استقبال پرشور مردم، سردرگمی ایشان در یافتن کتاب های مورد نظر، حضور پررنگ کتاب های مذهبی و کمبود امکانات رفاهی را می توان از بارزترین نمودهای این دوره نمایشگاه دانست.

نمایشگاه کتاب که در دوره های برگزاری، بیش از هرچیز به فروشگاهی بی انتها بدل شده، مردمان مشتاق را از سراسر کشور به خود جذب می کند تا بزرگترین رویداد فرهنگی ایران رقم بخورد. اما در این میان، سردرگمی مردم در یافتن غرفه ها، وقتی در کنار کمی تعداد ایستگاه های راهنما قرار می گیرد، جمعیتی خسته و سردرگم می سازد که بی هدف به این طرف و آن طرف روانه می شوند و در پایان نیز به مقصود نمی رسند.

از سوی دیگر کمبود آزاردهنده امکانات رفاهی که در فضاهایی برای نشستن نمود پیدا می کند، مردم خسته از ساعت ها پیاده روی، با کوله باری از کتاب را به استراحت در فضاهای حاشیه ای چون پله ها، روی زمین و هرجایی که امکانی برای اتراق داشته باشد، می کشاند؛ اتفاقی که به هیچ وجه درخور مهمترین رویداد فرهنگی کشور نیست.

حضور پررنگ نمادها، غرفه ها و کتاب های مذهبی نیز از جمله وجوه بارز نمایشگاه بیست و چهارم بود، همان گونه که بهمن دری نیز به آن اشاره کرد و گفت: "بیش از یک ششم کتاب‌های نمایشگاه امسال مربوط به حوزه دین بود."

اما از همه این ها گذشته، به اعتقاد نگارنده، آن چه نمایشگاه کتاب را واجد اهمتی فوق العاده می کند، نمایش یا فروش کتاب، برپایی نشست های تخصصی و یا حضور ناشران بین المللی در آن نیست، بلکه گردهم آیی اقشار مختلف مردم ایران در مکانی واحد و در محدوده زمانی مشخص است، که آن را به رویداد جمعی کم نظیر برای آسیب شناسی جامعه ایران و جشنواره ای برای گونه شناسی رفتاری انسان ایرانی بدل می کند.

نمایشگاه کتاب تهران با همه دشواری هایش در رفت و آمد ودسترسی به کتاب های دلخواه،همچنان محرکی قوی برای به هم آوردن طبقات مختلف اجتماعی است که بیش از آن که از سوی عموم مردم جدی گرفته شود، به عنوان تنوعی لذت بخش برای فرار از روزمرگی تلقی می شود تا شاهد شکل گیری نوعی سبک زندگی خاص در مدت برپایی نمایشگاه باشیم.

"سبک زندگی نمایشگاهی"، عنوانی است که شاید بتوان بر رفتار مخاطبان نمایشگاه، در مدت ده روزه برپایی آن نهاد. رفتاری متکی بر چرخ زدن در فضای باز نمایشگاهی و خرید غذاهای فوری و تنقلات، حرکت در میان غرفه ها، ورق زدن کتاب ها، چانه زنی با فروشندگان و پیداکردن گوشه هایی دنج برای دیدن دوباره کتاب های خریداری شده.

گرچه برپایی نمایشگاه کتاب در محل دائمی نمایشگاه های تهران حظ بردن از بسیاری از لذت های یادشده را برای مخاطبان چندبرابر می کرد و محدودیت فضاهای مصلی به خصوص شبستان و کمبود امکانات رفاهی، آن را تا حد زیادی سرکوب می کند، اما هنوز هم شاید بتوان علاقه مندانی را یافت که پیچ و خم بهره مندی از نمایشگاه کتاب را به خوبی یادگرفته اند.

پایان پیام/