به گزارش خبرنگار شبستان ،نشست نقد و بررسی رمان "بچه های کارون" عصر روز سه شنبه 19 آذردر فرهنگسرای انقلاب، با حضور احمد دهقان، نویسنده این اثر، صادق کرمیار و علیرضا بهرامی برگزار شد.
بچه های آسمان نه تنها در تاریخ دفاع مقدس بلکه در تاریخ ادبیات ما ماندگار خواهد بود
در این نشست نقد و بررسی صادق کرمیار مدیر کارگاه قصه و رمان حوزه هنری نیز در این نشست، اظهار داشت: از خواندن کتاب لذت بردم وقتی شروع به خواندن کردم کتاب را برای نقد نخواندم، خواندم تا لذت ببرم که بردم. وقتی که تمام شد برای بار دوم مرور کردم تا نقاط قوت مشخص شود، که چه چیز‌هایی می‌توان از متن و حواشی متن دریافت تا به خواننده برای خوانش بهتر کمک کند.
وی به آثار تالیفی در حوزه دفاع مقدس و جنگ اشارتی کرد و افزود: در مورد جنگ آثار بسیاری تألیف شده است، چه در حوزه کارهای مستند، ادبی یا داستانی، اما در مورد فتح خرمشهر و جنگی که باعث آزادی خرمشهر شد کمتر کتابی دیده می‌شود. بهتر است برای نوجوانان که نسل آینده هستند و باید بدانند در کشور چه رخ داده، کتاب‌هایی تألیف شود این کتاب‌ها می‌تواند علاوه بر جذابیت‌های داستانی برای نوجوان ما درس و شناختی از تاریخ باشد که ندیده و نشناسند.
مدیر کارگاه قصه و رمان حوزه هنری درباره نویسنده اضافه کرد: می‌گویند نویسنده باید توانایی داشته باشد تا از تضادهایی که در داستان و زندگی واقعی موجود دارد در پرورش داستانی که زیبایی‌ها را از زشتی‌ها نشان می‌دهد و زشتی‌ها را زیبا استفاده کند اگر نویسنده این کار را کند، موفق است اگر نه اساساً نویسنده نیست.
کرمیار افزود: آقای دهقان به راحتی توانسته در این کار به درستی سختی‌ها و پلشتی‌های جنگ را به زیبایی به تصویر بکشد، بدون فلسفه‌بافی، صدور حکم و بدون اینکه تئوری‌پردازی درباره جنگ و وقایع پیرامون آن کند.
نویسنده «نامیرا» ضمن تاکید بر اینکه نویسنده در این کتاب توانسته از تضادها به بهترین نحو استفاده کرده و زشتی‌ها را به زیبایی نشان دهد آن هم از زاویه نوجوانی که جهانش متفاوت با بزرگسالان است، تصریح کرد: گویی در جهان نوجوان جنگی وجود ندارد انگار زندگی چیزی است که او دارد، زندگی تنها تجربه زیستی است که می‌تواند درک کند.
به گفته این نویسنده، در کتاب صحبتی از دوران قبل از جنگ وجود ندارد و تمام اطلاعات مربوط به جنگ است، شاید علت این باشد که نویسنده می‌خواهد بگوید تنها تجربه این نوجوان که از زیست دارد جنگ است و غیر از آن چیزی نمی‌شناسند. جنگ برای آن نوجوان زندگی است. برای همین خمپاره‌ها، رگبار مسلسل، زخمی‌شدن‌ها برای او عادی هستند چون غیر از آن را درک نکرده، این مهم جزو محاسن و هم معایب یک رمان می‌تواند باشد، نظر شخصی‌ام این است که تسامحاً این اثر را می‌توانیم رمان نوجوان بدانیم؛ زیرا المان‌هایی در کتاب دیدم که نشان می‌دهد رمان نوجوان نیست و بزرگسال است، اما المان‌های یک رمان نوجوان را هم دارد.
وی در ادامه با تاکید بر اینکه رمان نوجوان چه ویژگی‌هایی دارد، اضافه کرد: اگر به عنوان رمان نوجوان به این اثر نگاه کنیم دوست داشتم مواردی به کتاب اضافه شود که در کتاب نیست و می‌توانست به درک نوجوان از جنگ کمک کند.
