علی اصغر شادروان، کارگردان فیلم «تیر باران»که سال 65 در مورد زندگی شهید محمد علی اندرزگو ساخته شده، در گفت و گو با خبرنگار شبستان به بهانه روز معلم در مورد اینکه چرا زندگی معلم شهید مرتضی مطهری یا سایر چهره های برجسته انقلاب،به صورت فیلم و یا سریال ماندگار درنمی آیند، گفت: زندگی شخصیت های مهم علمی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی که جنبه ملی دارند، معمولاً در تمام دنیا با مخارج دولتی (ملی) به صورت فیلم و یا سریال درمی آیند، چرا که ماندگاری در سینما اثرگذارتر از دیگر رسانه هاست. معمولاً در این زمینه بخش خصوصی به ندرت عمل می کند مگر اینکه به صورت سفارشی از کمک های ملی برخوردار باشد.
وی افزود: در ابتدای انقلاب اسلامی به خصوص در دهه شصت اینگونه آثار توسط حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، بنیاد مستضعفان، بنیاد سینمایی فارابی و صداوسیما تهیه و تولید می شدند. زندگی و مبارزات شهید اندرزگو، میرزا کوچک خان جنگلی، شهید مدرس و ... از جمله این آثار بود و باید بگویم هر چهار ارگان نامبرده از کمک های مالی دولتی برخوردار بودند.
وی افزود: در ابتدای انقلاب اسلامی به خصوص در دهه شصت اینگونه آثار توسط حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، بنیاد مستضعفان، بنیاد سینمایی فارابی و صداوسیما تهیه و تولید می شدند. زندگی و مبارزات شهید اندرزگو، میرزا کوچک خان جنگلی، شهید مدرس و ... از جمله این آثار بود و باید بگویم هر چهار ارگان نامبرده از کمک های مالی دولتی برخوردار بودند.
امروز حوزه هنری دژ مستحکم ساخته و بنیاد فارابی نورچشمی هایش را می نوازد
شادروان در ادامه با اشاره به عدم توجه کارفرمایان فرهنگی به زندگی مفاخر کشور گفت: کم کم از نیمه دوم دهه هفتاد به بعد با تغییر مدیریت ها، ارگان های ذکر شده از تهیه اینگونه تولیدات شانه خالی کردند، بنیاد مستضعفان تبدیل به یک کارفرمای غیرهنری شد، حتی امور سینمایی، خود را تعطیل کرد و سینماهای خود را به بخش خصوصی (پسرخاله ها) واگذار کرد. حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی از هنرش کم کرد و به ساختن کاخ و دژ روی آورد. همین حوزه هنری روزگاری با چند اطاق کوچک سالانه پنج تا شش فیلم و سریال فاخر به خصوص در زمینه دفاع مقدس می ساخت.
این کارگردان ادامه داد: اکنون حوزه هنری بیش از صد اطاق دارد ولی در سال به یک یا دو فیلم نازل بسنده کرده و به حدی تولیداتش نازل شده اند که سینماها با اکراه آنها را به نمایش می گذارند. بنیاد فارابی هم کم کم سیاستش به اصطلاح حمایتی و هدایتی شد، آنهم از نور چشمی ها و پسرخاله ها و دیگر کاری به محتوا و فاخر بودن نداشت.
اکثر تله فیلمهای صداوسیما فاجعه بار و مروج لوده بازی اند
وی با اشاره به تولیدات تلویزیونی و ضعف آنها در زمینه معرفی مفاخر انقلاب افزود: صداوسیما هنوز گهگاهی بعضی از تولیداتش نیمه فاخر مانده اند، البته نه مانند تولیدات دهه شصت و نه تله فیلمهایش. اکثر تله فیلمهای صداوسیما فاجعه بارند. مدتی هم هست که صد و سیما به ساختن تولیدات به اصطلاح خودش طنز یا سرگرم کننده آنهم از نوع لوده بازی و ادا درآوردن های سطحی روی آورده. صداوسیما برای اینکه نقیصه را رفع کند برای معرفی شخصیت های فاخر به یک سری تولیدات مصاحبه ای و تکراری که تاریخ مصرفشان سالهاست تمام شده روی آورده.
