آیا کلید تدبیر پاسخگوی لجام گسیختگی قیمت ها است؟

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، در طی دو روزی که از آغاز آزاد سازی نرخ بنزین گذشت هنوز برخی از باک ها با بنزین لیتری 400پر است اما قیمت ها با سرعت بی نظیری درحال افزایش است. این مسئله زمانی بیشتر رخ می نماید که قول های دولت مبنی بر کنترل قیمت ها پشت هم سعی در دلگرم کردن مردمی داشت که طی چند سال اخیر عمیق ترین نوسانات اقتصادی را بر مبنای گرانی های بنزین و هدفمندی یارانه و بالا و پایین رفتن دلار تجربه کردند و میدانند هرتغییری در کشور از بالا رفتن قیمت حامل های انرژی تا تغییرات نرخ دلار برروی همه چیز از پوشک نوزادان تا ویزیت دکتر سالمندان تاثیر خواهد داشت.

اقتصاددانان نزدیک به جریان دولت مانند مسعود نیلی بارها عنوان کرده اند با کنترل رشد نقدینگی مانع از افزایش نرخ تورم می شوند. رئیس جمهور و معاون اول او نیز چندین بار تاکید کرده اند عدد تورم در سال 93 بیش از 25 درصد نخواهد بود. با این وجود رشد قیمت بنزین التهاب های بسیاری را برای مردم ایجاد کرده است.
کشتی آرایی رئیس اتحادیه طلا و صراف تهران در این رابطه گفت: اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها اثری در قیمت سکه ندارد. با این وجود بهای سکه در بازار تهران به مرز یک میلیون تومان نزدیک شد. در بازار جهانی قیمت طلا نیز نزدیک به یک دلار افزایش داشته است. اما طلافروشان بازار تهران نقل می کنند افزایش قیمت سکه، تحت تاثیر جو روانی بازار رخ داده است. همچنین قیمت دلار نیز در بازار تهران با رشد همراه بود و به مرز 3 هزار و 300 تومان رسیده است. صرافان بازار تهران، تلاش بانک مرکزی برای یکسان سازی نرخ ارز را دلیل اصلی این رشد قیمت می دانند.

افزایش قیمت بنزین حداقل در کوتاه مدت بر هزینه های جاری بخش های تولیدی کشور اضافه می کند. اما برآوردها نشان می دهد قیمت بنزین تنها به اندازه 7 درصد بر قیمت تمام شده حمل و نقل اثر دارد. البته تجربه اجرای فاز اول طرح هدفمندی یارانه ها با رشد 7 برابری هزینه ها همراه بود ولی براساس گفته های مدیران دولت یازدهم، رشد قیمت ها در این فاز از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها کنترل می شود.
 

میثم مظفر، مدیرعامل این سازمان با بیان اینکه افزایش 25 درصدی نرخ کرایه تاکسی برای سال 93 بدون احتساب افزایش نرخ حامل های انرژی محاسبه شده است، تصریح کرد: در صورتی که دولت محترم تصمیمی مبنی بر تغییر در نرخ بنزین بگیرد ناگزیر نرخ های تاکسی نیز مجددا تغییر خواهد کرد.

به گفته مظفر؛ سازمان تاکسیرانی پیشنهاد اختصاص یارانه ای را برای تاکسی ها به دولت ارائه کرده است که در صورت موافقت دولت، بار افزایش نرخ بنزین بر دوش مسافران نخواهد بود که البته با واکنش تا کسی داران این مسئله نه تنها برای مسافران بار مالی دارد بلکه بار روانی نیز دارد زیرا برخی از تاکسی داران نرخ ها را تا شصت در صد افزایش دادند و مسیرهای 500 تومانی تا هشتصد تومان افزایش نرخ داشته است و در این میان هرگونه اعتراض به راننده با واکنش تند آنها روبرو می شود.

مظفر همچنین با بیان اینکه از ابتدای اردیبهشت 93 نرخ های جدید در تاکسی ها اعمال می شود، گفت: برچسب های جدید پس از تنظیم تاکسی مترها بر اساس نرخ های جدید بر شیشه جلویی تاکسی ها نصب می شود که تاکسیرانان و مسافران باید بر اساس آنها کرایه را پرداخت و دریافت کنند.

