آداب و رسوم سنتی رمضان در کهن شهر نوش آباد

خبرگزاری شبستان - اصفهان:

میراث معنوی شهر نوش آباد دربر دارنده باورها و عقاید، داستان ها و اشعار عامیانه، ضرب المثل ها و کنایات غنی است که بیشتر تحت تاثیر فرهنگ شیعی و اسلامی مردمان این شهر شکل گرفته است و نمونه ای از میراث معنویآن، اجرای آیین ها و آداب و رسوم سنتی در ماه محرم و رمضان است.

*سحر خوانی، آیینی که دیگر از ماذنه مساجد شنیده نمی شود

سحر خوانی سنتی دیرینه این شهر از روزگاران قدیم بود که توسط حاج عبدالله عبدالهی، استاد حسن نجارزاده، حاج علی چاوشیان و حاج سید حسین عمارتی دیگر سحر خوان و مناجات خوان این شهر در مسا جد تاریخی علی(ع)، مسجد جامع و دیگر مساجد این دیار کهن و آیینی طنین انداز می شد.

مرحوم حاج میرزا عبادی و مرحوم استاد میرزا حلاج زاده نیز از سحرخوانانی بودند که دیگر هیچ گوشی سحرخوانی آنها را نخواهد شنید.

بسیاری از نوش آبادی ها به ویژه روزه اولی ها در گذشته سفره سحری خود را با نجوای گرم و دلنشین این سحرخوانان پیوند زدند که متاسفانه امروزه به برکت تکنولوژی و استفاده از ابزار ارتباط جمعی دیگر صدای طبیعی سحرخوانان شنیده نمی شود و فقط صدای دعای سحر رادیو از ابزار صوتی ماذنه های مساجد شنیده می شود.

*نیت برای روزه

یکی دیگر از آیین هایی بوده که در گذشته قدیمی ها بر طبق اعتقادات و آموخته های مذهبی خود از پدرانشان که اغلب معتقد بودند انجام می دادند که در آن، باید نیت برای روزه گرفتن را هر شب به زبان بیاورند و این کار را با خواندن شعری انجام می دادند: ماه رمضان عطا توکل به خدا/گر عمر بود روزه بگیریم فردا

*جایزه اولین روزه

وقتی دختر یا پسری که به سن تکلیف می رسید و برای اولین دفعه روزه می گرفت یک ظرف قدیمی یا یک بزغاله را به عنوان یادگار و جایزه ای به اسمش می کردند و امروز این سنت تبدیل به دیگر هدایای نقدی، مادی یا خرید طلا و زیورآلات شده است.

*مراسم خُم نیمه گی برای نوعروسان عقد بسته

در شب روز "15 ماه مبارک رمضان" که مصادف با میلاد حضرت امام حسن مجتبی(ع) است برای تازه عروس ها که عقد بسته اند و در خانه پدر هستند سینی های هدیه از جمله زیورآلات، میوه و شیرینی را برای نوعروس می بردند و در بعضی موارد تازه عروس سر سفره افطار هم هدیه ای می گرفت که این سنت هنوز کماکان به قوت خود باقی است.

*هور(هوم) بابایی

این مراسم تقریبا در تمام منطقه کاشان و آران و بیدگل و حومه آن برگزار می شود که البته در سال های اخیر به شدت کم شده که کیفیت اجرای هور بابایی در همه مناطق کم و بیش به یک شکل و صورت کلی است به این صورت که تعدادی از کودکان و نوجوانان در قالب دسته های چند نفری به در خانه ها رفته و با کسب اجازه از صاحب خانه اشعاری را می خوانند و صاحب خانه هم پول یا خوراکی به آنها هدیه می دهد که البته امروزه صاحبخانه فقط به کودکان وجه نقد هدیه می دهد.

در زمان های قدیم البته علاوه بر بچه ها، بزرگترها هم این کار را برای تامین مخارج مسجد یا پیش نماز آن مسجد انجام می دادند که اغلب به در خانه افراد مستغنی و ثروتمند یا همان ارباب های قدیم می رفتند تا این وجوهات را تامین کنند.

*عزیمت پیرزن ها به مشهد

چند سالی است که مرسوم شده یک دستگاه اتوبوس از پیرزن ها راهی مشهد می شوند و تمام ماه رمضان را در آنجا قصد می کنند تا عبادت و روزه داری خود را در جوار آستان مقدس علی بن موسی رضا(ع) انجام دهند که این سنت نیز هنوز کماکان به قوت خود باقی است.

*دوخت کیسه برکت یا پول در روز 27 رمضان

شب "27 رمضان" خانم ها در مساجد جمع می شوند و کیسه های کوچکی را می دوزند و داخل آن را با یک قرص نان کوچکی که خودشان پخته اند به همراه یک سکه پول می گذارند و معتقدند که این کیسه موجب رسیدن به مراد و گشایش روزی و برکت در خانه آنها می شود که هنوز بعضی افراد مسن و قدیمی ترها این کار را انجام می دهند.

*شادی برای قتل ابن ملجم

شب "27 رمضان" مصادف با قصاص ابن ملجم است و به همین خاطر مردم علاوه بر حضور در مساجد با جشن و خوردن تقلات به شادی می پردازند.

*مراسم روز عید فطر

روز عید فطر مثل همه جای ایران مردم به سر قبر اموات به ویژه شرکت در مراسم افرادی که از ماه رمضان گذشته تا این ماه رمضان مرحوم شده اند می روند در این مراسم با شیرینی و میوه از مردم پذیرایی می شود این مراسم بر سر مزار این اموات و در محل امامزاده و در جوار گلزار شهدای شهر نوش آباد برگزار می شود به این صورت که مراسم صبح ویژه آقایان و بعدازظهر مخصوص بانوان است.

شهرنوش آباد با پیشینه تاریخی و باستانی هفت هزار ساله با جمعیت 12 هزار نفری از توابع شهرستان آران و بیدگل در فاصله هشت کیلومتری شمال کاشان و سه کیلومتری غرب آران وبیدگل در استان اصفهان واقع شده است.

این شهر با دارابودن بیش از 30 اثر تاریخی، با ارزش و دیدنی که بیش از 15 اثر آن به ثبت ملی رسیده است ازجمله شهر زیرزمینی "اویی" دارای سابقه غنی و فعالی در برگزاری مراسم و مناسبت های مذهبی به ویژه ایام ولادت و شهادت ائمه و اهل بیت خاصه امام حسین(ع) و حضرت زهرا(س) است که همواره مورد توجه و بازدید و اسقبال عاشقان اهل بیت(ع) از سراسر ایران می شود.

مراسم سنتی جذاب و دیدنی کتل ،تعزیه خوانی ،خیمه سوزی ،خیمه برداری، سقایی و چاووش خوانی ،کشته برداری(شبیه کشته امام حسین واباالفضل)، باز آفرینی و بازسازی حوادث کربلا تاشام و وقایع زندگی حضرت زهرا(ره) در شبه مدینه النبی در ایام فاطمیه از جمله این برنامه های متنوع فرهنگی مذهبی در مناسبت های محرم، صفر و ایام فاطمیه است.

پایان پیام/