خبرگزاری شبستان: اخضر ابراهیمی اسامی کشورها و نهادهای دعوت شده به ژنو2 جهت بررسی راهکارهای حل بحران سوریه را اعلام کرد. اسامی کشورها عبارتند از: 5 کشور عضو شورای امنیت (آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، انگلیس)، اتحادیه ی اروپا، اتحادیه ی عرب، سازمان همکاری های اسلامی، الجزایر، مراکش، مصر، ترکیه، عربستان سعودی، کویت، لبنان، عراق، برزیل، کانادا، دانمارک، آلمان، اسپانیا، ایتالیا، هندوستان، اندونزی، آفریقای جنوبی، سویس، اتریش، امارات متحده عربی، ژاپن، اردن، تروژ، عمان و قطر .در این بین هنوز مساله حضور ایران در ژنو در هاله ای از ابهام است . باید توجه داشت که ایران کشوری است که نقش بسیار پررنگی در منطقه و تحولات خاورمیانه داشته است و یکی از همین نقش ها نقشی است که تهران در سوریه بازی میکند. این امر برهیچ طرفی پوشیده نیست که ایران دارای جایگاه نفوذ و نقش موثری در سوریه است.
لذا می بینیم برخی از قدرت ها مانند روسیه اصرار بسیاری بر حضور حتمی ایران در کنفرانس ژنو دو دارند. این امر به خاطر نقش و نفوذ ایران است. همچنین دولت سوریه، اخضر ابراهیمی هم به عنوان نماینده دبیرکل سازمان ملل و تعداد بسیاری از کشورهایی که قصد حضور در ژنو دو را دارند علاقمند به حضور ایران هستند. چرا که کشوری که نفوذ قابل توجهی در سوریه دارد می تواند در تحولات آتی سوریه نیز نقش مثبتی را بر عهده گیرد .اما از سوی دیگر برخی از کشورهای منطقه مانند عربستان به خاطر رقابتی که با ایران در مسائل منطقه ای دارند و امریکایی ها هم تا حدی به خاطر رضایت مندی عربستان و سیاست های خود نسبت به ایران مخالف عمده حضور ایران در کنفرانس ژنو دو هستند. در ژنو دو باید اجماعی کلی برای حضور کشورها ایجاد گردد ولی سازمان ملل و اخضر ابراهیمی موفق نشده که عملا به خاطر مخالفت ها همه را مجاب به دعوت به چنین اجلاسی کند. از سوی دیگر امریکایی ها ملاحظه مهمی را در مورد عربستان نسبت به حضور ایران در ژنو دو دارند. یعنی شاید امریکایی ها قلبا تمایلی برای حضور ایران در ژنو دو داشته باشند، ولی ملاحظات عربستان را مد نظر دارند .چرا که عربستان در چند ماه اخیر رویکردهایی امریکایی که با آن مخالفت داشته شاهد بوده است و تا حدی دارای روابط سردی با امریکا شده است . در این شرایط امریکایی ها تلاش می کنند با ملاحظه نظرات عربستان نشان دهند که تمایل آنها به عربستان بیشتر است و کدورت های قبل را رفع کنند. از سوی دیگر هم امریکایی ها خیلی به دنبال آن نیستند که ایران بخواهد نقشی اساسی در مسائل منطقه ایفا کند. آنان این امر را به عنوان امتیازی میدانند و حاضر نیستند که به راحتی این امتیاز را به ایران دهند.
در مورد رویکرد کشورهای عربی به حضور ایران در توافق ژنو باید گفت عراق و کشورهای اطراف سوریه موافق چنین امری هستند. عراق موافق صد درصد حضور ایران است. بقیه کشورهای چون اردن مخالفتی با ایران ندارند و لبنان هم موافق حضور ایران است. تنها کشوری که به طور صریحی با حضور ایران مخالف است عربستان است. بقیه کشورهای یا طرفدار حضور ایران هستند و این طرفداری را اعلام کرده اند و یا اینکه سکوت پیشه کرده اند و مخالفتی ندارند. در خصوص دیدگاه های معارضین سوری نیز باید توجه داشت کهگروه های معارض سوری گروه هایی یکپارچه نیستند. از سوی جبهه النصره را داریم و همچنین ارتش آزاد و.. حضور دارند. اکنون نیز جبهه الاسلامیه نیز بدان اضافه شده است. اکنون معارضان سکولار هم دارای مواضع مختلف هستند. در واقع باید این امر را به دو دسته تقسیم کنیم. یک دسته دسته ای مانند جبهبه النصره هستند با القاعده و عربستان ارتباط دارند و کاملا مشخص است و صد درصد مخالف حضور ایران در این اجلاس هستند ولی بخش دیگری که معارضانی مانند هیثم مناع معارض سوریه ای صرایحا موافق حضور ایران در ژنو دو هستند.
همچنین اکنون شاید ارتش آزاد سوریه هم خیلی مخالف حضور در ژنو دو نباشد، اما بخش تکفیری ها و تندرو ها به گونه طبیعی موافق حضور ایران نیستند. ترکیه تا حدی متوجه سیاست های غلط خود در سوریه شده تا تندروهایی را که انجام داده است را مدیریت کند. به همین خاطر در مسائل سوریه رایزنی هایی با ایران دارد و در صدد تصحیح مواضع خود است. اما ترکیه از سوی دیگر خود را بازیگر مهم منطقه میداند و ایران را به عنوان رقیبی منطقه ای میداند. لذا طبیعی است خیلی مایل نیست ایران نقش موثری در مسائل منطقه ای از جمله در سوریه داشته باشد. در این حال به نظر میرسد ترکیه مخالفتی علنی با این امر ندارد. چرا که ترکیه می داند که با توجه به نفوذ ایران در سوریه طبیعی است حضور ایران را مفید بداند، اما به خاطر رقابت در منطقه این امر را نشان ندهد.
در نهایت باید به آثار عدم حضور ایران در گفتگوهای ژنو توجه داشت . قتی به دنبال حل مساله ای هستیم و راه حلی را برای بحرانی مد نظر داریم، طبیعی است علاوه بر دو طرف درگیری کشورهایی که صاحب نفوذ در این بحران هستند و می توانند این بحران را حل کرده و یا آن را گسترش دهند را نیز حاضر کنیم. در این حال طبیعی است که اگر این کشورها حضور داشته باشند می توانند نقش مثبتی را ایفا کنند. این امر می تواند به حضور کشورهای با نفوذ کمک کند. در این بین عدم حضور هم می تواند نقش منفی داشته باشد. یعنی رسیدن به موضوعی دلخواه اگر با حضور تمام طرف های ذی نفوذ نباشد طبیعی است که اثر معکوسی دارد و به نتیجه دلخواه نرسد. لذا طبیعی است که حضور ایران در این اجلاس به حل بحران کمک کند. همچنین عدم حضور موجب تاثیر معکوس میشود.
پایان پیام/
نظر شما