به گزارش خبرنگار شبستان، مشکل اکران فیلم در سینمای ایران مشکلی دیرینه است و از زمان پیروزی انقلاب فیلمهای ما با آن دست به گریبان بودند. در زمان آغاز حرکات انقلابی مردم و بارسیدن این حرکات به اوج خود در بهمن پنجاه و هفت، بسیاری از سینماها در تهران و سایر شهرستانهای کشور طعمه آتش شد و به خصوص در تهران اکثر سینماهای مرکز شهر سوخت. تغییر کاربری تعدادی دیگر از سینماها در دهه شصت باعث شد چرخه اکران از همان ابتدای تولد سینمای نوین ما، با غولی به نام کمبود سالن نمایش دست و پنجه نرم کند،مشکلی که تا امروز عامل اصلی اکران نشدن بسیاری از فیلمهای سینمای ما بوده و این روزها با افزایش تولیدات سینمایی،این مشکل بیش از پیش به چشم می خورد.البته از زمان حضور محمدرضا جعفری جلوه در معاونت سینمایی دولت نهم،با آغاز ساخت پردیسهای سینمایی تلاش شد تا این مشکل حل شود و پردیسهای ساخته شده نیز تا حدی توانسته اند به اکران گسترده تر فیلمها کمک کند، اما گروهی هستند که همیشه مشکل اکران مانند کابوس آنها را رها نمی کند، کارگردانانی که آثارشان با سلیقه عامه در مورد سینما متفاوت است.
فیلم روشنفکری، فیلم خاص یا فیلم فرهنگی عنوانی است که از آغاز روند فعالیت سینمای نوین ایران گاهی چون دشنام و گاهی مانند تعریف به این آثار اطلاق می شد. این فیلمها معمولا پس از ساخت تنها نمایشهای خود را در جشنواره فیلم فجر یا چند جشنواره داخلی و خارجی معدود انجام می دادند و بعد از آن به بوته فراموشی سپرده می شدند. تلاش کارگردانان این فیلمها که گاهی جوانان تازه کار و بعضی وقتها کارگردانان به نام بودند برای اکران این فیلمها به هیچ جایی نمی رسید و این فیلمها که گاهی حتی در زمان نمایشهای جشنواره ای خود محبوب علاقه مندان سینما می شدند، دیگر رنگ پرده را نمی دیدند و ورود به چرخه نمایش خانگی حداکثر اتفاقی بود که برای آنها می افتاد.
اکران معدود و موردی بعضی از این آثار در چند سال اخیر نشان داد در صورت نمایش موثر، این آثار در حد خود می توانند حتی از نظر اقتصادی سود آور باشند و بالاخره پس از چند بار تلاش برای نمایش مستمر این آثار، بالاخره شورای صنفی نمایش در جلسه فوق العاده دیروز خود تصمیمی برای نمایش این آثار در یک گروه سینمایی با عنوان «هنر و تجربه»گرفت.
بر اساس این تصمیمات، سینماهای «فرهنگ»، «آزادی»، «فلسطین»، «ملت» و «موزه سینما» جزو سینماهای گروه «هنر و تجربه» قرار گرفتند، فیلمها به صورت چرخشی در این سالنها به نمایش در می آیند و برای هریک از فیلمهای به نمایش درآمده جلسات نقد و بررسی با حضور عوامل فیلم و کارشناسان و منتقدان در دو سالن فرهنگ و سالن موزه سینما برگزار خواهد شد تا علاقمندان بتوانند از نظرات کارشناسان و عوامل فیلم نیز مطلع شوند و تبلیغات خوبی برای فیلم صورت گیرد. البته قرار است در زمینه‌هایی چون گرفتن کپی از فیلم، آفیش، پلاکارد، پوستر، آنونس و همکاری با سینماهایی که فیلمهای این گروه را اکران می‌کنند، کمک‌هایی صورت گیرد که این موضوع نیاز به نظر مثبت و کمک مالی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دارد.
این تصمیم گیری البته برای سینمای ما قدم مبارکی است و می تواند افقهای جدیدی را برای سینمای ما به وجود بیاورد اما نگاهی به تصمیمهای مشابه اما ناکام در دورانهای قبل فعالیت شورای صنفی نمایش و مشکلاتی که پیش روی این نوع اکران وجود دارد، موفق بودن این طرح را پیشاپیش زیر سوال می برد.
همانگونه که قبلا اشاره شد کمبود سالن مشکلی است که سینمای ایران را تهدید می کند و این روزها با توجه به افزایش تولیدات سینمایی این موضوع پر رنگتر هم شده. سوال اینجا است که در درجه اول با توجه به این کمبود آیا دفاتر پخش سینمای ایران که گفته می شود مافیای اکران را در دست دارند با از دست دادن تعدادی از بهترین سالنهای سینمای تهران موافقت می کنند؟ یا با قعالیتهای خود مانع از اجرای صحیح این طرح می شوند؟ ناکامی طرحهای مشابه برای اکران آثار فرهنگی در فعالیت دوره های قبلی شورای صنفی نمایش این احتمال را به ذهن همه آورد که دستهای پشت پرده مافیای اکران با اجرای این طرح مخالفند و اگر این مساله حقیقت داشته باشد قطعا این بار نیز این طرح با مشکل روبرو می شود.اما چالش اصلی این طرح مساله دیگری است.
شاید اصلی ترین مساله این طرح تعیین این است که چه فیلمهایی می تواند در این گروه نمایشی قرار بگیرد. البته قرار است به زودی نام این فیلمها از سوی شورای صنفی نمایش اعلام شود اما از حالا می توان حدس زد که اعلام این اسامی بحثهای زیادی را بر می انگیزد. تعداد این آثار در دهه های هفتاد و هشتاد شاید حدود پنجاه فیلم باشد اما رصد و معرفی تمام آنها دقت زیادی را می طلبد که نبود آن باب منازعات و مشکلات جدید را در سینما باز می کند. ناگفته نماند که حمایت مالی معاونت سینمایی از اکران این آثار هنوز کاملا مشخص نشده و در صورت عدم وجود این حمایت، طرح اکران آثار فرهنگی هرگز اجرا نمی شود و به خیل طرحهایی که سالها است در بایگانیها خاک می خورد اضافه خواهد شد.
اکران آثار فرهنگی برکات زیادی برای سینمای ما خواهد داشت.نمایش این آثار می تواند با تغییر تدریجی ذائقه مخاطبان سینما،راه را برای رسیدن آن به استانداردهای فرهنگی بالاتر باز می کند و سینماگران جوانی که آثارشان به این صورت نمایش داده می شود می توانند در برخورد مستقیم با مخاطبان خود،نظراتشان را در ساخته های بعدی خود به کار ببندند تا کم کم وارد جریان سینما شده و خون تازه ای در رگهای سینمای ما جاری کنند.البته با برنامه ریزی و اطلاع رسانی صحیح می توان از همین روند نمایش فیلمهای فرهنگی در صورت اجرا بهترین استفاده را کرد اما نباید از یاد برد که حل نکردن مشکلات ریشه ای مانند کمبود سالن، می تواند باعث شکست اینگونه طرحها شود.
اکران آثار فرهنگی از چهارم خرداد ماه آغاز می شود و امیدواریم این اقدام منجر به تنوع فیلمها و رونق سینما به خصوص برای اقشار فرهیخته جامعه مانند دانشگاهیان شود.اما نباید فراموش کرد که اقداماتی از این دست همیشه در سایه مساله کمبود سالن با خطر عملیاتی نشدن همراه است و باید ریشه این مشکلات را حل کرد.
پایان پیام/
نظر شما