شادروان در ادامه این مصاحبه در پاسخ به سوالی در مورد دلایلی کم کاری خود به یکی از آنها اشاره کرد و گفت: در سال 1388 طرحی را به سیما فیلم ارایه دادم که مقبول واقع شد و با بنده برای نگارش فیلمنامه قرارداد بستند. بعد از نوشتن فیلمنامه شورای اول آن را تصویب کرد، شورای عالی به فیلمنامه کد داد، بودجه آن تصویب و تهیه کنند به بنده معرفی شد. وقتی قصد شروع کار را داشتیم گفتند دست نگهدارید و وقتی پرسیدیم چه شده گفتند مدیر بخش دفاع مقدس عوض شده. وقتی گفتیم این مراحل دو سال طول کشیده عنوان شد مدیر خوشش نیامده، و وقتی گفتم مدیر بنده را ندیده، عنوان شد منظور قیافه شما نیست، از متنی که شورای اولیه و شورای عالی در طول دو سال تصویب کرده اند خوشش نیامده.آنجا بود که فهمیدم سلیقه افراد چقدر در کار فاخر موثر است چون هنوز که در سال 1390 هستیم آن کار پا در هوا مانده .
نگاه سطحی بازخوانان متون و عاری بودن از دانش درام نویسی کلاسیک ضعف سینمای ما
شادروان در مورد دلایل ضعیف شدن تولیدات تصویری گفت: چندعامل به شرح ذیل باعث تضعیف سینما و تولیدات تصویری ما شده.نگاه سطحی بازخوانان متون و عاری بودن اکثر آنها از دانش درام نویسی کلاسیک و سخت گیری بیش از حد سلیقه ای و بی تجربه بودن اکثر بازخوانان از عوامل مهم است. این بی تجربگی خود عاملی شده اند تا خبرگان واقعی سینما یا کنار بکشند و یا روی به یک سری تولیدات بی هویت بنمایند.همچنین حضور دلالان و واسطه های سطحی نگر و نفوذشان بر روند تولید از طریق راوبط و روشن نبودن خط قرمزها و مکتوب نشدن آنها برای مراجعین از دیگر عوامل ضعف تولیدات سینمایی این سالها است که این عامل آخر خود باعث می گردد که بعضی از مدیران به شکل سلیقه ای و من درآوردی خط قرمز منظور کنند.
این کارگردان با اشاره به عدم شفافیت و چند پهلو بودن نظرات بازخوانان متون فیلمنامه ها در مراکز مختلف تصریح کرد: اکثر ارگان های دست اندرکار و تصمیم گیرنده حاضر نیستند اشکالات بازخوانان خود را که بر یک متن گرفته اند به صورت مکتوب ارایه دهند اگر ایراد بازخوانان به حق است که پاسخ باید مکتوب و مهر شده تحویل صاحب اثر داده شود. اما ایراد بازخوانان متون گاهی بدین شکل است: فیلمنامه خوب است ولی حالا وقت مطرح کردن این جور حرفها نیست، جنبه دراماتیکی ندارد غلط املایی دارد و ...این گونه ممیزی ها تاکنون لطمه بزرگی به سینما وارد کرده و راه برای فیلم هایی چون شارلاتان و امثال آن در سینما باز شده است .
ب بسم الله تا ت تمام سینما تمام و کمال دولتی است
وی افزود:البته از یاد نبریم که از ب بسم الله تا ت تمام سینما تمام و کمال دولتی است. به تجربه ثابت شده در تمام دنیا سینمای دولتی پایدار نبود.
شادروان در ادامه بررسی دلایل ضعف تولیدات بصری،شبیه شدن سینما و تلویزیون را عاملی مهم قلمداد کرد و گفت: مشابه شدن سینما و تلویزیون به لحاظ محتوا و ساختار و عوامل در صورتی که سینما و تلویزیون دو مقوله جدا از هم هستند اتفاق خوبی نیست اما دلیل آن بسیار جالب است.علت مشابه شدن سینما و تلویزیون کشور ما این است که بازخوانان و ممیزان و نظریه پردازان سینما و تلویزیون از نظر سلیقه و خواستارهای سیاسی و اجتماعی کپی هم هستند . جدیداً قصه هایی که با آدم های شناخته شده در تلویزیون عرضه می شوند، توسط بعضی از ناسینماگران با همان سبک و سیاق به سینما تحمیل می شوند در نتیجه تماشاچی چون اختلافی در این دو نمی بیند ترجیح می دهد در خانه بنشیند و به تلویزیون بنگرد، در اکثر ممالک تلویزیون از سینما کپی برداری می کند ولی در کشور ما این سینماست که از تلویزیون کپی برداری می کند
این کارگردان در پایان انحصاری شدن سینما برای اقلیتی خاص، عدم جسارت برای نوآوری در نتیجه روی آوردن به آثار کلیشه ای و پدر خواندگی بازخوانان و ممیزان تهران نشینی بر متون نویسندگان خارج از تهران خاصه در تلویزیون را از دیگر عوامل ضعف تولیدات تصویری در سالهای جاری برشمرد.
پایان پیام/
نظر شما