خبرگزاری شبستان: در نظام جمهوری اسلامی ایران که با فداکاری و ازجان گذشتگی یک ملت، به ثمر نشسته است، نهادهای مختلفی در راستای تثبیت نظام و خدمت به خلق خدا تعبیه کرده است. از مهمترین نهادهای مهم نظام که وظایف و رسالت مهمی را بر دوش دارند، مجلس و دولت است. اجرای صادقانه مسئولیت ها، تلاش برای بهبود امور مربوطه، حفظ پاکی و خلوص نیت و تعامل سازنده با سایر نهادها و حفظ وحدت از مهمترین وظایف این دو قوه به شمار می آید. این مسأله در سالهای اخیر بارها از سوی مقام معظم رهبری هشدار داده شده است. اهمیت تعامل مؤثر مبتنی بر حسن نیت و حفظ اتحاد میان این دو نهاد بزرگ به گونه ای است که دشمنان از تیرگی رابطه این دو قوه به عنوان یکی از پتانسیل های اصلی در تضعیف نظام جمهوری اسلامی ایران یاد می کنند. خرسندی و رضایت رسانه های بیگانه در تنش های موقت دولت و مجلس در دولت قبل، روشن ترین شاهد بر این مدعاست. حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه مجلس در رأس امور و قوه مجریه نیز در وسط میدان کارهای سنگین اجرایی است، رعایت قانون و تعامل دو طرفه و انصاف را در همکاری دولت و مجلس ضروری برشمرده اند. از این رو این گزارش تلاش دارد تا به نقش دو قوه مجریه مقننه در ثبات و قوام نظام جمهوری سلامی ایران پرداخته و اهمیت تعامل سازنده در میان آنها را مورد تأکید قرار دهد. بر این مبنا ابتدا به جایگاه مجلس در نظام جمهوری اسلامی ایران اشاره شده و سپس جایگاه قوه مجریه و اهمیت تعامل آنها مورد بحث قرار می گیرد.
در سال 1359 شمسی اولین دوره مجلس در میان شور و شوق عمومی مردم افتتاح شد. افتتاح مجلس یکی از مهمترین دلایل احترام به قانون و اهمیت دادن به رای و نظر مردم در نظام جمهوری اسلامی است و وجود مجالس قانونگذاری در هر کشوری حکایت از وجود آزادی در نظام حکومتی آن می کند. قانون در نظام های سیاسی که دارای مجلس یا مجالس قانونگذاری هستند، عبارت از یک قاعده حقوقی است که در یک متن مصوب بیان و وضع می شود و باید دستور اجرای آن توسط رئیس قوه مجریه صادر شود و جهت اطلاع عموم مردم در روزنامه رسمی کشور منتشر گردد. مهمترین ویژگی قانون کلیت و عمومیت داشتن آن است و اینکه هیچکس نمی تواند خود را از شمول اجرای قانون مستثنی سازد.
در نظام جمهوری اسلامی ایران، نقش اصلی و نهایی به عهده مردم است. نقش موثری که این نظام به مردم داده است خود نمونه بارزی برای ملل تحت ستم شده و برقراری حکومت قانون یک خواسته جدی و هدف اساسی نظام است.
در تعریف قوه مقننه در اصل 58 می گوید: "اعمال قوه مقننه از طریق مجلس شورای اسلامی است که از نمایندگان منتخب مردم تشکیل می شود و مصوبات آن پس از طی مراحلی که در اصول بعد می آید برای اجرا به قوای مجریه و قضائیه ابلاغ می گردد. غیر از موارد استثنایی و محدود، مجلس حق انحصاری وضع قانون را دارد. در اصل 71 قانون اساسی آمده است: "مجلس شورای اسلامی در عموم مسائل در حدود مقرر در قانون اساسی می تواند قانون وضع کند لذا قانونگذاری، مهمترین و اساسی ترین وظیفه مجلس شوراست. وظیفه دیگر مجلس رسیدگی به شکایات مردم است. چنانچه در اصل 90 قانون اساسی آمده است: «هر کس شکایتی از طرز کار مجلس یا قوه مجریه یا قوه قضائیه داشته باشد می تواند شکایت خود را کتبا به مجلس شورای اسلامی عرضه کند. مجلس موظف است به این شکایات رسیدگی و پاسخ کافی را از آنها بخواهد و در مدت مناسب نتیجه را اعلام نماید و در مواردی که مربوط به عموم باشد به اطلاع عامه برساند.»
