چالش ها و آسیب های سوالات مکرر نمایندگان از وزرا

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری شبستان، در حالی که تنها 6 ماه از سر کار آمدن دولت یازدهم می گذرد، رکورد سوال نمایندگان مجلس از وزرای این دولت شکسته شده است.

از آغاز دولت تا کنون محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه نخستین بار، نهم مهر ماه به کمیسیون امنیت ملی مجلس رفت تا دستاوردهای سفر رییس جمهوری به سازمان ملل را برای نمایندگان تشریح کند.

از آن تاریخ به بعد به طور متوسط ظریف هفته های متوالی میهمان کمیسیون امنیت ملی مجلس بود و «مذاکرات هسته ای» محور اصلی گفت و گوهای رییس دستگاه دیپلماسی با نمایندگان ملت بوده است زیرا مذاکره کننده ارشد هسته ای اصرار بر محرمانه ماندن این مذاکرات داشت اما نمایندگان می خواستند جزئیاتی از گفت و گوها بدانند.

دعوت از ظریف به کمیسیون امنیت ملی مجلس به موازات مذاکرات با گروه 1+5 نیز ادامه داشت و این کمیسیون چهار بار دیگر از ظریف برای ارایه گزارش از مذاکرات هسته ای دعوت کرد.

وی پس از توافق ژنو، ششم آذر ماه به صحن علنی مجلس رفت تا گزارش کاملی از مذاکرات ژنو به نمایندگان ارایه کند و ابعاد این گزارش را در تریبون رسمی کشور اعلام کند.
همچنین عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی نیز یکبار میهمان کمیسیون عمران مجلس شده تا در خصوص پروژه مسکن مهر توضحیات لازم را ارایه دهد.

علاوه بر این، کمیسیون انرژی از زنگنه برای پاسخ به سوالات حمید رسایی، الیاس نادران و قاسم جعفری دعوت کرده که سوال در خصوص کرسنت و برخی از برنامه های وزیر نفت از جمله این سوالات بود.

نعمت زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت دولت یازدهم نیز بارها میهمان کمیسیون صنایع مجلس بوده و به سوالات مختلف نمایندگان از جمله درباره مدیریت و تعدیل نیروهای شهرک های صنعتی و حذف ایران کد و طرح شبنم پاسخ داده است.

همچنین علی طیب نیا وزیر اقتصاد و دارایی دولت هم در صحن علنی مجلس حضور یافت و پس از اظهارات وزیر اقتصاد و تاکید وی بر لزوم افزایش ارزش پول ملی، نمایندگان از توضیحات وی قانع نشده و با 82 رای موافق، 101 رای مخالف، 10 رای ممتنع از مجموع 217 نماینده حاضر در مجلس اعلام کردند که از توضیحات وزیر اقتصاد قانع نشدند و اولین کارت زرد به وزیر اقتصاد داده شد و این درحالی است که اگر وزیری 3 بار کارت زرد بگیرد راه استیضاح وزیر باز می شود.
علاوه بر این در نشست علنی یکشنبه 8 دی ماه مجلس شورای اسلامی سوال مشترک 23 نفر از نمایندگان مجلس از وزیر علوم، تحقیقات و فناوری مطرح شد که نبویان به نمایندگی از آنها به طرح سوال از وزیر علوم پرداخت. نبویان در جلسه کمیسیون فیلمی را از مراسم 16 آذر پخش کرد که در آن فیلم تصاویری از محمد خاتمی و میرحسین موسوی منتشر شده بود و اعلام کرد که افراد منصوب شده در وزارت علوم، با فتنه 78 و 88 ارتباط داشته اند.

وزیر اطلاعات هم دو بار میهمان مجلس شده و در بار اول در خصوص استعلامات وزیر علوم در انتصابات خود و بار دوم در خصوص دیدار هیات پارلمانی اروپا با نسرین ستوده و جعفر پناهی پاسخ داده است.

اما سوال از چیت چیان وزیر نیرو در رابطه با علت مخالفتش با واگذاری سهام شرکت مهاب قدس بود که وی در پاسخ توضیحاتی ارائه داد و نمایندگان سوال کننده به وزیر10 روز فرصت دادند تا نسبت به واگذاری شرکت مهاب‌قدس در ارتباط با پروژه راه‌آهن شیروان، بجنورد و مشهد اقدام کند و در غیر این صورت سؤال به صحن علنی مجلس ارجاع خواهد شد.

رحمانی‌فضلی وزیر کشور نیز با حضور در جلسه کمیسیون شوراها به پنج سوال مطرح شده از سوی نمایندگان پاسخ داد که تعدادی از نمایندگان قانع شده و تعدادی نیز قانع نشدند.

