به گزارش خبرگزاری شبستان، سید عباس عراقچی، مذاکره کننده ارشد هسته‌ای ایران با گروه 1+5 در برنامه گفتگوی ویژه خبری شنبه شب شبکه دو سیما در پاسخ به این سوال که چرا در این دور مذاکرات که قرار بود به نگارش متن منجر شود این اتفاق نیفتاد؟ گفت: از ابتدا می‌دانستیم این مذاکرات بسیار سخت خواهد بود و فاصله میان دیدگاههای دو طرف به اندازه‌ای است که نزدیک شدن آن دو نیاز به زمان طولانی، ابتکارات و تلاش دارد.
وی افزود: در طول سه دوره مذاکرات گذشته در وین سعی کردیم دیدگاه‌ها به هم نزدیک شود موضوعات مختلف بر روی میز است که هر کدام شاخه‌های مختلفی دارد و باید درباره همه آنها تفاهم شود. احساس ما این بود از دور چهارم مذاکرات قادر خواهیم بود وارد نگارش متن شویم و تفاهمات بر روی کاغذ بیاید اما مشخص شد اختلافات هنوز به قوت خود باقی است و نیاز به مذاکرات بیشتری برای نزدیک‌تر کردن دیدگاه‌ها دارد.
عراقچی افزود: در این دور مذاکرات فشرده‌ای در همه سطوح انجام شد هم دو جانبه و همه چند جانبه برای نزدیک کردن دیدگاه‌ها اما نتیجه این شد که هنوز آماده نوشتن متن نیستیم و نمی‌شود انتظار داشت درچند جلسه مذاکره بتوان به تفاهم رسید. درباره متن هیچ پیشرفت ملموسی نداشتیم در قسمت شکلی متن تقریبا به نگاه مشترک رسیدیم که عنوان توافق چه باشد. روی مقدمه متن کمی کار کردیم که شامل اصول راهنمای توافق است توافق ژنو کار ما را در این باره آسان کرد.
مذاکره کننده ارشد هسته‌ای ایران با گروه 1+5 گفت: دیدگاه‌ها در مورد مقدمه به هم نزدیک شد اما درباره اصل توافق درباره اینکه چه موضوعات و زمان بیشتری باید باشد بحث کردیم و کمی فضای مشترک در این باره داریم اما قسمت اصلی که همان محتواست بحث‌های مفصلی کردیم اما پیشرفتی نکردیم و این عجیب و غریب نیست همه مذاکرات گسترده این چنین است. جدی هستیم که مذاکرات را ادامه دهیم آخر خرداد دور بعدی مذاکرات است شاید قبل از آن همه بصورت فوق العاده مذاکراتی برگزار کنیم.
وی تاکید کرد: تلاش می‌کنیم در گام بعد پیشرفت داشته باشیم. توافق ژنو کلیات بحث را مشخص کرد اما این مشخصه‌ها را تبدیل به توافق کردیم کار سنگینی است.
عراقچی گفت: توافق ژنو غنی سازی ما را با محدودیت‌هایی که منطبق بر نیاز ایران باشد پذیرفته است یکی از کارهای فعلی این است که این محدودیت‌ها را مشخص کنیم. درخصوص راکتور تحقیقاتی اراک توافق ژنو می‌گوید باید نگرانی‌های مربوط به این نیروگاه برطرف شود اما اینکه چگونه برطرف شود جای بحث است. درباره راکتور آب سنگین نگرانی‌هایی وجود دارد چون راه ساده‌ای برای رسیدن به بمب اتمی است ما معتقدیم می‌توان ازطریق فناوری این نگرانی را از بین برد برای مثال تولید پلوتونیوم را به حداقل برسانیم اما ماهیت آب سنگین اراک باید حفظ شود این جزو خطوط اصلی ماست.
وی گفت: جلسات متعدد کار‌شناسی میان دو طرف برگزار شد اما هنوز باید روی راه حل‌ها کار کرد. دو طرف به صراحت گفته‌اند رازداری شدید را در مذاکرات دنبال می‌کنند از این رو فضا برای گمانه زنی فراهم شد. طبیعی است خبرنگاران و تحلیل گران واردگمانه زنی و حدس زدن شوند.
