تحولات عکاسی در ایران شتاب زده است

خبرگزاری شبستان: حمید سوری منتقد هترى گفت:آنچه که در حوزه عکاسی در 50 سال اخیر در جهان رخ داد در ایران در 15 سال اخیر به صورت فشرده شاهدش بودیم، که از جمله اثراتش عدم توجه به پایه های تئوریک عکاسی است.

به گزارش خبرگزاری شبستان، عصر روز چهارشنبه ششم آذرماه نشست تخصصى نمایشگاه « به روایت عکاسان معاصر ایران » با حضور حمید سوری، حمید رضا کشمیر شکن و مهدی مقیم نژاد و جمعی از عکاسان حاضر در در این رویداددر گالرى پردیسملت بر گزار شد.


مهدی مقیم نژاد نمایشگاه گردان نمایشگاه به روایت عکاسان معاصر ایران که دبیری این نشست را نیز برعهده داشت در ابتدای نشست گفت: درفرصت نمایشگاهی که گالری پردیس ملت در اختیار ما گذاشت؛ تصمیم گرفتم که نمایشگاهی را به سامان برسانیم که با عکاسی معاصر ایران همخوانی داشته باشد. برای همین از عکاسانی که برای شرکت در این نمایشگاه دعوت کردم، درخواست کردم که به انتخاب خودشان چند عکس از مجموعه ای که خصلت نمای دوره کاری شان را دارا هستند را برای نمایش در این نمایشگاه در اختیار من بگذارند.


او افزود: دراین نمایشگاه توانستیم میزبان جمعی از عکاسان ایران باشیم و زمینه حضور بسیاری از عکاسان معاصر ایران فراهم نشد. اما برپایی این نمایشگاه بهانه ای شد تا به موضوع عکاسی معاصر ایران بپردازیم. دراین نشست نیز قصد نداریم که تمرکزمان را بر روی نقد و بررسی این نمایشگاه بگذاریم و قصد داریم که درباره عکاسی معاصر ایران سخن بگویم.
 

حمید سوری گفت: هنرمندان از دهه 60 میلادی تلاشی را شروع کردند که ناب بودن یک رسانه که در مدرنیسم یک اصل قطعی و رسمی محسوب می شد را حفظ کنند و هنر را پالوده و ناب ارائه کنند اما در پنج دهه اخیر هنر به سمتی پیش رفت که تلفیق هنرها با هم مطرح شد و مولفه های رسانه خاص به زیر سوال رفت و ناب بودن یک رسانه مورد تردید قرار گرفت و عکاسی نیز از این تلفیق و هم آمیزی معصون نبود.


او افزود: در چنین فضایی نقاشی و مجسمه سازی که در شمار رسانه های سنتی محسوب می شدند به زیر سوال رفتند و با کنار زده شدن رسانه های سنتی، عکاسی که تا پیش از این شهروند درجه دو جهان هنر محسوب می شد هویت جدیدی پیدا کرد. از این رو عکاسی در زمانی اهمیت پیدا کرد که خاص بودن رسانه به زیر سوال رفته بود و از این رو هنرمندان با تلفیق هنرهای مختلف به تعریف عکاسی پرداختند. از این رو از دهه 90 دیگر با این مقوله روبرو نشدیم که الزاما کسی را صرفا عکاس یا هنرمند بخوانیم.


به گفته سوری دردهه 90 با ورود تکنولوژی به جهان عکاسی که موجب تعییرات اساسی در این رسانه شد و عکاسی با شیوه سنتی آن فاصله گرفت که برخی این شیوه جدید عکاسی را پست فتوگرافی می نامند. به قول یکی از نویسندگان هرگاه خواستیم از عکاسی تعریف جدیدی ارائه بدهیم تغییر شکل داد. مثل گربه سرزمین عجایب که هر گاه فهمیدم او چه شکلی است به سرعت شکل خود را تغییر داد.
 

این منتقد هنری ادامه داد: بسیاری از عکاسان پس از دگرگون شدن تعریف عکاسی، اقدام به ارائه تعریف جدیدی از عکاسی کردند و آثاری را خلق کردند که خودشان نیز هیچ اصراری ندارند که آن را عکس بخوانند. چهار سال پیش نیزدر چلسی موزیوم نمایشگاه ای با حضور عکاسان بزرگ جهان با عنوان این یک عکس نیست برگزار شد . عکاسان امروزه عکس هایی را که خلق می کنند که اشارات و ملزوماتی به محدوده نظری سایر رشته ها همچون فلسفه، جامعه شناسی و روانشناسی دارد.
 