نظام جمهوری اسلامی مبتنی بر اصل حاکمیت مردمی است و این نکته روشن است که نگاه جمهوری اسلامی ایران به مبانی قدرت و حاکمیت بر پایه مشارکت مستقیم مردم در جهت حاکمیت بر سرنوشت خویش است و برای رسیدن و استمرار این هدف سازوکارهایی را پیش بینی بینی کرده است. آنچه در این فرآیند دارای اهمیت است تحقق حاکمیت به عنوان یکی از عناصر ضروری برای بدست اوردن اقتدار و مشروعیت نظام است که امروزه در قلمرو سیاسی و حقوقی از آن بعنوان حاکمیت مردم در تعیین سرنوشت خود یاد می شود. بنابراین جایگاه مجلس در نظام جمهوری اسلامی به منزله ایجاد سازو کارهایی است که در جهت حفظ و نهادینه کردن حقوق مردم در ارکان نظام هویت می یابد که از عواملی همچون جامعه ملّی، حکومت و مسولیت پذیزی مردم تشکیل شده است تا آنجاکه جایگاه مجلس در حقوق اساسی و در پهنه حقوق عمومی به معنای قدرت برتر و عالی و صلاحیت اتخاذ تصمیم نهایی و قدرت تجمیع کننده انرژی های سیاسی درون جامعه تفسیر شده است .
این اقتدار که خود منشاء اقتدار و مشروعیت نظام است بی تردید در مسائل و سرنوشت جامعه نقش مستقیم دارد . زیرا با تکیه بر همین اقتدار و نقش مستقل و در عین حال نظارتی مجلس است که نمایندگان مردم که با رای مستقیم آنها انتخاب می شوند حق دارند تصمیم های لازم درباره اتباع و اموال و منابع کشور بگیرند و بر اجرای دقیق وبه موقع آن نظارت کنند. از این دید گاه نقش مجلس در نظام جمهوری اسلامی را باید در چار چوب مفهوم حقیقی و نه انتزاعی قدرت برتر و دارای صلاحیت برای اتخاذ تصمیم نهایی دانست که در رأس همه قدرتها قرار دارد. این بدان معناست که مجلس خاستگاه تجلی قدرتی مستقل است که هم در بعد داخلی و هم در بعد روابط خارجی و بین الملل برای یک کشور نقش اساسی دارد و در عین حال بیان کننده عالیترین سطح از اقتدار در حاکمیت است که اقتدار و مشروعیت خود را از مردم به دست می آورد .
این جایگاه مهم مجلس زمینه ساز نقش آفرینی همه گروههای اجتماعی اعم از دینی ، قومی و فرهنگی در شکلگیری قدرت عالی حاکمیت سیاسی است که یک حق و امتیاز برای دولت به شمار می رود و به عنوان نماینده و مظهر جامعه مدنی خود نمایی می کند. با این حال باید این نکته را یادآوری کرد که قوه مجریه یکی دیگر از ارکان مهم نظام جمهوری اسلامی ایران است که باید شأن و جایگاه آن در پیشگاه آحاد ملت، همچنین سایر نهادها از جمله مجلس نشینان حفظ شود. در ادامه به جایگاه دولت و نقش تعامل دو قوه مجریه و مقننه پرداخته می شود.
پایان پیام/
خبرگزاری شبستان: جایگاه مهم مجلس زمینه ساز نقش آفرینی همه گروههای اجتماعی اعم از دینی، قومی و فرهنگی در شکل گیری قدرت عالی حاکمیت سیاسی است که یک حق و امتیاز برای دولت به شمار می رود.
کد خبر 332399
نظر شما