وی گفت: توصیه می‌کنم ازاین گمانه زنی‌ها خودداری شود و تحت تاثیر آن هم قرار نگیرند. بیشتر این گمانه زنی‌ها بویژه در خارج از کشور باهدف مشخصی انجام می‌شود وتلاش می‌کنند به مذاکرات جهت دهند و عقاید خود را تحمیل کنند. گمانه زنی‌های داخل کشور هم هیچ یک کمکی به این مذاکرات نمی‌کند برای مثال درباره نیروگاه اراک استفاده از فناوری می‌تواند نگرانی‌ها را برطرف کند ونیاز به بحث فنی جدی دارد که در حال انجام است و گمانه زنی کمکی نمی‌کند.
مذاکره کننده ارشد تیم هسته‌ای افزود: اطمینان می‌دهم هیچ کدام از طرح‌ها که ارائه شده قدرت راکتور اراک را کاهش نمی‌دهد مضحک است که می‌گویند قدرت نیروگاه از 40 به ده مگاوات کاهش می‌یابد چنین چیزی نیست و آنهایی که این موضوع را رواج می‌دهند اهداف دیگری دارند.
عراقچی گفت: اختلافات در همه موضوعات وجود دارد دقیق نمی‌توان گفت چه تعداد موضوع است برخی موضوعات به شاخه‌های مختلف تقسیم می‌شود. مهم تعداد موضوعات نیست بلکه مهم این است که درباره همه باید تصمیم گیری کنیم. درباره همه موضوعات اختلاف نظر وجود دارد و در مورد هیچکدام به تفاهم نرسیدیم توافق حاصل نمی‌شود مگر اینکه روی همه موضوعات تفاهم شود تفاهم بر روی یک یا چند موضوع ایجاد نمی‌شود بلکه باید روی همه موضوعات تفاهم شود.
وی تاکید کرد: پیشرفت محسوسی در مذاکرات اخیر نداشتیم اما فضای مذاکرات جدی است هنوز خطوط قرمز دو طرف در برخی موارد با هم تلاقی دارند.
عراقچی گفت: طرف مقابل ما تاکنون تصمیمات سختی گرفته‌اند دادن امتیاز غنی سازی به ایران تصمیم سختی بود و بازهم باید تصمیم سختی بگیرند از جمله کنار گذاشتن ابزار تحریم و تهدید این 2 ابزار هرگز کاری نمی‌کند ملت ایران به زبان تکریم و احترام جواب می‌دهد. براساس قوانین بین الملل حقمان را از کسی نمی‌خواهیم بلکه می‌خواهیم به حق و حقوق ما احترام گذاشته شود. حتما به دنبال توافق و تفاهم هستیم البته تفاهمی که حقوق ملت ایران را تامین کند و با این هدف پیش می‌رویم اصول ما تغییر نکرد و ثابت است و به دنبال سیاست بازی و کاسب کاری نیستیم.
عراقچی گفت: حقوقی برای ملت ما وجود دارد و خط قرمز اول ما تثبیت این حقوق است و از آن کوتاه نمی‌آئیم. از ابتدای مذاکرات ژنو هم این خطوط را بیان کردیم و از این خطوط و اصول کوتاه نخواهیم آمد. غنی سازی باید ادامه یابد مواد از کشور خارج نخواهدشد راکتور اراک آب سنگین هم باقی خواهد ماند.
عراقچی گفت: امیدواریم به توافق برسیم اگر حتی به توافق نرسیم فاجعه‌ای رخ نمی‌دهد. ترجیح ماست که تا 30 تیر به توافق برسیم اگر برسیم خوب است اما اگر به توافق نرسیم به تلاش ادامه خواهیم داد. اگر تا پایان یک سال هم به توافق نرسیدیم خوب نرسیم اصول وحقوق مردم ما برای ما بسیار مهم است.
عراقچی گفت: اگر به توافق هم نرسیم علت آن را با جزئیات به مردم خواهیم گفت. زیاده خواهی خصلت قدرتهای بزرگ است و مقاومت در مقابل زیاده خواهی خصلت مردم ایران و طبیعی است در مذاکرات با زیاده خواهی مواجه می‌شویم و ما در مقابل آن ایستادگی خواهیم کرد.