به گفته سوری عکاس امروزه خود را یک چشم شکارگر لحظه زیبا نمی پندارد، عکاس کسی است که دغدغه های فلسفی، نظری و جامعه شناسی دارد و تصویرکردن عکاسانه روشی است که به آن دست پیدا می کند.
 

مهدی مقیم نژاد در ادامه گفت: کار عکاسی در چند دهه اخیر خواستگاه آکادمیک پیدا کرده است. در دوران عکاسی مستند عکاسی را یک شیوه ثبت خود آموخته می دانستند که با تجربه و تداوم، فردی که به این کار اهتمام داشت کارش برجسته می شد. اما امروزه بخش قابل توجه ای ازعکاسان برجسته ایران و جهان از پایه تحصیلات آکادمیک در این رشته برخوردار هستند. سوری با تایید صحبت های مقیم نژاد گفت: تا پیش از این وجه تکنیکال هنر اهمیت داشت، ازنیمه دوم قرن بیستم این جریان معکوس شد. شاید اگر دقیق تربخواهم بگویم از دهه 60 و 70 اجرا و مهارت کاملا کنار زده شد وکانسپتچوال آرتیست ها حاکمیت هنر را برعهده گرفتند وحضور جدی در هنرپیدا کردند دیگر تکنیک کمتر مورد توجه قرار گرفت و زیبایی شناسی و فاخربودن اثر هنری به کناری زده شد. در این دوره بود که آموزش هنر دیگر مبتنی بر تکنیک نبود.
 

حمید کشمیرشکن دیگر سخنران این نشست در ادامه گفت: تفاوتی که در بستر زیستی افراد وجود دارد جوهره هنر معاصر را می سازد و برای همین است که جوهره زیستی آثار هنری از ابزار اهمیت اش فراتر می رود. قدمت عکاسی در ایران به شکل آکادمیک آن به 15 سال اخیر بازمی گردد و در این دوران عکاسی معاصر ایران در خارج ازمرزها نیز مورد توجه قرار گرفت. برخی یکی از دلایل مورد اقبال قرار گرفتن عکاسی ایران را در عرصه بین الملی را ناشی از شهرت سینمای ایران در عرصه بین الملی می دانند و برخی نیز تفاوت زیست ایرانی در جهان و عکس هایی که برآمده ازتجربه های زیستی ایرانیان است را دلیل این اقبال می دانند.
 

به گفته این پژوهشگر هنرمعاصر؛ نمایشگاه گردان هایی که در مرکز تحولات جهان هستند، وقتی قصد دارند که آثاری از هنرمندان ایرانی را انتخاب کنند؛ بیشتر به آثاری توجه می کنند که منطبق با موضوعاتی چون مسائل سیاسی حاد، مشکلات زبان،تقابل میان سنت و برخی خصلت های مذهبی است. این موضوع را می توان در برخی متن هایی که از این نمایشگاه ها منتشر شده، مشاهده و بررسی کرد.
 

حمید سوری در ادامه گفت: آنچه که در حوزه عکاسی در 50 سال اخیر در جهان رخ داد در ایران در 15 سال اخیر به صورت فشرده شاهدش بودیم، این شتاب زدگی درایران اثراتی در پی داشته است که یکی از آنها عدم توجه به پایه های تئوریک عکاسی است. غربی ها اگر دست به تجربه جدیدی در عکاسی رسیدند، برپایه سنت های مرسوم عکاسی در این کشورها بود اما در فرهنگ ایرانی ها هنر را با سنت مغایر می دانستند، از این نظر در عکاسی معاصر ایران بلا شک با شتاب زدگی مواجه هستیم و یکی از آسیب های جدی این شتاب زذگی جذب خود رسانه شدن است.
 