نویسنده کتاب «اقتصاد سیاسی مناقشه اتمی ایران» با بیان اینکه همچنان با اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها مخالف هستم، گفت: احتمال می دهم در اثر اجرای آن یک تورم نسبتا بالا و فراتر از آنچه که گفته می‌شود ایجاد ‌شود. دولت اعلام کرده است امسال تورم در حدود 25 درصد است، اما به نظر من اگر قیمت سوخت (بنزین و گازوئیل) افزایش یابد، رقم تورم نیز بسیار بالاتر می‌رود ولی اگر قیمت سایر خدمات شهری مانند آب، برق، گاز و تلفن در همین حدی که امسال افزایش یافته بالا رود، تورمی در حدود 25 تا 30 درصد خواهیم داشت.

رنانی با بیان اینکه افزایش قیمت سوخت اثر متفاوتی بر اقتصاد ایران دارد، خاطرنشان کرد: افزایش قیمت سوخت شعله تورم را در اقتصاد ایران گسترش می‌دهد و اگر کبریت افزایش قیمت سوخت زده شود، منفجر خواهند.
 

این استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان با اشاره به اینکه واکنش مردم در این رابطه نیز افزایش جو گرانی را ایجا می کند، گفت: بنزین برای مردم ایران یک کالای معیار است، کالایی که خط کش است و مردم به آن نگاه می‌کنند و تصمیم می‌گیرند. مانند ارز و طلا که این ها هم برای ایرانیان تبدیل به کالای معیار شده اند. زمانی که جامعه به آمارهای رسمی اعتماد ندارد و یا آمارهای رسمی منتشر نمی‌شود و یا دستکاری شده منتشر می‌شود و یا حتی به صورت صحیح اعلام می‌شود اما مردم به آن اعتمادی ندارند، این کالاها برای آنها تبدیل به کالای معیار می‌شود.

رنانی با بیان اینکه قیمت بنزین بر مردم یک اثر روانی دارد، خاطرنشان کرد: سهم بنزین در هزینه‌ها 10 درصد است و زمانی که قیمت بنزین دو برابر می‌شود، باید هزینه‌ها نیز 10 درصد افزایش یابد. اما تحلیل مردم اینگونه نیست و کرایه‌ها و هزینه حمل و نقل نیز دو برابر می‌شود، زیرا تصور می‌کنند قیمت همه اجناس نیز دو برابر می‌شود. وی ادامه داد: اثرات روانی را مردم آزاد می‌کنند و هیزم تورم را نیز دولت قبلی، زیر دیگ اقتصاد کشور قرار داده که منجر به ایجاد یک موج تورمی می شود و این موج، پیامدهای منفی را برای توسعه اقتصاد به دنبال خواهد داشت.

در این میان مسکن نیز از دور رقابت برای گرانی دور نمانده است. مصطفی قلی‌خسروی، رئیس اتحادیه املاک کشوری با بیان اینکه در سال 93 افزایش قیمت را در بازار مسکن تجربه خواهیم کرد، گفت: افزایش شاخص تورم بانک مرکزی و همچنین افزایش قیمت بنزین در سال 93 از عوامل زمینه‌‌ساز بالا رفتن قیمت مسکن هستند.

موضوع دیگری که در این زمینه وجود دارد، تاثیر روانی که است افزایش قیمت بنزین در بازار ایجاد می کند. آنچه مهم است و بیشتر به افزایش قیمت ها در جامعه می انجامد انتظارات تورمی است و جنبه روانی افزایش قیمت بنزین که تأثیر بیشتری بر قیمت ها خواهد داشت. داستان رانندگان تاکسی‌ که بهانه بالا بودن قیمت سوخت را می گیرند تا دست فروش کنار خیابان موضوعی است که این روزها نیز به کررات میان گفت و گوی عامیانه مردم تکرار می شود.
پایان پیام/