اما این همه حضور وزرا در مجلس گویی نمایندگان را راضی نکرده و در جلسات این هفته کمیسیون های مجلس شورای اسلامی 11 وزیر از 18 وزیر روحانی در مجلس حضور خواهند یافت و به سوالات نمایندگان پاسخ خواهند داد.

در اولین دیدار وزرا با نمایندگان در این هفته، وزیر ورزش میهمان فراکسیون رهروان ولایت شد.

عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور و حجت الاسلام والمسلمین سیدمحمود علوی وزیر اطلاعات برای پاسخگویی به سوالات نمایندگان در کمیسیون‌های امنیت ملی و سیاست خارجی و نیز شوراها و امور داخلی کشور مجلس حضور می‌یابند.

حسن پوربیگلری نماینده سقز و بانه، حسین طلا نماینده تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر، محمد علی پور نماینده ماکو و چالدران، محمدجواد نظری مهر نماینده کردکوی، بندرترکمن و بندرگز، ابراهیم آقامحمدی نماینده خرم آباد، سیدمحمد بیاتیان نماینده بیجار، رمضانعلی سبحانی فر نماینده سبزوار و فتح اله حسینی نماینده قصرشیرین، سرپل ذهاب و گیلانغرب سوالاتی را از رحمانی فضلی وزیر کشور مطرح کرده اند.

روز سه شنبه 17 دی ماه نیز حجت الاسلام سیدمحمود علوی وزیر اطلاعات مهمان این کمیسیون است تا به سوالات احمد آریایی نژاد نماینده ملایر، ابراهیم آقامحمدی نماینده خرم آباد، حمید رسایی نماینده تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر، سیدباقر حسینی نماینده زابل و زهک پاسخ دهد.

کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور نیز روز یکشنبه از سیدمحمود علوی وزیر اطلاعات دعوت کرده است و روز سه شنبه نیزمیزبان وزیر کشور برای پاسخ به سوالات نمایندگان است. علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به همراه محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات سه شنبه هفته آینده برای پاسخگویی به سوالات نمایندگان به کمیسیون اجتماعی مجلس دعوت شده اند.

اعضای این کمیسیون روز سه شنبه میزبان علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی جهت پاسخگویی به سؤالات ایران پور نماینده مبارکه، ایرج ندیمی نماینده لاهیجان، عباسعلی منصوری آرانی نماینده کاشان، غلامرضا اسدالهی نماینده تربت جام و پورابراهیمی نماینده کرمان خواهند بود.

محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز برای پاسخگویی به سوال فرهاد بشیری نماینده پاکدشت در جلسه روز سه شنبه کمسیون اجتماعی حضور می‌یابد. رضا فرجی دانا وزیر علوم، تحقیقات و فناوری که بارها برای پاسخ به سوالات متعدد نمایندگان به کمیسیون آموزش و مجلس دعوت شده، هفته آینده همراه با علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش برای پاسخ به سوالات نمایندگان به این کمیسیون می‌رود.

اعضای این کمیسیون روز سه شنبه میزبان علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش برای پاسخگویی به دو سوال ایرج ندیمی نماینده مردم لاهیجان، امیرحسین قاضی زاده نماینده مشهد و کلات به نمایندگی از 15 نماینده و همچنین سوال حسینعلی شهریاری نماینده زاهدان هستند.

رضا فرجی دانا وزیر علوم، تحقیقات و فناوری نیز برای پاسخگویی به سوالات حامد قادرمزی نماینده مردم قروه و دهگلان به نمایندگی از 4 نماینده، مقداد نجف نژاد نماینده بابلسر و حسین آذین نماینده رفسنجان و انار به نمایندگی از 4 نماینده به کمیسیون آموزش و تحقیقات می‌رود. محمدرضا نعمت زاده وزیر صنعت معدن و تجارت و حمید چیت‌چیان وزیر نیرو نیز سه‌شنبه هفته آینده به ترتیب در کمیسیون‌های صنایع و معاون و عمران مجلس حضور می‌یابند تا پاسخگوی سوال نمایندگان باشند.

کمیسیون صنایع روز سه شنبه میزبان محمدرضا نعمت زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت جهت پاسخگویی به سؤالات چهار مورد سوال علی ایرانپور نماینده محترم مبارکه، سیدعبدالکریم هاشمی نماینده میناب، رودان، جاسک، سیر، دو سوال نادر قاضی پور نماینده ارومیه، قاسم جعفری نماینده بجنورد، مانه، سملقان و جاجرم، عبدالکریم رجبی نماینده مینودشت، کلاله و مراوه تپه، شهباز حسن پور نماینده سیرجان و بردسیر است.

