حجت الاسلام عبدالکریم بهجت پور، مولف تفسیر «همگام با وحی» و عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در گفتگو با خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان گفت: حضرت امیر علیه السلام مانند دیگر صحابه تحت تعلیم مستقیم پیامبر صل الله علیه وآله بودند و بخصوص حضرت امیرالمومنین علیه السلام ویژگی خاصی در این زمینه داشتند که از جمله آن می توان به وقت گسترده و مخصوص به ایشان اشاره کرد.
وی تصریح کرد: شخص امیرالمومنین علیه السلام در روایتی در کتاب اصول کافی می فرمایند رابطه ای که پیامبر صل الله علیه وآله با من در باب قرآن داشت با هیچ کس نداشت! من دو خلوت در روز با پیامبر صل الله علیه وآله داشتم، یکی صبح و یکی عصر و در این خلوت ها هر مقدار از آیات که نازل می شد به من بیان می فرمودند.
نکته های علمی و عملی آیات ، تنزیل آنها، تفسیر آنها و همه علومی که مرتبط به این آیات بود تا روز قیامت را در اختیار من می گذاشتند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در تبیین نوع مصحف هایی که صحابه در اختیار داشتند و تفاوت آن با قرآن خاطرنشان کرد: وقتی گفته می شود حضرت علی علیه السلام یا دیگر صحابه مصحفی از قرآن فراهم کرده اند به این معناست که این مصحف چیزی بود افزون بر قرآن، یعنی قرآن بود و تفسیر قرآن.
این مصحف «روزنگار» و «به ترتیب نزول » بود
به عبارت دیگر علاوه بر قرآن بیاناتی از پیامبر صل الله علیه وآله که در توضیح ، تشریح و تفصیل برخی آیات یا همه آیات در اختیار آنها قرار می گرفت، را نیز شامل می شد.
در واقع مصاحف صحابه یا مصحف حضرت امیرعلیه السلام نوعی تفسیر بود. اما ویژگی خاصی که مصحف حضرت امیر علیه السلام داشت « روزنگار بودن» آن است. یعنی هر روز هر مقدار از آیات که نازل می شد و اطلاعات مربوط به آن آیات در اختیار حضرت قرار می گرفت.
حجت الاسلام بهجت پور افزود: از جمله ویژگی های این مصحف آن است که «به ترتیب نزول» بود یعنی همان شکلی که سوره ها نازل می شد حضرت به همان شکل ثبت می کردند چون مصحف حضرت روز نگار بود و هر روز هر مقدار از آیات که نازل می شد به ثبت می رسید و بعد اگر آیاتی احیانا باید جابجا می شد، محل این آیات را مشخص می کردند. مکی یا مدنی بودن سوره ها را توضیح می دادند.
تفصیلات آنها که ممکن بود در اختیار هیچ احدالناسی قرار نگرفته باشد - چون هنوز ظرف انتقال این معارف برای مردم فراهم نشده بود - در مصحف حضرت وجود داشت.
لذا برخی از بزرگان از دوره تابعین گفته اند که اگر مصحف حضرت امیر علیه السلام در دست بود علم فراوانی نصیب ما می شد.
اطلاعات جامع و گسترده این مصحف تنها زمان ظهور بدست ما می رسد
وی در ادامه به موضوع عرضه و ارائه این مصحف به مردم و نوع واکنش مردم با ان اشاره کرد و گفت: حضرت امیر علیه السلام این مصحف را که ترکیبی از قرآن و بیانات و توضیحات پیامبرصل الله علیه و آله بود، به مردم عرضه نیز کردند منتها برخی از مردم و گروهی که حساسیت هایی نسبت به ایشان داشتند اعلام کردند که ما به قرآن تو نیازی نداریم و نسبت به آن بی رغبتی نشان دادند و حضرت امیر علیه السلام نیز به همین دلیل از عرضه آن به شکل مستقیم و در سطح گسترده اجتناب کردند. چرا که شرایط زمانه اقتضا نمی کرد که این دانش گسترده در اختیار قرار بگیرد.
البته قاعدتا شخص ایشان و سپس فرزندان حضرت، ائمه اطهار علیهم السلام بخش هایی از این اطلاعات مربوط به قرآن را که در مصحف ایشان بوده ، را به تدریج در اختیار مدم گذاشته اند اما اطلاعات جامع و گسترده مربوط به این مصحف، مانند برخی از روایات، در زمان ظهور حضرت حجت عجل الله تعالی فرجه الشریف در اختیار جامعه قرار می گیرد.
این کارشناس علوم قرآنی تصریح کرد: روایاتی داریم که صریحا می فرماید در ایام ظهور حضرت، پشت کوفه ساختمانهایی ساخته می شود که در آنها مردم را تعلیم می دهند. تعلیم غیر از قرائت قرآن است.
یعنی تفسیر و توضیحاتی از قرآن به مردم داده می شود که مردم با آن الفت ندارند، به عبارت دیگر پیام ها، نکته های جدید و برداشت های نوینی که تا آن روز در اختیار مردم قرار نگرفته است.
لذا این که در رابطه با حضرت حجت و ظهور ایشان گفته می شود که « یاتی بقرآن جدید » یعنی همین. یعنی قرآن براساس این نکته ها و پیام های نو به قدری شادابی گرفته و واجد معارف بلند و نویی می شود که کسانی که این مضامین را می بینند احساس می کنند که قرآن جدید و نو شده و رویکرد جدیدی بر آن اشراف یافته است.
مردم قرآن علی علیه السلام را نپذیرفتند
حجت الاسلام بهجت پور یادآور شد : بنابراین امیرالمومنین علیه السلام مصحف خود را عرضه کردند اما مردم نپذیرفتند. و حتی به نظر من حضرت دو قرآن عرضه کردند یکی نوشته های نزد پیامبر صل اله علیه و آله که تنها الفاظ قرآن و به عبارتی قرآن خالص بود. چون رسول گرامی اسلام صل الله علیه وآله کاتبان وحی ای داشتند که آیات قرآنی را که نازل می شد می نگاشتند و یک نسخه نیز نزد پیامبر داشتند.
پیامبر صل الله علیه وآله هنگام فرا رسیدن ایام رحلت شان و اتمام نزول قرآن به حضرت امیر علیه السلام فرمودند که این نوشته های پیش من را در بین دو جلد قرار داده و در اختیار مردم بگذار!! اما مردم آن را نیز به دلیل اختلاف نظراتی که وجود داشت و برخوردی که با ولایت و جانشینی ایشان شد ه بود، نپذیرفتند. به نظر می رسد که حضرت 6 ماه بعد دوباره آن تفسیر را که اعم از الفاظ قرآن است ارائه کردند اما پذیرفته نشد.
پایان پیام/
نظر شما