حجت‌الاسلام امیرمحسن عرفان، استاد مرکز تخصصی مهدویت در گفتگو با خبرنگار حوزه مهدویت خبرگزاری شبستان بااشاره به پیوند میان رسانه و مهدویت، گفت: با کمال تأسف در جامعه، تلقی کارشناسان رسانه از دین تلقی دین رسانه‌ای است. یعنی مضامین انحصاری دین که از رسانه به منظور ابزار انتقال معانی استفاده می‌شود، درحالی که رسانه دینی یعنی بهره‌گیری از رسانه‌ها در جهت تحقق اهداف دینی.
وی بااشاره به اینکه در جامعه اسلامی نیازمند رسانه دینی هستیم نه دین رسانه‌ای، خاطرنشان کرد: این درحالی است که رسانه خادم است و مخدوم آن دین، بنابراین رسانه در ایران باید در راستای خدمت دینی باشد و دین است که برای رسانه توشه‌ساز است.
حجت‌الاسلام عرفان با بیان اینکه رسالت رسانه زمینه‌ساز در عرصه گفتمان مهدوی عبارت است از روح حاکم در فعالیت رسانه‌ای، گفت: رسالت رسانه باید مشخص، روشن، دست‌یافتنی و برخوردار از اولویت باشد و به ترسیم جامعه منتظر قبل از ظهور بپردازد.
این پژوهشگر مهدوی اظهارداشت: اگر طرفین روابط اجتماعی در جامعه غیرالهی حاکم و مردم هستند. در جامعه منتظر امام و امت است، ماهیت رسانه در جامعه غیرولایی ایجاد قدرت و در جامعه منتظر محبت است، همچنین فرهنگ سیاسی حاکم بر رسانه در جامعه غیرولایی سلطه‌پذیری و در جامعه منتظر ولایی و سلطه‌ستیز است.
وی هدف رسانه در جامعه غیرالهی را اقناع مردم و در جامعه منتظر انتقال ارزش‌ها دانست و گفت: نوع فعالیت رسانه در جامعه غیرولایی توجه به همه امور و در جامعه منتظر انتخاب فعالیت‌های ارزش‌آفرین است.
حجت‌الاسلام عرفان با بیان اینکه رسالت رسانه زمینه‌ساز تحقق جامعه منتظر است، تصریح کرد: در راستای این تحقق نیازمند ترویج باورهای مهدوی، ارزش‌های مهدوی و رفتارهای مهدوی بر گفتمان مهدویت هستیم.
این پژوهشگر مهدوی با بیان اینکه رسانه ما در عرصه مهدویت رسانه منفعل است نه فعال. به شاخص های رسانه منفعل پرداخت و گفت: موقت در عرصه منجی‌باوری، سطحی کارکردن نسبت به مخاطبان، ناقص و غیرفراگیر، سوءاستفاده از آموزه مهدویت، مبتنی بر تصویر وارونه از آموزه مهدویت، اعتماد بر شخصیت‌ها، مورد انتقاد خواص، محصول‌گرا و عدم توجه به مقتضیات زمان از شاخصه‌های رسانه منفعل در جامعه است.
وی بااشاره به ویژگی‌های رسانه فعال در عرصه مهدویت، گفت: تأثیرگذاری پایدار در عرصه منجی‌باوری، دید راسخ و عمیق، فراگیربودن نسبت به مخاطبان، حسن استفاده، مبتنی بر تصویر واقع‌بینانه، متکی بر منابع اصیل مهدوی و پژوهشگران، عوام‌فهم و خواص‌پسند، کیفیت‌گرا و زمان آگاه‌بودن نیز از شاخصه‌های رسانه فعال است.
حجت‌الاسلام عرفان با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین آسیب‌ها در عرصه رسانه مهدوی منفعل‌بودن است، به آسیب‌های رویکرد رسانه‌ای اشاره کرد و گفت: آسیب‌های رویکرد رسانه‌ای تدبیری و اجرایی، محتوایی، آسیب‌های رویکردی و روش‌گانی نیز از مهم‌ترین آسیب‌ها هستند.
این پژوهشگر مهدوی عدم مدیریت در مواجه با دشمنان و شبهات مهدوی را ازجمله آسیب‌های تدبیری و اجرایی دانست و گفت: مدیران رسانه‌ای ما مبتلا به احساس امنیت کاذب هستند و هنوز تلاش گسترده‌ای در راستای رصد فعالیت‌های دشمن، تحلیل فعالیت‌ها و جواب رسانه‌ای به فعالیت‌ها نکرده‌اند.
وی خاطرنشان کرد: آسیب تدبیری عدم مسئولیت، فقدان زمان آگاهی و مدیریت‌های لحظه‌ای و مناسبتی ازجمله آسیب های رسانه در توجه به آموزه مهدویت است. این درحالی است که در رسانه ما آموزه مهدویت منحصر شده به کارهای بلندمدت و کلان.
حجت‌الاسلام عرفان بااشاره به نخستین آسیب محتوایی رسانه، گفت: رویکرد رسانه‌ای به مهدویت کهنه‌گرا و ساختار زده است. با نگاه اجمالی به برنامه‌های رسانه به روشنی می‌توان دریافت که برنامه‌ها در قالب گفت‌وگو، میزگرد، مستند و ترکیبی بوده و نوآوری و ابتکار در قالب و محتوا کمتر دیده می شود.
این پژوهشگر مهدوی دومین آسیب محتوایی رویکرد رسانه‌ای به مهدویت را غیرتخصصی‌بودن دانست و گفت: با کمال تأسف درمی‌یابیم رسانه‌ها با تکیه بر احساسات، دین‌داری سطحی و عامیانه و گاه بدون چهارچوب فکری به جامعه تزریق می کنند و بسیاری از برنامه‌ها نه در قالب برنامه عمیق که بیشتر سطحی و مبتنی بر احساسات است.
وی ادامه داد: سومین آسیب محتوایی رویکرد رسانه‌ای به مهدویت، طرح مباحث غیرضروری و انحرافی است. به این معنا که امروز در رسانه‌ها به جای توجه به ظرفیت این آموزه مسایلی مطرح می‌شود که یا اصلا فایده‌ای ندارد و یا فایده‌ای به حدی اندک است که به هیچ روی صرف سرمایه را توجیه نمی‌کند.
حجت‌الاسلام عرفان بااشاره به آسیب‌های رویکردی و روش‌گانی، اظهارداشت: فقدان ارزیابی‌های مستمر نخستین آسیب این رویکرد است. به این معنا که رسانه‌ای که دارای اتاق مهندسی فکر و تحلیل نیست، نمی‌تواند نوآور و پیشتاز محسوب شود.
این پژوهشگر مهدوی با بیان اینکه رسانه‌ها در عرصه مهدویت باید عملکردها را با اهداف مقایسه و در عمل نسبت به رفع برنامه‌های ضعیف اقدام کنند، تصریح کرد: رسانه در عرصه مهدوی باید در راستای اهداف پیش‌رو به نقادی مستمر بپردازد.
وی گفت: دومین آسیب رویکردی روش‌گانی در رسانه فقدان رویکرد راهبردی است، همچنین کمیت‌گرایی، سطحی‌گرایی به جای کیفیت‌گرایی نیز سومین آسیب این رویکرد است.
پایان پیام/
نظر شما