حجت الاسلام جعفر انصاری: مساجد به عنوان پایگاه اثرگذار دینی و با وجود تشکیلاتی همچون امام جماعت، هیئت امنا و بسیج، مردمی‌ترین مرکز برای تحقق و تبیین جهاد اقتصادی به شمار می‌آید.
در حال حاضر کشور ما باید مسئله جهاد اقتصادی را نه فقط در حد شعار و بیان، بلکه به معنای واقعی جدی بگیرد، از این رو ائمه جماعات باید این مسئله را به صورت واضح و آشکار برای مردم تبیین کنند.
قدم اول در تحقق این شعار آشنا کردن مردم با فرهنگ صرفه‌جویی است، وظیفه مساجد تقویت فرهنگ صرفه‌جویی و قناعت به ویژه در انرژی است. مسئله صرفه‌جویی و اجرایی کردن آن در خود مسجد نیز یکی از اساسی‌ترین موضوعاتی است که ذیل مسئله جهاد اقتصادی باید به آن توجه شود، صرفه‌جویی و پرهیز از مصرف های غیرضروری، مهم‌ترین بعد جهاد اقتصادی است که لازم است این موضوع نیز برای مردم تبیین شود، مسجد با توجه به رفت و آمدی که همه اقشار جامعه به این پایگاه عبادی دارند، بهترین مکان برای تبیین و اجرایی شدن جهاد اقتصادی است که پیروزی در آن را ممکن می‌سازد.
یکی دیگر از ابعاد جهاد اقتصادی، کار و تلاش و اهمیت دادن به آن است. بسیاری از فسادها و نابسامانی‌ها جامعه از بیکاری نشات می گیرد. در این زمینه نیز مساجد می توانند نقش مهمی داشته باشند که شناسایی جوانان بیکار و ایجاد شغل برای آنها با پس‌انداز‌های مردمی و تأسیس صندوق‌های سرمایه‌گذاری در مسجد به عنوان یک نهاد غیردولتی و مردمی می تواند در این امر تأثیرگذار باشد. چرا که مسجد ضمن ایجاد تعاون، همکاری و مشارکت در میان مردم در تولید و ایجاد اشتغال نیز نقش مهمی دارد که این مهم نیازمند برنامه‌ریزی جدی و دقیق در سراسر کشور برای اجرایی شدن آن است.
در فرهنگ جهاد اقتصادی، کار کردن به منظور افزایش ثروت فردی و ثروت ملی یک امر پسندیده تصور می‌شود. در فرهنگ اسلامی کار کردن برای تأمین رفاه خانواده همچون جهاد تلقی شده است و در قرآن مجید آمده است: "لیس للانسان الا ما سعی". پس مفهوم و معنای جهاد اقتصادی فراهم کردن مقدمات تولید کالا و خدمات است.
مفهوم جهاد اقتصادی افزایش مصرف، آن هم مصرف انواع کالاهای خارجی نیست. باید تولیدی در کشور وجود داشته باشد تا مردم آن را مصرف کنند. در شرایط کنونی میانگین درآمد سرانة ملی ایران نسبت به میانگین جهانی 30 درصد کمتر است و بدیهی است که رفاه و سلامت و اخلاق که از شاخص‌های پیشرفت و جهاد اقتصادی هستند زمانی اتفاق می‌افتد که قدرت تولید ثروت ایرانیان بالا رود، مساجد در زمینه افزایش تولید داخلی نیز می توانند نقش تاثیرگذاری ایفا کنند که ایجاد کارگاه های صنایع دستی و هنرهای دستی ویژه بانوان و مشاغل صنعتی برای براداران اگرچه خودکفایی کشور را در طولانی مدت به دنبال دارد ولی در نهایت و در آینده برای کشور ثمرات بسیاری به دنبال دارد.
مساجد باید در عرصه اقتصادی فکر جهادی تولید کنند
بهره‌گیری از ایده‌های متخصصان مشاوران اقتصادی کاردان و دلسوز در مساجد و راهنمایی مردم، اشاعه و ترویج فرهنگ وقف و انفاق در جامعه، تقویت و بهره‌گیری صحیح از منابع و ثروت کشور و اصلاح مسیرهای انحرافی از دیگر مواردی است که مساجد با رفت و آمدی که مردم در این پایگاه عبادی دارند می‌توانند نقش تأثیرگذار در تحقق جهاد اقتصادی ایفا کنند.
با توجه به اینکه قرض الحسنه سنتی دینی و مورد تاکید اسلام است نه دستاورد تمدن غرب ترویج فرهنگ مشارکت در فعالیت های قرض الحسنه به ویژه قرض الحسنه مساجد و تببین برکات این موضوعات می تواند راهکاری برای رسیدن به عدالت اقتصادی و رفع مشکلات معیشتی مردم باشد.
یکی دیگر از ضروریات جامعه ما که مساجد و ائمه جماعات در اجرایی کردن و تبیین آن می‌توانند نقش ایفا کنند، تبیین مفهوم اقتصاد اسلامی در میان مردم است که این مسئله در تحقق شعار سال نیز تأثیرگذار است. اگر اقتصاد اسلامی به معنای واقعی برای مردم معرفی شود و مسایلی همچون ربا و رشوه جدا از اقتصاد اسلامی معرفی شود مردم به دنبال کسب درآمد غیرمشروع نمی‌روند و زمینه ثروت‌های بادآورده برای عده‌ای و ضرر و تحمیل هزینه‌های اقتصادی به جامعه فراهم نمی‌شود.
عضو گروه اقتصاد موسسه آموزشی وپژوهشی امام خمینی (ره)
نظر شما