حمید چیت‌چیان وزیر نیرو نیز برای پاسخگویی به سوالات یونس اسدی نماینده مشکین شهر، غلامرضا اسداللهی نماینده تربت جام، محمد دامادی نماینده ساری، علی ایرانپور نماینده مبارکه،حسینعلی حاجی نماینده شاهیندژ، عبدالکریم رجبی نماینده مینودشت، محمدقسیم عثمانی نماینده بوکان به جلسه روز سه‌شنبه این کمیسیون دعوت شده است.

محمود حجتی وزیر کشاورزی سه شنبه هفته آینده به جلسه کمیسیون کشاورزی آب و منابع طبیعی مجلس دعوت شده است تا به 10 سوال نمایندگان پاسخ دهد. روز سه شنبه محمود حجتی وزیر کشاورزی برای پاسخگویی به سوالات محمد دامادی نماینده ساری و میان دورود به نمایندگی از سه نفر از نمایندگان و همچنین سوال کمال علیپور خنکداری نماینده قائم شهر، سوادکوه و جویبار به نمایندگی از 8 نفر از نمایندگان به این کمیسیون دعوت شده است.

محمدحسن آصفری نماینده اراک، کمیجان و خنداب، محمد حسن نژاد نماینده مرند و جلفا (دو فقره سؤال)، ایرج ندیمی نماینده لاهیجان و سیاهکل (دو فقره سؤال)، امیر خجسته نماینده همدان و فامنین، حمیدرضا مشهدی عباسی نماینده دماوند و فیروزکوه، سیدناصر موسوی لارگانی نماینده فلاورجان ازدیگر نمایندگانی هستند که حجتی به سوالات آنان پاسخ می‌دهد.

مصطفی پورمحمدی وزیر دادگستری نیز با حضور در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس به سوالات اعضای این کمیسیون پاسخ می‌دهد و علی طیب نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز برای پاسخ به سوالات نمایندگان به کمیسیون اقتصادی می‌رود. کمیسیون اقتصادی روز سه شنبه میزبان علی طیب نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی است تا به سوال ایرج ندیمی نماینده لاهیجان، مهناز بهمنی نماینده سراب، دو مورد سوال نادر قاضی پور نماینده ارومیه، دو مورد محمدحسن آصفری نماینده اراک توضیح دهد.

حمید رسایی که از نمایندگان نزدیک به جبهه پایداری به شمار می‌رود، دو ماه پیش سوالی را از علی جنتی درباره روزنامه بهار و دلیل تسامح و تساهل وزیر در برابر توهین به مقدسات مطرح کرده بود که توضیحات وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی وی را قانع نکرد و موضوع به صحن علنی مجلس ارجاع شد و قرار است هفته آینده وزیر ارشاد در صحن علنی مجلس به این سوال پاسخ دهد.

آسیب هایی که در احضار پیاپی وزرا به مجلس وجود دارد

از نظر قانون هیچ محدودیتی در مورد سوال نمایندگان از وزرا وجود ندارد و بر اساس قانون پس از طرح سوال نمایندگان، وزیران ظرف مهلت 10 روز باید در مجلس حاضر و به سوالات نمایندگان پاسخ دهند. اما این وظیفه قانونی نمایندگان و دست باز آنها در پرسیدن سوال از وزرا تا جایی پیش رفته که در طول 6 ماه گذشته، 323 سوال از وزیران کابینه یازدهم پرسیده شده است.

این اقدام نمایندگان انتقاد رئیس جمهور را درپی داشت.

اما نمایندگان مجلس نکته ای را نباید فراموش کنند و آن هم دادن فرصت به وزرا برای ارایه امتحان است. یعنی وزرا می توانند بیشتر زمان خود را در دفتر کارشان و در پی انجام وظایفشان بگذرانند تا این که بخواهند به سوالات نمایندگان پاسخ دهند. این رفت و آمدهای اعضای هیات دولت به مجلس زمان آن ها را برای انجام وظایفشان در این زمان بحرانی وجود وظایف فراوان برای اعضای هیات دولت کاهش می دهد.

همچنین اولویت پاسخ دهی به نمایندگان با معاون پارلمانی وزرا و معاون پارلمانی رئیس جمهور است و با ادامه چنین وضعی می توان به جرات گفت سمت معاونت پارلمانی برای وزرای دولت یازدهم ناکارآمد خواهد بود.

از جمله دیگر چالش های پیش روی سوالات مکرر نمایندگان مجلس از وزرای دولت، بی اثر شدن سوالات نمایندگان و حضور نیافتن وزرا در جلسات سوال دیگر خواهد بود و این امر باعث خواهد شد که سولات نمایندگان کمتر جدی گرفته شود.

از این رو انتظار می رود با توجه به انتقاد رئیس جمهور و آسیب های موجود نمایندگان مجلس مسائل را با معاونین پارلمانی وزرا در میان بگذارند و کمتر از این حق قانونی خود بهره مند شوند.

پایان پیام/