مدیر کارگاه قصه و رمان حوزه هنری یکی از ویژگی‌های رمان بزرگسال را آشنایی‌زدایی معرفی کرد و خاطرنشان کرد: اگر نویسنده رمان بزرگسال را در آشنایی‌زدایی موفق می‌دانیم، اما در رمان نوجوان باید آشنایی‌سازی کنیم. دنیایی که نویسنده با آن ارتباط برقرار کند بیان می‌شود راوی در این داستان آشنایی‌سازی کرده است.
به گفته کرمیار شکست‌های زمانی در کتاب مشاهده می‌شود که ممکن است برای نوجوان این شکست‌ها قابل درک نباشد و مشکل‌ساز باشد.
کرمیار با بیان اینکه چند نکته است که باید یاد آور شوم ،عنوان کرد: اول اینکه یک اشتباهی صورت گرفته، درباره نویسندگان و تعبیر غلطی به عنوان نویسنده وجود دارد. یعنی کسی که داستان می‌نویسد نویسنده نیست؛ نویسنده درباره همه امور لشکری، کشوری، سیاسی باید نظریه داشته باشد. نویسنده تئوری‌پرداز نیست.
وی خاطر نشان کرد: هنر عرصه تئوری‌پردازی ندارد، این عرصه در علم است، اگر هم حکمی در متن نویسنده دیده می‌شود این بیان احکام دیگران است، نویسنده حکم صادر نمی‌کند، بلکه او به حکم دیگران شکل و فرم می‌دهد. بنابراین من نویسنده را از عرصه سیاسی خارج و فراتر از آن می‌دانم که بخواهم او را در حد مسائل سیاسی روز تنزل دهم چون این مسائل گذار است. ما نویسنده را در سطح بحث‌های سیاسی روزمره تنزل نمی‌دهیم، در عین حال که نویسنده داستانش را می‌نویسد و درک هنری که از یک واقعه هنری دارد فرم داستانی داده و اجرا می‌کند، به نظر من در کتاب «بچه‌های کارون» این اتفاق به خوبی انجام شده است.
این نویسنده در ادامه خاطر نشان کرد: درسی که راوی از بحث بهشت و جهنم که برایش ترسیم کرده‌اند نه بهشت و جهنمی که ابعاد دینی، فلسفی و دینی دارد تبدیل به طنز شده است.
کرمیار با تأکید بر تفاوت داستان با خاطره بیان کرد: نویسنده در کار خود معادل‌سازی نمی‌کند، از این رو تفاوتی با خاطره دارد، گفت: «مادر» داستان نماد است، در عین اینکه بسیار رئال و مادر معمولی است اما در پی تیمار فرزندش است، مام میهن هم هست، که بچه از مادر مراقبت می‌کند، اما پس از فتح خرمشهر وقتی سراغش می‌رود می‌بیند او خسته بوده و زیر سرم است، اما اساساً به نظر، راوی داستان را برای مادر تعریف می‌کند.
وی به چند لایه ای بودن داستان اشاره و اظهار کرد: چند لایه‌‌ای در این داستان به خوبی انجام شده، به این دلیل است که می‌گویم تسامحاً داستان نوجوانانه است، نویسنده به عنوان فردی که در برابر نسل بعد مسئولیت دارد فتح خرمشهر را در یک رمان آورده تا برای نسل بعد به یادگار گذاشته شود و این اثر نه تنها در تاریخ دفاع مقدس بلکه در تاریخ ادبیات ما ماندگار خواهد بود، بنده وقتی برخی مخالفت‌ها را با نگاه احمد دهقان می‌بینم برایم این مخالفت‌ها قابل درک نیست شاید هم نگاه ما نزدیک به هم است.
کرمیار به ذکر خاطره ای پرداخت و عنوان کرد: سیاسی کنونی همه گذرا است، اما هوشمندی نویسنده‌ای چون احمد دهقان در این است که از روی این اتفاقات به راحتی عبور نکرده و کار خود را می‌کند و می‌داند تنها کار ماندگار همین است.
وی در پایان عنوان کرد:این اثر دهقان براساس یک تکنیک دقیق و حساب شده بحث تقسیم اطلاعات در یک کار معمایی را برعهده دارد، من می‌گویم این کار در ژانر کارهای تاریخی قرار می‌گیرد در عین حال که در ژانر کارهای معمایی نیز هست تقسیم اطلاعاتی که انجام داده تا رمزگشایی نهایی صورت گیرد، این می‌تواند جذاب باشد تا کار را تبدیل به یک اثر سینمایی خوب کند.
نشست نقد و بررسی بچه های آسمان عصر روز گذشته در فرهنگسرای انقلاب برگزار شد.
پایان پیام/
نظر شما