او افزود: در چنین شرایطی تبی در جامعه ایرانی بوجود آمد که مثلا اگر هرهنرمندی ایستالیش کار کند، یا استیج پیشرو است و یا اگر کسی همچنان نقاشی می کند و یا مجسمه می سازد عقب مانده است. در شرایط فعلی تا حدودی این تب کاسته شده است. اما امروزه عکاسان ایرانی الزاما به این موضوع فکر نمی کنند که باید به جدیدترین دستاورد تکنولوژی و ژانر دسترس داشته باشند تا بتوانند تا یک عکس را خلق کنند. نمونه های بارزش را در غرب نیز شاهد هستیم که عکاسان با عادی ترین وسائل مشغول عکاسی هستند، اما با این همه در بیشتر موارد عکاسان ایرانی به این فکر می کنند که به چیزهای دهن پرکند بپردازند که نمونه آن چاپ عکس در ابعاد بزرگ و استفاده از قاب های بزرگ است.
 

حمید سوری با انتقاد از تب هایى نظیر گرایش بیش از حد به عکاسى استیج ، در ضمن نگاه عکاسان ایرانی نسبت به عکاسی طبیعت را همچون نقاشان رئالیسم، بسیار کلاسیک دانست و گفت: بیشترعکس هایی که از این مناظر وجود دارد در آنها زیبایی سهم عمده اى دارد. به نظر من چنین عکسهایی جز عکاسی معاصر محسوب نخواهد شد، عکسی که بخواهد زیبایی یک منظره را به ما نشان بدهد، معاصر نیست. یعنی بازگشت به دوران تاریخ عکاسی پیش از 1905.
 

وی با اشاره به مهجورماندن عکاسی مستند در عکاسی ایران گفت: نگاه ما نسبت به عکاسی مستند خیلی کلاسیک است. مثل عکس های مستندی که امروزه ما درخانه هنرمندان ایران شاهدش هستیم. به غیر از عکس های یک عکاس بیشترعکاسان این مجموعه گویی در 60 سال اخیر عکاسی کرده اند. در عکاسی مستند ارجاعاتی وجود دارد که این عکس ها را جذاب می کند.
 

شایان ذکر است به روایت عکاسان معاصر ایران که به دعوت گالری پردیس ملت با حضور 36 هنرمنداز سه نسل عکاسی معاصر ایران با نمایشگاه گردانی مهدی مقیم نژاد و حمایت موسسه تصویر شهر شهرداری تهران برپاشده است ، حدود 72 عکس از دوره های مختلف عکاسی این هنرمندان را به تماشا گذاشته است که نوعی مرور و مطالعه تصویری در روند عکاسی امروز ایران به شمار می آید.
 

این نمایشگاه ازیازدهم آبان ماه آغاز به کار کرده است زاویه نگاه نافذ هنرمندان مولفى ست که با نگاهى تعالى جو پیرامون خویش را کنکاش و نقد مى کنند و در قابى که معرف سلیقه زیبایى شناسى آنان است آن را ثبت مى کنند ؛ خاصه آنکه عکاسان مدعو به این نمایشگاه آزاد بودند دو اثر برگزیده خویش را به این رویداد معرفى نمایند٠
 

٣٦ عکاس حاضر در این رویداد به ترتیب حروف الفبا عبارتند از : آزاده اخلاقی،کورش ادیم،آرمان استپانیان،مهرداد اسکویی،مهرداد افسری،جمشید بایرامی،شهریار توکلی،صادق تیر افکن،بهمن جلالی،رعنا جوادی،تورج خامنه زاده،محمد خوشرو،گوهر دشتی،جلال سپهر،محمد رضا شریف زاده،بهنام صدیقی،سیف الله صمدیان،کیارنگ علایی،سمیرا علیخانزاده،شادی قدیریان،علیرضافانی،کتایون کرمی،محمود کلاری،مجید کورنگ بهشتی،عباس کیارستمی،رضاکیانیان،رومین محتشم،مهدی مقیم نژاد،رامیار منوچهرزاده،علیرضا میرزایی،سروش میلانی زاده،علی ناجیان،مهرداد نراقی.


به روایت عکاسان معاصر ایران تا22 آذرماه در گالری پردیس ملت دایر است و علاقمندان مى توانند همه روزه از ساعت 11 تا 21 از این نمایشگاه واقع در خیابان ولیعصر،بزرگراه نیایش ،رو به روی کردستان سینما گالری پردیس ملت،طبقه منفى دو دیدن نمایند .

 

پایان پیام/

کد خبر 318405

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha