به گزارش خبرنگار شبستان، در آستانه برگزاری سی و دومین دوره جشنواره بین المللی فیلم فجر،سینمای ایران یکی دیگر از اساتید خود را از دست داد.پایه گذاران سینمایی که امروز در فضای هنری کشور وجود دارد،این روزها آرام آرام به خاطراتی ماندگار در ذهن علاقه مندان سینما تبدیل می شوند و مازیار پرتو کی از آخرین اسطوره های بود که خاطره شد.
پرتو در سال 1312 در تهران به دنیا آمد و در کارنامه کاریش فیلمسازی و تدوین هم دیده می شود اما همه او را به عنوان مدیر فیلمبرداری می شناسند. او که از هنرستان صنعتی تهران دیپلم گرفته بود،پس از شرکت در کلاسهای هیأت اعزامی عکاسی و فیلمبرداری دانشگاه سیراکیرز آمریکا در رشته های مختلفی همچون لابراتوار، دکور، گریم، بازیگری و فیلمبرداری فعالیت خود را آغاز کرد.او که به عنوان فیلمبردار در استخدام وزارت فرهنگ و هنر بود، با فیلم «شب نشینی در جهنم»(1335)به کارگردانی موشق سروری فعالیت خود در سینما را آغاز کرد.
همانگونه که گفته شد پرتو در بخشهای مختلفی از سینمای آن روزگار ایران فعالیت می کرد اما تقدیر خواسته بود که او فیلمبردار خوبی برای سینمای ایران شود و اولین کار او در مقام فیلمبردار،رفتن پشت دوربین فیلم«زمزمه محبت»(1344)است.پرتو یکی از پر کارترین مدیران فیلمبرداری ایران بود و در کنار نصرت الله کنی و احمد شیرزادی یکی از بهترین فیلمبرداران سینمای ایران در ده چهل بود.
در دهه چهل،فیلمبردار در سینمای ایران جایگاه مهمی داشت.آن زمان بسیاری از کارگردانان سینما در ایران یا در واقع کارگردان تئاتر بودند یا تنها تجاری بودند که به قصد بهره بردن از سینما وارد این کار شده بودند و هیچ دانشی از نحوه تولید فیلم نداشتند.اینجا بو که مدیر فیلمبرداری نقش مهم را سر صحنه بازی می کرد و فیلمنامه را دکوپاژ می کردند و پس از آن روی میز تدوین به فیلم کل می دادند.پرتو در دوارن اوج کار خود در دهه چهل بسیاری از فیلمسازان نابلد یا جوان را در سینمای ایران راه انداخت و نام او در عنوانبندی بیش از چهل فیلم به چشم می خورد.
سبک وی در فیلمبرداری روی دست مشهور است، و آثاری که از وی با این سبک وجود دارند جزو یادمان ماندگار کلاس سینمای ایران هستند. فیلم کوتاه ندامتگاه زنان، هنوز به عنوان یک الگوی کلاسیک و درسی دوربین روی دست مورد استفاده قرار میگیرد. نورپردازی او، بیشتر حسی و پیچیدهاست، تا ساده و آکادمیک. به سختی میتوان منابع نورش را در پلانهای وی یافت، و اگر سایهای به چشم بخورد، جزئی از چشم نوازیهای تصویری است که میپردازد. هنر وی آنجا به اوج میرسد که نورپردازی و حرکت روی دست را تلفیق میکند.
مهارت پرتو به قدری بالا بود که وقتی کارگردان جوانی به نام مسعود کیمیای ی خواست دومین فیلم خود را با مضونی اجتماعی جلوی دوربین ببرد،از پرتو دعوت کرد تا پشت دوربین او قرار بگیرد و تصاویر مازیر پرتو از جمله نقاط قوت مهم این فیلم بود و فصل حمام این فیلم یکی از فراموش نشدنی ترین تصاویر سینمای ایران است.
پرتو بعد از انقلاب همچنان یکی از تاثیر گذار ترین مدیران فیلمبرداری سینمای ایران باقی ماند.از درخشانترین فعالیتهای او،همکاری با علی حاتمی برای تصویربرداری بخشی از سریال به یاد ماندنی«هزاردستان»است.فیلمبرداری سریال «امام علی»هم توسط او انجام شد و پرتو تا زمانی که مشغول به کار بود،یکی از بهترین مدیران فیلمبرداری سینمای ایران باقی ماند.
چند سال پیش بود که او خود را بازنشست کرد و برای زندگی به آمریکا رفت.خوشبختانه تجربیاتش در فیلم «قیصر» را در مستند«قیصر،چهل سال بعد»ساخته مسعود نجفی به جوانان علاقه مند انتقال داد اما افسوس که گوشه نشین و غربیت نشنی او جای انتقال تجربیاتش به نسل جوانان فیلمسازان و فیلمبرداران را هرگز پر نکرد.
حالا پرتو پس از یک دوره بیماری قلب از بین ما رفته و قرار است در آمریکا به خاک سپرده شود.باید امیدوار بود تا هنوز نسل قدیم سینماگران ایرانی در کنار ما هستند،بتوان از تجربیات گرانبهای آنها برای رشد سینمای ایران استفاده کرد تا فرصت آموختن از دست نرود.
پایان پیام/
نظر شما