وی افزود: پذیرفتیم که در برنامه هسته‌ای خواهان اعتمادسازی کنیم و در این اعتماد سازی ممکن است محدودیت‌ها و نظارت‌های موقتی را قبول کنیم و البته آنچه که نیاز ماست ادامه می‌یابد. مذاکرات از نظر ما در مسیر درستی قرار دارد و با این مسیر می‌توان به تفاهم رسید به شرطی که در طرف مقابل واقع بینی وجود داشته باشد. یکی از خطوط قرمز ما دانش فنی ماست وعاملی نمی‌تواند ما را محدود کند و در بحث تحقیق و توسعه متوقف نمی‌شویم.
عراقچی گفت: علم وفناوری متعلق به ایران است و کسی نمی‌تواند جلوی آن را بگیرد از نظر ما تحقیق و توسعه به معنای عام در حوزه هسته‌ای جزو مسایلی است که قابل مصالحه نیست. باید میان برنامه‌های دفاع کشوی و موضوع پیام دی تفاوت قایل شد. برنامه‌های دفاعی کشور به هیچ وجه موضوع مذاکره نبوده و نیست ونخواهد بود اما پیام دی یا ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای ایران موضوعی دیگر است برخی ادعا‌ها وجود دارد که گذشته برنامه هسته‌ای ایران ابعاد نظامی داشت که کاملا غلط و کذب است.
عراقچی گفت: از آنجا که به خود و برنامه مطمئن هستیم مشکلی از این جهت برای همکاری با آژانس بین المللی اتمی نداریم اما اینکه به این بهانه بازرسی‌هایی از جاهایی که ضرورت ندارد شود نمی‌پذیریم.
مذاکره کننده ارشد هسته‌ای کشورمان افزود: براساس توافق پارسال به سوالات آژانس پاسخ می‌دهیم آخرین موضوع چاشنی‌های انفجاری هسته‌ای بود که اعلام کردند که ایران بر روی آن کار کرده است. ما به سئوالات آژانس در این باره پاسخ روشن دادیم و پاسخ می‌دهیم.
عراقچی گفت: اجازه نمی‌دهیم به بهانه سئوالات گذشته سوء استفاده شود و به مسایل دیگر گره زده شود. همه مصمم هستند تا قبل از پایان شش ماه توافق نهایی حاصل شود احتمالا در چند روز آخر قبل از پایان شش ماه اگر توافق حاصل نشود برای تمدید شش ماه دوم چاره اندیشی می‌شود.
عراقچی گفت: هیچ وقت به نیات طرف‌های مقابل خوشبین نبوده‌ایم و ادامه مذاکرات همواره با این نگاه بدبینی بود اما به نتیجه امیدواریم اینکه طرف مقابل ما جدی است یا خیر باید بگویم تاکنون نشانه‌ای که حاکی از آن باشد که آنها جدی نیستند ندیدیم ما همه حرکت‌های آنها را تحت نظر داریم. اگر حرکتی را شاهد باشیم که حاکی از عدم صداقت و عدم وجود اراده سیاسی برای تفاهم نهایی شود روی رفتار ما تاثیر خواهد گذاشت و مطابق با آن رفتار می‌کنیم.
عراقچی در پاسخ به اینکه آیا ممکن است در گفتگوی آینده وزرا بیایند برای مذاکره؟ گفت: این احتمال پیش بینی شده است و انتظار می‌رود این 6 کشور با صدای واحد با ما مذاکره کنند و هماهنگ باشند و وظیفه این هماهنگی با خانم اشتون است. یک نگرانی داریم و به خانم اشتون گفتیم که درست است ما با اشتون مذاکره می‌کنیم اما حاضر نیستیم یک مذاکره را دو بار انجام دهیم.
وی افزود: این حادثه در توافق ژنو رخ داد و یکی از اعضای گروه مقابل این بازی را شروع کرد و توافق را متوقف کرد و ما به خانم اشتون گفتیم این وظیفه شماست که هماهنگی را میان خود ایجاد کنید و معقول نیست ما روی متنی تفاهم کنیم و کسی زیر ان بزند.
عراقچی گفت: به آنها گفتیم این موارد نباید دوباره اتفاق بیافتد ممکن است در مقطعی لازم باشد وزرای خارجه شش کشور در مذاکرات حضور یابند و مسیر مذاکره این موضوع را مشخص می‌کند.
پایان پیام/
نظر شما