نگاهی به آداب و رسوم مازندرانی ها در آغاز سال جدید

خبرگزاری شبستان// مازندران

نوروز توام با آداب و سنت‌های ویژه‌ای است که این آداب در زندگی و عمق فرهنگ جامعه ایرانی ریشه دارد که ریشه‌دار بودن آداب و رسوم در فرهنگ و جامعه یکی از علل پایداری آداب و سنت‌ها، است.

آداب و رسوم نوروز مازندرانی ها با گذشت چندین سال، تغییراتی کرده و بر بسیاری از آنها، خاک غفلت نشسته اما هنوز در نقاطی از این استان زیبا، این آیین پا برجا مانده و علاوه بر اهمیت و توجه به آن در این دیار در نقاطی از کشور نیز مورد استقبال سایر اقوام ایرانی قرار گرفته است.

نوروزخوانی

نوروزخوانی، گونه‌ای از آوازخوانی ایرانی است که در گذشته‌های دور در سرزمین پهناور ایران اسلامی رواج داشت که در حال حاضر این آیین بیشتر در مناطق کوهستانی و دشت استان‌های مازندران اجرا می‌شود.

اشاعه و احیا فرهنگ بومی در میان نسل جوان، شناخت اشعار بومی، حفظ و شناساندن اصالت زبان و پوشش بومی، حفظ و صیانت از فرهنگ و هنر بومی از اهداف برگزاری آیین نوروز خوانی است.

آیین نوروزخوانی در مازندران به شکل های مختلف اجرا می شود مانند اینکه چوپانان، زنگوله‌‌اى به دست مى‌‌گیرند و با تکان دادن زنگوله و ایجاد سر و صداى بسیار، وارد روستا مى‌شوند. در جلوى خانه‌ها با آهنگ مخصوص، اشعارى را که به مناسبت فرا رسیدن عید نوروز سروده شده، مى‌خوانند و از صاحب خانه مژدگانى فرا رسیدن بهار را مى‌‌گیرند.

بانوى خانه، ‌دادن مژدگانى را شگون مى‌داند و مقدم چوپانان را به عنوان پیام‌آوران بهار، ‌گرامى مى‌دارد. چوپانان کیسه‌اى در دست مى‌گیرند که طنابى به آن وصل است؛ کیسه را به داخل خانه مى‌اندازند و کدبانو در آن تخم‌مرغ، شیرینى، قند، چاى و غیره به رسم هدیه مى‌بندد.

بازدید از مزار درگذشتگان و خیرات برای آنها در آستانه تحویل سال نو

بازدید از مزار درگذشتگان و خیرات برای آنها در آستانه تحویل سال نو در آخرین پنج شنبه سال از آدابی است که در گذشته انجام می‌شد اما امروز به دلیل تغییر نوع و سبک زندگی این سنت‌ها کمرنگ‌تر شده است.

مادرمه

اولین روز هر ماه تبری، مارمه mare meh محسوب می شود. به اعتقاد و باور مردم مازندران، هرصاحب خانه، در این روز از یک نفر که خوش قدم است می خواهد تا اولین کسی باشد که وارد خانه او می شود و تا آمدن او، دوست ندارد کسی وارد خانه اش شود و به اصطلاح مارمه او را بشکند.

شخصی که مادرمه را انجام می دهد اگر از اهل همان خانه بود، دقایقی قبل از تحویل سال، با گل، سبزه و قرآن مجید و در حالیکه او و سایر افراد خانواده لباس نو پوشیده اند از خانه خارج می شود و بعد از تحویل سال نو، با پای راست، قدم به داخل خانه می گذارد. با سلام و صلوات و تبریک گفتن سال نو، وارد تک تک اتاق های خانه می شود. سپس گل و قرآن سبزه را روی سفره می گذارد و عیدی خود را از بزرگ خانواده می گیرد و همگی با خوردن شیرینی، دعا می کنند که سال خوب و پربرکتی را درپیش داشته باشند.

آش ترش

یکی از رسم های زیبا در مازندران در چهارشنبه سوری این است که در چهارشنبه آخر سال، آش ترشی که آش گزنه هم نامیده می شود، می پزند و بین همسایه ها پخش می کنند و به نیت مردگان خیرات می دهند.

این آش به دلیل سبزی های محلی مانند گزنه، انارریجه، زولنگ ، اوجی، کدو و ... یکی از غذاهای بسیار مغذی محسوب می شود.

گفتنی است، آیین‌های مختلف بومی و محلی مانند سرنانوازی، چیدن هفت سین، دید و بازدید از خویشان و دوستان از جمله رسومی است که در مازندران هنوز پایدار است و نشان دهنده طراوت و شادابی مردم این استان برای آغاز سال جدید است.

پایان پیام/

گزارش: معصومه علیزاده