به گزارش خبرگزاری شبستان از مشهد،شادروان حمید مجتهدی در سال 1319 در نیشابور به دنیا آمد وی پس از اتمام تحصیلات دوره های ابتدایی و دبیرستان برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت ، مهندس مجتهدی بعد از پایان تحصیلات خود (مهندس عمران – دانشگاه برکلی کالیفرنیا) در سال 1360 به ایران بازگشت و به احیای املاک و اراضی جد خود پرداخت او دهکده چوبی نیشابور را بر مبنای گرایش تخصصی‌اش (سازه‌های مقاوم در برابر زلزله) بنا کرد و اولین مسجد چوبی ایران و جهان را در این دهکده زیبا و دیدنی احداث نمود.
پیکر پاک این استاد ارجمند با حضور خانواده ، بستگان و جمع کثیری از مردم قدرشناس و مسوولان استان و شهرستان نیشابور و در فضایی روحانی و معنوی در زادگاه وی روستای محمدآباد آقازاده و در دهکده و مسجد چوبین که توسط این زنده یاد به یادگار مانده است تشییع و در ضلع شمالی مسجد چوبی به خاک سپرده شد.
گرچه شاخصه اصلی دهکده چوبی مسجد آن است ولی این دهکده تنها محدود به مسجد نیست و خانه چوبی استاد مجتهدی نیز که طراحی و ساخت بسیار جالبی دارد در این دهکده واقع شده است.
سالها قبل این دهکده، روستایی بوده در دوازده کیلومتری شرق نیشابور به نام « محمد آباد آقازاده » که نام آن از والی اش حاج محمدکاظم نجفی آقازاده گرفته شده بود که از علمای مشهور نیشابور بوده و ایشان جد بزرگ مهندس حمید مجتهدی می باشند.
امروز کمتر کسی نام روستا را می داند و همه آن را با نام جدیدش «دهکده چوبی» می شناسند. مهندس مجتهدی حدود سی و اندی سال قبل پس از بازگشت به ایران شروع به آباد کردن زمین های بایر اجدادی و کاشت درختان کرد و پس از هشت سال باغی زیبا با انواع درختان میوه و چنار و سپیدار و سرو و ... پدید آورد که از رودی روان که خود از دو دهنه چاه نشات میگیرد، سیراب می گردند و خانه ای چوبی را استتار می کنند که خانه ییلاقی استاد است.
همچنین پس از پدیدارگشتن باغ و ساخت خانه چوبی، استاد به همت همسر و فرزندان و اهالی دهکده، مهمترین رویای خود یعنی ساخت مسجد چوبی را جامه عمل پوشاند و اینگونه دهکده رویایی اش را بنا نهاد.
مسجد چوبی ؛اولین مسجد چوبی مقاوم در برابر زلزله در جهان
این مسجد، اولین مسجد چوبی مقاوم در برابر زلزله در جهان می‌باشد. این بنا 200 متر مربع وسعت دارد و سقف آن به صورت شیروانی است دومناره آن 13 متر از سطح زمین ارتفاع و وزن هر یک تقریباَ 4 تن می‌باشد. شکل ظاهری آن به صورت کشتی‌ای وارونه بر زمین است. در ساخت این مسجد که حدود 2 سال طول کشیده است، 40 تن چوب استفاده شده است.
مسجد چوبی نیشابور در ایران و جهان بی نظیر است. با توجه به زلزله خیز بودن منطقه نیشابور، این مسجد می‌تواند تا 8 ریشتر زمین لرزه را تحمل کند و بنای آن به گونه‌ای است که تا صدها سال دیگر نیز آسیب نخواهد دیداسکلت این مسجد به شیوه Two by Four یا Double L ساخته شده است. مناره‌ها به سقف به گونه‌ای اتصال دارند که در داخل مسجد ستونی وجود ندارد.
دیواره‌های آن دوجداره بوده که بین این دو لایه، اسکلت بنا وجود دارداسکلت مناره‌ها و سقف و همچنین سقف و دیواره‌ها به روش عنکبوتیی اتصال دارند. این نام به دلیل شیوه ساخت آن که مانند تنیدن تار عنکبوت است می‌باشد بطوریکه اتصال مناره‌ها طوری است که وزن آنها به صورت مساوی، ابتدا روی سقف و سپس به دیواره‌ها و از آنجا به زمین منتقل می‌شود قابل توجه است که از طریق نردبان داخل مناره‌ها می‌توان به بالای مناره دسترسی پیدا کرد.
جالب ترآنکه در محل اتصال مناره به سقف، دریچه‌ای تعبیه شده که مانند یک کانال تهویه عمل می‌کند بطوریکه در تابستان هوای گرم و آلوده را از فضای مسجد خارج می‌کند و هوای پاکیزه از طریق بادگیر مخصوصی که در سقف بنا شده، داخل مسجد می‌گردد؛ و به این ترتیب یک تهویه طبیعی انجام می‌پذیرد. دیواره‌ها کمی حالت زاویه‌دار دارند که انتقال وزن را از مناره به زمین ساده تر می‌سازد.
محلی که در آن مسجد ساخته شده، بسیار موریانه خیز است، لذا راهکارهای ویژه‌ای در ساخت این مسجد و دیگر بناهای این مجموعه برای جلوگیری از اثرات مخرب چوب خواران به کار گرفته شده است بطوریکه به عنوان نمونه، خانه سازنده مجموعه با عمر بیش از20 سال، از آسیب چوب خواران به دور مانده است. برای ماندگاری دراز مدت دیواره‌های خارجی در برابر نزولات آسمانی، چوبهای ویژه با فرآوری خاص استفاده شده است.
نصب 7 و 6 کتیبه زیبا از آیات قرانی بر روی دیواره‌های داخلی و بیرونی مسجد
کابینت ها، دیواره‌ها و حتی سینی‌های آبدارخانه این مسجد، چوبی است. مسجد دارای یک ایوان بیرونی که کف آن از خشت است می‌باشد. بر روی دیواره‌های داخلی و بیرونی مسجد به ترتیب تعداد 7 و 6 کتیبه زیبا از آیات قرانی به همراه قابهایش از چوب درختان گردو وتوت نصب است.
در ساختمان و تزیینات داخلی چوب های مختلفی از درختان مثمر و غیر مثمر مانند انواع کاج ها، اشن، سپیدار، گیلاس، گلابی، زبان گنجشک، گردو و توت استفاده شده است. نور پردازی ویژه مجموعه، تناسب ویژه‌ای از رنگهای شاد، در شب ها جلوه خاصی دارد.
همه ساله هزاران نفر از گردشگران و مسافران داخلی و خارجی که برای سفر به خراسان و نیشابور عازم این مناطق می شوند برای بازدید از دهکده و مسجد چوبی راهی این منطقه شده و با گذراندن ساعات و لحظاتی به یاد ماندنی و ادای فریضه نماز و مناجات با خالق هستی در این مسجد زیبا و منحصر بفرد و گشتی کوتاه در باغ و فضای دلنشین دهکده چوبی سرخوشی و نشاط خاصی را تجربه می کنند که در کمتر شهر و دیاری نمونه و مشابه آن را دیده اند. بدون شک تمامی این زیباییها و طراحی جالب و کم نظیر این مجموعه رفاهی، مذهبی و تفریحی حاصل تلاشهای شبانه روزی و خستگی ناپذیر فردی است که سالها صادقانه و مخلصانه برای آبادی و شکوه و جلال دوباره سرزمین مادری اش کوشید و در این راه جان شیرین خود را فدای اعتلای عظمت زادگاه خویش ساخت.
پایان پیام/
نظر شما